Industria kineze e prodhimit tė automobilave zhvillohet me shpejtėsi tė madhe dhe tashmė ėshtė bėrė njė nga degėt kryesore industriale tė Kinės. Por pėr shumė vjet automobilat e prodhuara nga Kina nuk janė tė markave kineze, por tė markave tė vendeve tė tjera. Si tė ndryshojė kjo gjendje dhe si tė hapet njė rrugė e zhvillimit autonom e industrisė kineze tė automobilave ?
Nė vitin 2005 nė Kinė u nxorrėn nė treg mbi 80 vetura tė reja, por shumė pak prej tyre ishin tė markave tė pavarura kineze. Vetėm 20% e veturave tė modeleve tė reja tė prodhuara kėtė vit kanė markat e veta autonome. Duke shpjeguar kėtė dukuri, zv/shefi i Qendrės sė studimit tė zhvillimit pranė Kėshillit tė Shtetit tė Kinės z. Liu Shijin shprehu mendimin se kostoja dhe rreziku i lartė janė shkak kryesor i sprapsjes sė shumė ndėrmarrjeve para studimit dhe prodhimit autonom tė veturave tė reja. Ai tha:
"Nė fillim tė zhvillimit tė industrisė sė automobilave, kėrkesa e tregut ishte shumė e madhe, me njė teknologji tė thjeshtė tė importuar nga jashtė, mund tė prodhosh produkte relativisht tė arrira, me tė cilat mund fitosh para nė treg, kjo ėshtė njė zgjedhje. Ndėrsa njė zgjedhje tjetėr ėshtė qė tė studiosh dhe tė prodhosh vetė, por mungojnė fondet, specialistėt e talentuar dhe teknologjia, nė kėto rrethana shumė ndėrmarrje zėnė, nė radhė tė parė, tregun e nuk merren me studimin dhe prodhimin e veturave tė veta."
Z. Liu u shpreh se sigurimi i shitjes sė shpejtė tė produkteve duke u mbėshtetur tek blerja e teknologjisė sė huaj ėshtė vetėm njė gjė e rastit, industria e automobilave e Kinės duhet tė zhvillohet me siguri nė rrugėn e vet autonome nė tė ardhmen dhe tė ketė veturat e modeleve dhe teknologjinė e vet. Qeveria kineze e ka kuptuar tashmė rėndėsinė e kėsaj pike. Nė prill tė vitit 2005, Drejtoria e Pėrgjithshme e Doganės Kineze, Ministria e Tregtisė dhe sektorė tė tjerė publikuan sė bashku njė pėrcaktim pėr shtimin e taksave doganore tė importit tė pjesėve tė kėmbimit tė veturave. Nxjerrja e kėtij pėrcaktimi ka bėrė qė ndėrmarrjet kineze tė prodhimit tė automobilave ta kenė tė qartė se sė shpejti do tė pėrfundojė koha e fitimit tė parave nėpėrmjet montimit tė thjeshtė tė veturave.
Nė kohėn kur pjesa mė e madhe e ndėrmarrjeve kineze bėnin pėrpjekje tė mėdha pėr prodhimin e veturave tė markave tė huaja, shumė pak ndėrmarrje i kanė pėrqendruar forcat e veta nė studimin dhe prodhimin e veturave me shkarkim tė paktė tė gazrave, duke lėnė mėnjanė markat e huaja dhe tregun e veturave tė kategorisė sė lartė dhe tė mesme. Vitin e kaluar, u shitėn 200 mijė vetura tė vogla tė markės Xiali tė prodhuara nga Kompania aksionare e veturave me pėrgjegjėsi tė kufizuar e Tiancinit, duke zėnė 30% tė tregut tė veturave tė kėtij tipi. Drejtori i pėrgjithshėm i kėsaj kompanie z. Wang Gang i tha korrespondentit se kėmbėngulja pėr njė kohė tė gjatė nė zhvillimin e veturave tė markės sė vet autonome ėshtė shkaku kryesor i suksesit tė tyre. Ai tha:
"Gjatė 15 vjetėve, kemi ēuar pėrpara ndėrmarrjen tonė duke u mbėshtetur plotėsisht nė sistemin tonė tė studimit, tė prodhimit dhe tė administrimit, kemi krijuar nė mėnyrė tė pavarur fabrikėn e motorėve dhe tė kutive tė shpejtėsisė, njė sistem tė plotė tė blerjes dhe tė shitjes nė internet."
Rruga e zhvillimit tė pavarur tė Kompanisė sė automobilave tė parė tė Tiencinit nuk ėshtė e mbarė. Nė fund tė viteve '90 dhe nė fillim tė kėtij shekulli, veturat e markės Xiali ishin tė panjohura dhe nuk zinin shumė treg. Por megjithatė kjo kompani jo vetėm nuk hoqi dorė, por pėrkundrazi shtoi fonde nė studimin dhe prodhimin e veturave ekonomike me kursim tė energjisė dhe tė mbrojtjes sė mjedisit. Sot veturat e saj janė pranuar nga konsumatorėt. Sipas planit tė kėsaj kompanie, deri nė vitin 2010 do tė realizohet qėllimi i shitjes sė 1 milion veturave nė vit.
Nėn shembullin e kompanisė sė automobilave tė Tiencinit, gjithėnjė e mė shumė ndėrmarrje kineze tė automobilave filluan ta vėnė theksin e zhvillimit tė ardhshėm nė studimin dhe prodhimin e pavarur tė veturave. Drejtorja e pėrgjithshme e Kompanisė aksionare kineze tė automobilave "Muri i Madh" zj. Wang Fengying u shpreh se qėllimi i ndėrmarrjeve kineze ėshtė jo vetėm prodhimi i veturave me shkarkim tė paktė tė gazrave, por edhe i veturave mė tė mira. Ajo tha:
"Veturat kineze janė njohur nė tregun ndėrkombėtar si vetura me ēmim tė arsyeshėm dhe qė kanė arritur pėrparime tė mėdha teknologjike dhe cilėsore. Nė fushėn e konsumit tė veturave tė kategorisė sė mesme, veturat kineze kanė hapėsirė shumė tė madhe."
Pėr tė prodhuar nė mėnyrė tė pavarur veturat e veta, ndėrmarrjet kineze tė automobilave po marrin masa tė shumta pėr tė shtuar aftėsinė e zhvillimit. Nė shkurt tė vitit 2005, Grupi i automobilave Nanjing i Kinės bleu kompaninė e automobilave angleze Rower me njė histori mbi 100 vjeēare dhe pjesėn e prodhimit tė motorėve, duke siguruar njė platformė tė prodhimit tė automobilave tė nivelit ndėrkombėtar. Disa ndėrmarrje tė tjera po pėrgatiten tė bashkohen pėr tė realizuar planin e krijimit tė markave tė veta.
Specialistėt theksuan se prodhimi i pavarur i veturave tė markės sė vet nuk mund tė bėhet brenda njė kohe tė shkurtėr. Ndėrmarrjet duhet tė shtojnė gradualisht investimet dhe pėrgjegjėsit e kėtyre ndėrmarrjeve duhet tė jenė largpamės dhe tė mos kėrkojnė vetėm efektivitet tė shkurtėr. Zv/shefi i Qendrės sė studimit tė zhvillimit pranė Kėshillit tė Shtetit tė Kinės z. Liu Shijin tha se qeveria kineze duhet tė japė mbėshtetje politike dhe financiare pėr kėto ndėrmarrje tė automobilave. Ai tha:
"Vetėm njė ndėrmarrje nuk ka forcė tė mjaftueshme teknike, prandaj qeveria duhet tė organizojė dhe tė mbėshtesė nga ana financiare objektet e studimit dhe tė prodhimit tė pavarur tė veturave."
Tani, qeveria kineze i ka pėrfshirė veturat e markave tė veta nė listėn e blerjes dhe po inkurajon ndėrmarrjet e prodhimit tė veturave tė bashkohen dhe tė rigrupohen. Nė planin e zhvillimit ekonomik dhe shoqėror tė Kinės, nė 5 vjetėt e ardhshėm qė u publikua pak kohė mė parė, qeveria kineze parashtroi se industria e automobilave do tė shtojė aftėsinė e prodhimit tė pavarur dhe tė krijimit tė tė rejave, do tė shpejtojė zhvillimin e motorėve,tė pjesėve tė kėmbimit elektronike etj. tė veturave qė kanė patentė tė pavarur intelektuale etj. nė mėnyrė qė veturat e markave origjinale tė zėnė sa mė shumė treg dhe tė krijohen disa ndėrmarrje qė tė prodhohen 1 milion vetura. Mund tė parashikojmė se gjithėnjė e mė shumė ndėrmarrje kineze tė prodhimit tė automobilave do tė marrin rrugėn e prodhimit tė pavarur dhe tė kriimit tė tė rejave. (Pina)
|