v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2006-05-15 18:58:49    
Personalitetet e qarqeve sipėrmarrėse flasin pėr krijimin e tė rejave tekniko-shkencore

cri
Nė raportin e kryeministrit tė Kinės Wen Jiabao mbi veprimtarinė e qeverisė, lidhur me pesėvjeēarin e 11-tė perspektiv tė zhvillimit ekonomik dhe shoqėror, nėnvizohet rėndėsia e krijimit tė tė rejave tekniko-shkencore dhe vihet nė dukje se do tė shpejtohet vendosja e njė sistemi tė ri tė krijimit tė tė rejave tekniko-shkencore, njė sistem qė i merr ndėrmarrjet si forcėn kryesore, e merr tregun si orientimin drejtues dhe e kombinon prodhimin me studimet dhe eksperimetet shkencore; dhe do tė formohet njė kornizė e sistemit bazė tė krijimit tė tė rejave nė mėnyrė autonome. Nė rubrikėn e sotme, po ju njohim me mendimet e disa personaliteteve tė qarqeve sipėrmarrėse pėr kėtė ēėshtje.

Drejtori i pėrgjithshėm i Korporatės "Mjellma e Mitur", zoti Ēai Xingjian shprehu mendimin se, vetėm duke krijuar pandėrprerė tė reja, ndėrmarrjet tona kanė mundėsi tė pėrparojnė pandėrprerė dhe tė zhvillohen nė bazė tė shėndoshė dhe nė mėnyrė tė vazhdueshme. Ai tha:

"Krijimi i tė rejave ėshtė mėnyra e ekzistencės sė ndėrmarrjeve, ėshtė edhe baza e zhvillimit tė tyre tė vazhdueshėm dhe mjeti i konkurrencės sė tyre. Me tė ndalur hapat e krijimit tė tė rejave, ndėrmarrjet rrezikojnė tė humbasin edhe sukseset e arritura."

Zoti Ēai Xingjian tha se ndėrmarrjet, qė janė forca kryesore e krijimit tė tė rejave, duhet ta marrin vetė iniciativėn dhe jo tė presin direktivat politike tė qeverisė pėr krijimin e tė rejave. Tani, qė Kina ka hyrė nė Organizatėn Botėrore tė Tregtisė, ndėrmarrjet tona nuk kanė mė nevojė tė pėrballojnė kėrkesat e rrepėta tė barrikadės sė tarifave doganore, por dalja e barrikadės sė teknologjive ėshtė bėrė njė sfidė e re pėr ndėrmarrjet tona. Nė kėto rrethana, ndėrmarrjet tona nuk mund tė bėjnė gjė tjetėr veēse tė zhvillohen duke u mbėshtetur nė krijmin e tė rejave.

Ai tha se ndėrmarrjet nuk janė forca e vetme e krijimit tė rejave, megjithėse janė forca kryesore nė kėtė drejtim. Nė botėn e sotme, ndarja e punėve ėshtė shumė e qartė, prandaj ndarja e punėve midis sektorėve tė prodhimit, studimeve dhe eksperimenteve u kėrkon ndėrmarrjeve tona tė kenė lidhje tė ngushta me njėsitė fqinje. Mendim tė njėjtė shprehu edhe kryetari i kėshillit tė Korporatės Vahaha tė provincės Zhegjang, zoti Zong Qinghou. Ai tha:

"Sektorėt e prodhimit, studimeve dhe eksperimenteve duhet tė kenė konceptin e ndarjes sė punėve. Prodhimi do tė thotė shfrytėzim kompleks i teknologjive dhe shndėrrim i teknologjive nė forcė prodhuese. Studime do tė thotė pėrgatitje e talenteve pėr krijimin e tė rejave. Eksperimentet do tė thotė hulumtime dhe shpikje tekniko-shkencore."

Zoti Zong Qinghou ėshtė i mendimit se, deri tani, prodhimi, studimet dhe eksperimentet ende nuk janė kombinuar si duhet dhe kjo ėshtė njė nga shkaqet e rėndėsishme tė prapambetjes sė ndėrmarrjeve tona nė lėmin e krijimit tė tė rejave tekniko-shkencore. Edhe nė rastet kur tregu u kėrkon ndėrmarrjeve tė krijojnė tė reja nė ndonjė fushė, njėsitė e eksperimenteve shkencore dhe punonjėsit e shkencės dhe teknikės nuk dalin pėrpara pėr ndihmė. Kjo ėshtė njė gjė e tmerrshme pėr shoqėrinė e sotme tė konkurrencės. Pėr tė zgjidhur kėtė problem, ndėrmarrjet duhet tė bashkėpunojnė me njėsitė e tjera. Pėr shembull, si rezultat i bashkėpunimit midis universiteteve dhe ndėrmarrjeve, arritjet e universiteteve nė eksperimentet shkencore mund tė hyjnė lehtė nė ndėrmarrje dhe, nga ana tjetėr, problemet e vėshtira tė ndėrmarrjeve mund tė zgjidhen me ndihmėn e universiteteve. Zong Qinghou tha se po bėjmė pėrpjekje nė kėtė drejtim dhe qeveria na jep pėrkrahje tė fuqishme. Ai shprehu bindjen se, nė tė ardhmen, kombinimi i prodhimit, studimeve dhe eksperimenteve do t'i japė shkas krijimit tė tė rejave tekniko-shkencore.

Ndėrmarrjet kineze kanė 10 vjet e ca qė ndjekin rrugėn e krijimit tė tė rejave tekniko-shkencore. Pėr kėtė, shteti ka dhėnė njė ndihmė tė madhe nė njerėz, materiale dhe para, por pse po e theksojmė kėtė edhe sot ? Lidhur me kėtė, kryetari i kėshillit tė Korporatės Zhengtai, zoti Nan Cunhui shprehu mendimin se ende nuk ėshtė zgjidhur problemi themelor qė shtrohet pėrballė sistemit tė krijimit tė tė rejave tekniko-shkencore: problemi i konkurrencės sė barabartė nė treg ose problemi i mbrojtjes sė patentave intelektuale dhe fryteve tė krijimit tė tė rejave. Nan Cunhui theksoi se arritja e fryteve tė krijimit tė rejave tekniko-shkencore do njė sasi shumė tė madhe forcash njerėzore dhe financiare, por tani, shumė ndėrmarrje po presin tė vjedhin frytet qė krijojnė tė tjerėt dhe tė marrin fitime kolosale me anėn e vjedhjes. Kjo gjė ėshtė e pandryshme ndaj ndėrmarrjeve qė krijojnė tė rejat dhe, nė njė shkallė tė gjerė, ėshtė njė goditje pėr nismat e tyre pėr tė krijuar tė reja. Nan Cunhui propozon qė, nėpėrmjet rrugėve ligjore, tė njihen nismat e ndėrmarrjeve pėr krijimin e tė rejave. Ai tha:

"Shteti duhet t'i pėrsosė mė tej ligjet dhe rregulloret pėrkatėse ligjore, me qėllim qė tė godasė rreptėsisht shkelėsit e tė drejtave tė patentave, tė cilėt nuk respektojnė tė drejtat e patentave intelektuale dhe kopjojnė frytet e tė tjerėve. Ndėrkohė, duhet tė thjeshtėsohen formalitetet e kėrkesave pėr patenta, nė mėnyrė qė tė ulet kostoja dhe rreziku i mbrojtjes sė patentave dhe fryteve tė krijimit tė tė rejave."

Lidhur me kėtė, drejtori i pėrgjithshėm i Korporatės "Mjellma e Mitur", zoti Ēai Xingjian shprehu mendimin se, nė kushtet e ekonomisė sė tregut, ekzsitojnė me tė vėrtetė nė Kinė shumė probleme nė masat e marra pėr mbrojtjen e fryteve tė krijimit tė tė rejave dhe tė patentave, por nga ana tjetėr, ne duhet tė shohim se ligji i mbrojtjes sė patentave i vendit tonė ka vetėm 20 vjet zbatim, qė ėshtė njė kohė relativisht e shkurtėr, prandaj kjo nuk duhet tėbėhen krahasime me Perėndimin qė ka 100 vjet qė ka marrė masa pėr mbrojtjen e patentave. Ne kemi dėgjuar me gėzim se kryeministri ynė Wen Jaibao theksoi nė raportin e tij mbi veprimtarinė e qeverisė se "do tė dėnojmė rreptėsisht veprimet qė shkelin ligjin e mbrojtjes sė patentave intelektuale." Besoj se, nė njė tė ardhme jo tė largėt, do tė kemi njė treg tė konkurrencės sė barabartė.

Ēai Xingjan theksoi se, pas 20 vjet reforme dhe hapjeje, ndėrmarrjet kineze kanė kaluar njė proces tė importimit, integrimit, asimilimit dhe rikrijimit, por tani, shumė nga ndėrmarrjet tona, pasi kanė grumbulluar pandėrprerė pėrvojė, kanė aftėsi tė krijojnė vetė. Objektivi i pėrpjekjeve tė pėrbashkėta tė tė gjithė shoqėrisė kineze ėshtė qė tė inkurajojmė ndėrmarrjet tė bėhen forca kryesore tė krijimit tė tė rejave, tė ndėrtojmė njė mjedis tė mrekullueshėm pėr ndėrmarrjet qė tė krijojnė tė reja dhe tė krijojmė njė shprehinė e krijimit tė tė rejave si nder dhe tė vjedhjes sė fryteve tė tė tjerėve si turp. (Zheng)