v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2006-03-20 18:44:04    
Plani mbi zhvillimin e fshatit tė ri kinez(1)

cri

Kohėt e fundit, qeveria kineze ka hartuar njė plan madhėshtor mbi zhvillimin e fshatit, sipas tė cilit, do tė transformohen zonat e prapambetura fshatare nė fshatra tė pasura, demokratike dhe tė qytetėruara me anėn e dhėnies sė subvencioneve pėr kulturat bujqėsore, tė uljes sė taksave, tė intensifikimit tė ndėrtimit tė infrastrukturės nė fshat etj.

Fshati i vogėl Ēiaodi i provincės Guixhou nė jug-perėndim tė Kinės, njė provincė e madhe bujqėsore me njė numėr tė madh bujqish, ndodhet nė njė zonė tė thellė malore. Para disa vjetėve, si pasojė e tė ardhurave tė pakta dhe e infrastrukturės jo tė mirė, kushtet e jetės sė fshatarėve nuk ishin tė mira. Fshatari Zhang Deming i tha korrespondendentit:

"Nė vitin 2000, fshati ynė ishte krejt i parregullt. Kur binte shi, rrugėt bėheshin plot me baltė. Megjithėse shumė tė rinj nuk ishin tė kėnaqur me mjedisin vendės ku jetonin dhe dėshironin ta pėrmirėsonin, kur vinte fundi, nuk arrinin tė zgjidhnin dot gjė. Prandaj kishim dėshirė shumė tė madhe pėr ta ndryshuar."

Dėshira e fshatarit Zhang pėr pėrmirėsimin e mjedisit tė fshatit dhe pėr shtimin e tė ardhurave tė fshatarėve pėrfaqėson dėshirėn e shumicės dėrmuese tė fshatarėve kinezė. Gjatė mė se gjysmė shekulli, pėr shkak tė faktorėve historikė dhe tė sistemit, zhvillimi i fshatit ka mbetur prapa nė krahasim me qytetin dhe tė ardhurat e fshatarėve kanė qenė mė tė pakta se ato tė qytetarėve. Nė zonat fshatare shpesh herė tė sėmurė nuk kishin para tė mjekoheshin nė spital dhe fėmijėt nuk ishin nė gjendje tė shkolloheshin.

Pjesa mė e madhe e popullsisė kineze janė fshatarė, prandaj problemi i fshatit ka tė bėjė me stabilitetin e vendit dhe me zhvillimin e vazhdueshėm tė ekonomisė. Vitet e fundit, qeveria kineze ka bėrė pėrpjekje pėr zgjidhjen e kėtij problemi dhe ka ndėrmarrė njė sėrė masash pėr mbėshtetjen e zhvillimit tė fshatit, nė tė cilat pėrfshihen dhėnia e subvencioneve tė drejtpėrdrejta fshatarėve dhe heqja e taksave bujqėsore. Kėto masa kanė nxitur nė njė farė shkalle iniciativėn e prodhimit tė fshatarėve dhe kanė shtuar tė ardhurat e tyre. Por nga ana tjetėr, qytetet kineze janė zhvilluar mė shpejt, kėshtu qė hendeku midis qytetit dhe fshatit po thellohet pandėrprerė.

Zv.shefi i Zyrės sė Grupit Drejtues Qendror tė Financave dhe Ekonomisė tė Kinės z. Ēen Xiven tha:

"Po zgjerohet diferenca midis qytetit dhe fshatit. Vitin e kaluar, tė ardhurat mesatare pėr frymė tė fshatarėve nė mbarė vendin ishin 3250 juanė, ndėrsa tė ardhurat mesatare pėr frymė tė qytetarėve ishin 10439 juanė. Diferenca absolute ka arritur nė 7238 juanė, diferencė qė ėshtė mė e madhe se ajo e fillimit tė reformės. Ndėrsa ekziston diferencė akoma mė e madhe nė pėrfitimin nga fshatarėt tė mirave arsimore, shėndetėsore, kulturore etj. tė ofruara nga qeverisa."

Pas pėrgatitjes dhe eksperimentimeve shumėvjeēare, Kina shpalli pak kohė mė parė politikėn mbi krijimin e fshatrave tė reja pėr tė zgjidhur nga themeli problemin e fshatit. Sipas kėsaj politike, gjatė disa dhjetėra vjetėve tė ardhshėm, do tė bėhen investime tė mėdha nė pėrmirėsimin e infrastrukturės tė fshatrave kineze, nė mėnyrė qė fshatarėt tė gėzojnė ashtu si qytetarėt frytet e zhvillimit ekonomik dhe shoqėror.

Para disa vjetėve, kjo politikė u eksperimentua nė fshatin Ēiaodi tė provincės Guixhou. Administrata qeveritare vendore investoi qindra mijė juanė nė ndėrtimin e rrugėve automobilistike, tė shtėpive, tė instalimeve shėndetėsore dhe tė terreneve kulturore, dhe nxiti fshatarėt tė mbjellin bimė ekonomike nėpėrmjet dhėnies sė subvencioneve. Pas ndėrtimit tė infrastrukturės, fshati Ēaodi ėshtė shndėrruar nga njė fshat i varfėr malor nė njė fshat tė ri tė begatshėm me instalime relativisht tė plota, me rrugė tė rregullta dhe me ndėrtesa tė reja dhe tė bukura.

Duke folur pėr ndryshimet e viteve tė fundit, fshatarja Li Fumei i tha korrespondentit se kushtet e jetės sė familjes sė saj kanė qenė shumė tė kėqija:

"Mė parė gatuanim me lėndė drusore, qė duhej ta prisnim nė mal. Tani gatuajmė me gaz, me gaz metan ose me sobė elektromagnetike."

Zj. Li tha gjithashtu se nė shtėpinė e saj ka edhe njė banjė, ku ajo mund tė lahet kurdoherė me ujė tė ngrohtė si qytetarėt. (Pina)