dëgjoni

Për arsye se filmat shqiptarë të prodhuar në vitet '60 dhe '70 të shekullit të kaluar ishin shfaqur në Kinë dhe ishin pritur shumë mirë nga spektatorët kinezë, në vjeshtë të vitit 2005, një grup i Televizionit Qendror të Kinës intervistoi në Shqipëri kineastë të disa filmave të pritur shqiptarë. Nga kineastët e intervistuar njeri prej tyre ishte edhe regjisori i parë i filmit shqiptar Hysen Hakani, që quhet si themeluesi i kinematografisë shqiptare dhe është i cilësuar si një njeri me talent të hershëm si për kinematografinë ashtu edhe në fushën e humorit.

Gjatë intervistës për grupin televiziv kinez, z.Hysen Hakani rrëfeu jetën e tij kinematografike, rreth filmit "Oshëtimë në bregdet" dhe aktorëve kryesorë të këtij filmi.

Pastaj ai rrefeu edhe për filmin " Njesiti guerril". Në fillim z. Hysen i njohu korrespondentët kinezë me fjalët "Njësiti gueril" duke thënë : "Njësiti guerril ishin të rinj që bënin aksione të ndryshme. " Pastaj ai tha "Unë isha i frymëzuar nga dy heronj tanët, një hero i vdekur, një hero që ishte po aq i madh, edhe pse nuk u vra. I pari hero për të cilin flas ka luftuar dhe ka vdekur sipër tankut është, Vojo Kushi. Dhe në kopertinën e filmit pikërisht atë kam dashur të paraqes, ndonëse nuk ka të bëjë me ngjarjen e filmit, për të treguar se këtyre njerëzve, këtyre guximtarëve ua kushtoj filmin. Ai hipi mbi tank, hodhi bombën e nuk u dorëzua. Heroi tjetër, që tani ka vdekur, është një ndër trimat më të mëdhenj të Evropës. Nga goja e një oficeri kam dëgjuar që në Beograd, në një mbledhje oficerësh, ku ka qenë i pranishëm ky person, u ngrit Titoja e tha: "Çojuni të gjithë në këmbë në nderim të këtij heroi që kemi këtu pranë". Dhe të gjithë u ngritën në këmbë në nderim të tij. Ai është Myslym Keta. Ky është një njeri që u vesh si gjerman, ka depërtuar në radhët e tyre dhe i vriste me pistoletë. Ky është heroi që bën atentatin në filmin "Njësiti gueril". Por unë nuk i kisha vënë vetes si detyrë të jepja jetëshkrimin e tij, por të jepja pjesë nga ato që ai ka bërë. Secili pastaj ta mendojë në është ky apo ai, se nuk është detyra ime ta bëjë këtë.

Z.Hysen Hakani pasi tregoi figurat burimore të dy heronjve të luftës antifashiste, vazhdoi edhe për veprimtarinë e njesitit guerril : "Po ky person (kjo nuk është në film) bashkë me shokë të tjerë shkojnë dhe grabitin miell në furrë, te Pazari i Ri, në mes të Tiranës. Por tek po iknin, një shokut të tij i bie blloku ku ishin emrat e anëtarëve të njësitit gueril. Kur e vë re, shoku do të shkojë ta marrë, por ky i thotë: "Rri këtu", dhe shkon, e megjithëse aty ishin grumbulluar fashistët, ai kthehet mes tyre, merr bllokun dhe shpëton shokët që mund të arrestoheshin. Shihni çfarë guximi kishte! Këtë episod nuk e futa në film, sepse dukej si aventurë. Më pëlqente, por më dukej pak si e pabesueshme. Çudia më e madhe është që njeriu që kalon një luftë të tërë nuk vritet, por vdes aksidentalisht, me makinë. Dhe në momentin e parë pati kurajon, doli jashtë makinës dhe qëlloi me automatik për të lajmëruar për fatkeqësinë që i ndodhi. A nuk e meritonte një njeri i tillë një film? Këtë kemi imagjinuar si heroin kryesor. Ai që e luan quhet Petrit Llanaj. Dhe ai ka vdekur. Më vjen keq që edhe ai nuk është më i pranishëm, si shumë të tjerë. Në film luan rolin e Petritit. Myslym Keta ka bërë edhe heroizma të tjerë pas lufte, në ushtri. Ne shqiptarët, kur je trim, themi një shprehje: "Ka lindur me këmishë", që nuk e kap plumbi.

Pasi i njohu korrespondentët me sfondin e filmit " Njësiti guerril", regjisori Hysen Hakani filloi t'i përgjigjet pyetjeve të korrespondentëve lidhur me këtë film.