v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2006-01-27 18:47:21    
Pėrvoja jetėsore e njė kėngėtari dhe ushtaraku

cri

Dritat ndizen dhe sytė e tė gjithėve janė ngulur mbi Wang Hongwein, qė duket mjaft i emocionuar nė bisedė. Wangu ka arritur kreun e klasifikimit nė Konkursin Kombėtar tė Kėngėtarėve tė Rinj tė Kėngės Folklorike, qė pėrfundoi nė fillim tė korrikut tė kėtij viti. 32-vjeēari u bė nė fazėn e fundit tė konkurrimit aspiranti kryesor Ēmimit tė Madh dhe fituesi i nėntė ēmimeve tė Stacionit Televiziv Qendror tė Kinės (CCTV)

Aria e tij e Operas sė Pekinit nga "Srategjia pėr marrjen e Malit tė Tigrit" ngriti peshė sallėn dhe atij, pas shfaqjes, i ishte kėrkuar tė thoshte vetėm pak fjalė.

-A ju merr malli pėr nėnėn tuaj ? ? e pyetėn Wangun, i cili deri atė ēast nuk dinte asgjė pėr praninė nė studio tė nėnės sė tij, Li Xiulan, 61-vjeēare. Nė ēastin tjetėr njė zė shton: ? Nė qoftė se dėshironi tė flasim pėr nėnėn tuaj, ju lutem, shikoni kėndej! "Isha shumė i befasuar, sepse kurrė nuk e prisja tė shihja nėnėn time nė Pekin" ? tha Wangu, babai i tė cilit kishte vdekur nė kohėn e fėmijėrisė tij. Pėrballė miliona teleshikuesve Wangu pėrqafon fort, me lot nė sy, nėnėn e tij. Lartėsitė mbresėlėnėse nė karrierėn e tij muzikore ai ia dedikon nėnės. I lindur nė Malet Ala, nė Rajonin Autonom tė Singjian-Ujgurit nė Kinėn VP, Wangu e kaloi fėmijėrinė e tij nė kėtė vend tė bukurisė sė ashpėr nė kufi me Kazakistanin.

Jeta atje ka qenė edhe e egėr, edhe e izoluar. Pėr ta ndriēuar disi atė, nėna e tij interpretonte arie nga opera folklorike e fshatit tė tė parėve tė saj, qė rridhnin nga provinca Henan e Kinės Qendrore. Wangu luante bashkė me tė dhe nė moshėn 10-vjeēare e kishte shfaqur tashmė talentin e tij. Megjithatė kishte vetėm dy rrugėzgjidhje nė jetėn e tij fshatare: tė shkonte ose nė kolegj, ose nė ushtri.

Nė tė gjashtėmbėdhjetat e tij, nė vitin 1984, Wangu e zgjodhi tė ardhmen e tij, duke u rreshtuar nė rradhėt e ushtrisė. Pėr shkak tė talentit tė tij si kėngėtar, ai shpresonte se jeta ushtarake do tė pėrbėnte pikėnisjen e karrierės sė tij nė tė kėnduar. Por, sigurisht, jo tė gjitha planet realizohen. Ai arriti tė gjente punė vetėm si projektues nė kinema. "Unė ndjehesha i zhgėnjyer nė atė kohė" ? thotė Wangu. Megjithatė, ai akoma shpresonte tė kapte rastin pėr ushtruar kordat e tij vokale. Skena e kinemasė i ngjante si njė parajsė, prandaj, ndonjėherė, kur nuk kishte asnjė njeri pėrreth, Wangu ngjitej nė skenė dhe praktikonte tė kėnduarit. "Unė ėndėrroja qė ndonjė ditė tė luaja nė skenė si kėngėtar i vėrtetė" ? thotė ai. Pėrzierja e ėndrrės me realitetin jo vetėm e dėshpėronte Wangun, por edhe e shtynte tė bėnte diēka pėr tė ndryshuar situatėn. Mė 1987 ai regjistrohet nė kursin ushtarak tė pėrkthimit tė gjuhės ujgure nė Urumqi, kryeqendėr e Rajonit Autonom tė Ujgur-Singjiangut, ku ai besonte se mund tė gjente rastin tė ushtronte aktivitetin e tij muzikor. Ėndrra e tij pėr t'u bėrė kėngėtar filloi tė marrė jetė pikėrisht atje ku aktivitetet e pasura kulturore i siguruan atij mė shumė mundėsi pėr tė stėrvitur zėrin dhe pėr tė zhvilluar aftėsitė e tij muzikore.

Mė 1987, shumė shpejt pasi ishte regjistruar nė klasė, Wangu fitoi pėr herė tė parė ēmim dhe ky ishte ēmimi i tretė nė grupin e amatorėve, nė konkursin e parė tė kėngės qė u organizua nga Stacioni Televiziv i Singjiangut. "Atėherė ēmimi qė fitova ishte njė shtytje jashtėzakonisht e madhe pėr mua dhe ai pėrcaktoi vazhdimėsinė nė rrugėn e kėngės" - thotė Wangu. Ndėrkohė nė mes tė vitit 1991, kur filloi trajnimin e tij profesional pėr kėngė nė Akademinė e Arteve nė Pekin, Wangu kishte fituar njė sėrė ēmimesh nė konkurset lokale dhe kombėtare. "Megjithatė kisha kompleksin e fortė tė inferioritetit dhe besimi im ishte shuar plotėsisht" ? thotė Wangu, pėr ditėt e para nė Pekin. Por dy vjetėt e studimit tė tij nė kryeqytet pėrmirėsuan ndjeshėm aftėsinė kėnduese dhe tė kuptuarit e tij pėr muzikėn. "Wangu ėshtė shumė i zellshėm dhe modest nė thellimin e njohurive tė tij" ? thotė Meng Ling, pedagogia e kėngės e Wangut nė Akademinė e Arteve, qė e veēon atė si njė nga studentėt e saj mė tė mirė. "Ai e vlerėsoi studimin nė Pekin si njė pėrvojė tė nevojshme dhe kapi kėtu ēdo rast pėr tė mėsuar nga tė tjerėt".

Wangu u diplomua nė vitin 1993, atėherė kur shumė e shumė njerėz e njihnin talentin e karrierėn e tij. JVC, njė firmė e njohur japoneze, vuri nė qarkullim diskun e tij tė parė "Huaghe Yaoyao" nė vitin 1994 dhe shpėrndarja unike e kėngės folklorike tradicionale, kėnduar prej tij, fitoi njė adhurim tė gjerė, si te dėgjuesit vendės, ashtu edhe tek ata tė Azisė Juglindore.

Jeta nė metropol i siguroi Wangut tė gjitha rastet e mundshme pėr tė ndjekur interesat e tij muzikore, por, megjithatė, ai u kthye pėrsėri nė ushtri pas diplomimit. Ngaqė jeta ushtarake nė kufi ishte e egėr, ajo e detyroi dhe e bėri atė njė njeri tė fortė. Si kėngėtar ushtarak ai jep sė paku 100 shfaqje nė vit pėr kufitarėt. Pikėrisht pak kohė mė parė, nė konkursin kombėtar tė tė kėnduarit ai kishte interpretuar pėr ta nė lėndina dhe male. "Sa herė qė kėndoj pėr ushtarėt ndjej nė shpirt njė gėzim tė madh" ? thotė Wangu.

Kufiri i Sigjiangut ėshtė 6 mijė e 700 km i gjatė dhe ai kalon nė anė tė 7 shteteve. Postat kufitare janė vendosur nė zona mė tė larta se 5 mijė metra. "Sapo tė njohėsh diēka pėr jetėn e kėtyre ushtarėve ėshtė e sigurtė qė do tė fillosh tė punosh gjithnjė e mė fort" ? thotė ai. Tė gjitha shfaqjet e Wangut kanė qenė arritje tė pėrkryera pėr njė kėngėtar tė ri, i cili 16 vjet mė parė ishte njė projektues filmash. Sot, Wangu ėshtė njė nga kėngėtarėt mė tė mirė tė vendit. Zėri i tij qė arrin nė rradhėn e notave midis C-sė sė lartė dhe E-sė sė lartė minore, pėrcjell ndjenjat e forta qė ai ka pėr kulturėn e Kinės Perėndimore. Ai merr duartrokitje nga ēdo lloj audience. Pasi fitoi ēmimin mė tė lartė nė kategorinė e kėngės folk, u njoftua edhe se kishte fituar mė shumė teleshikues se ēdo kėngėtar tjetėr. Gjithsej pėr tė kishin votuar 170 mijė vetė. "Stili individual i Wangut e dalloi atė nga konkurruesit e tjerė" ? tha Xu Peidong, njė kompozitor dhe shkrues i njohur kėngėsh, qė ishte njė nga antarėt e jurisė sė konkurrimit. "Pėrvoja jetėsore e Wangut i dha atij mundėsinė tė shprehė plotėsisht ndjenjėn e vuajtjes dhe tė kėnaqėsisė nė Kinėn Perėndimore", ? tha Meng Ling, profesoresha e Wangut. "Nuk jam aspak e habitur nga lajmi se ai ka fituar medaljen e artė. Ai e meriton plotėsisht atė".

Pėr Wangun suksesi i fundit do tė thotė njė fillim i ri. Ai ka vendosur tė filloi pėrsėri studimet kėtė shtator. Nėna e tij, pėgjatė viteve, ka ndjekur hap pas hapi progresin e tė birit. "Nuk ka rėndėsi se sa e vėshtirė ėshtė jeta, unė kurrė nuk do tė pushoj sė ndjekuri karrierėn time artistike", - thotė Wangu -, "dhe nėna do tė jetė gjithmonė mbėshtetja ime mė e sigurtė". (R. Stringa)