 Qė nga fillimi i shekullit tė ri, nėn ndikimin e rrymės sė ndėrkombėtarizimit, Kina shton pandėrperė shkėmbimet dhe bashkėpunimin ndėrkombėtar nė fushėn e arsimit tė lartė, gjė qė ka krijuar kushte edhe mė tė mira pėr pėrgatitjen e talenteve dhe pėr zhvillimin e eksperimeteve shkencore. Vitet e fundit, Universiteti i Pekinit, si njė universitet 100 vjeēar dhe si njė nga universitetet mė tė famshme nė Kinė, duke e marrė respektimin e faktit tė ndėrkombėtarizimit si njė nga parimet orientuese tė zhvillimit tė tij, ka shtuar shkėmbimet dhe bashkėpunimin ndėrkombėtar me anėn e importimit tė lėndėve tė pėrparuara mėsimore dhe tė zhvillimit tė bashkėpunimit nė eksperimentet shkencore. Personi me pėrgjegjėsi nė Drejtorinė e Bashkėpunimit ndėrkombėtar pranė Universitetit tė Pekinit, Zoti Xia Hongvei tha:"Vitet e fundit, universiteti ynė ka fituar leverdi nga shkėmbimet ndėrkombėtare. E mira mė e dukshme ėshtė se punojmė sot me njė mėnyrė tė re tė tė menduarit nė mėsimdhėnie. Lėndėt e pėrparuara mėsimore dhe metodat e pėrparuara tė mėsimdhėnieve tė vendeve tė tjera u shėrbejnė pedagogėve tanė si materiale tė vlefshme tė referencės. Nė kėtė mėnyrė, pedagogėve tanė u jepet mundėsi tė asimilojnė si duhet frytet mė tė mira tė mėsimdhėnieve nė botė dhe t'i shkrijnė ato nė punėn e vet tė mėsimdhėnieve, duke u nisur nga kushtet konkrete tė Kinės." 
Krahas kėsaj, Universiteti i Pekinit zhvillon aktivisht edhe bashkėpunimin me shkolla tė larta tė vendeve tė tjera nė eksperimentet shkencore. Nė vitin 2001, Universiteti i Pekinit dhe Universiteti Yale i SHBA ngritėn bashkėrisht njė laborator tė biologjisė dhe agroteknikės, pėr tė zhvilluar sė bashku eksperimente shkencore nė fushat pėrkatėse. Gjatė 4 vjetėve tė fundit, tė gjithė profesorėt e biologjisė dhe gjenetikės tė Universitetit Yale tė SHBA vizituan Universitetin e Pekinit dhe shkėmbyen mendime lidhur me problemet akademike tė interesit tė pėrbashkėt. Sot tė dy universitetet kanė dėrguar pedagogė dhe studentė pėr tė punuar nė laboratorin e palės tjetėr dhe kanė botuar bashkėrisht disa dizertacione.
Kina dėrgon vazhdimisht studentė pėr studime jashtė vendit, duke e konsideruar kėtė si njė nga kanalet pėr tė mėsuar shkencėn, teknikėn dhe metodat e mėsimdhėnieve tė vendeve tė tjera dhe pėr tė bėrė shkėmbime ndėrkombėtare. Gjatė 25 vjetėve tė fundit, rreth 800 mijė studentė dhe dijetarė kinezė kanė qenė nė vende tė tjera pėr studime ose pėr specializimin e mėtejshėm. Vitet e fundit, shtohet pandėrprerė edhe numri i studentėve tė huaj qė vijnė pėr studime nė Kinė. Vetėm nė vitin 2004, 110 mijė studentė tė huaj erdhėn pėr studime nė Kinė, shifėr kjo qė u rrit 40% nė krahasim me vitin 2003. Kėta studentė janė nga 170 vende tė botės, ndėr tė cilat Koreja e Jugut, Japonia, SHBA, Vietnami dhe Indonezia janė 5 vendet e para qė dėrgojnė mė shumė studentė pėr studime nė Kinė.
Njė pėrmbajtje tjetėr e shkėmbimeve dhe bashkėpunimit ndėrkombėtar tė Kinės nė fushėn e arsimit tė lartė ėshtė dhėnia e ndihmės vendeve nė zhvillim, pėr tė ndarė me to arritjet e Kinės nė fushat e arsimit, shkencės dhe teknikės. Qė nga viti i shpalljes sė Republikės Popullore Kinės, qeveria kineze u ka dhėnė bursa 17 mijė studentėve tė 50 vendeve afrikane pėr tė ndihmuar ata pėr studime nė Kinė. Kina ka dėrguar nė Afrikė 530 pedagogė pėr tė ndihmuar vendet afrikane nė zhvillimin e disa degėve tė shkencave qė ato i kanė tė dobėta.
Pak kohė mė parė, gjatė qėndrimit tė tij nė Pekin pėr pjesėmarrjen nė njė konferencė ndėrkombėtare, funksionari i Ministrisė sė Arsimit tė Etiopisė, zoti Sintayehu Voldemiēel tha se sot mbi 70 pedagogė kinezė punojnė nė Universitetin e Etiopisė, duke ēuar atje shkencėn dhe teknikėn e pėrparuar kineze dhe metodėn e mirė tė mėsimdhėnive. (Zheng)
|
