v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2005-12-16 18:04:34    
GĖZIMI I LOJĖS-Sportet e reja po pėrhapen mjaft ndėr studentėt pekinas

cri
Qė prej reformės dhe hapjes sė Kinės ndaj botės sė jashtme, bashkė me zhvillimin e vrullshėm ekonomik, struktura e tė ushqyerit e banorėve tė Kinės kontinentale ka ndryshuar dhe ėshtė pėrmirėsuar mjaft. Nė tė njėjtėn kohė, qeveria kineze ka zbatuar metoda tė ndryshme pėr t'i nxitur njerėzit tė bėjnė mė shumė stėrvitje fizike dhe ka ndėrtuar shumė qendra sportive dhe qendra pėr zhvillimin trupor, si nė zonat fshatare, ashtu edhe nė zonat qytetėse, duke pasur nė qendėr tė vėmendjes sigurimin e njė numri sa mė tė madh veprimtarish me prirje kah sporti pėr tė rinjtė. Tė gjitha kėto masa kanė ndihmuar qė tė pėrmirėsohen cilėsitė fizike dhe aftėsitė sportive tė popullit, sidomos tė tė rinjve. Kohėt e fundit, hokeji nė akull ėshtė bėrė shumė i modės, sidomos ndėr tė rinjtė e Pekinit.

Njė shpirt i hareshėm mbi akull

Historia e hokejit nė akull, e kėtij sporti mjaft tė njohur nė Evropė e nė Shtetet e Bashkuara, nė Kinėn kontinentale ėshtė deri diku e shkurtėr. Tradicionalisht, nė Kinė banorėt e veriut tė saj janė dashamirės tė sporteve "tė ftohta". Ēdo dimėr, kur liqenet nėpėr parqe ngrijnė, qytetarė tė pajisur me mjetet e duhura, tė rinj e tė moshuar, burra e gra, dalin pėr zbavitjet e tyre dimėrore. Edhe nė ditėt me erėn qė tė pret dashamirėt e sporteve nė akull nuk e lėnė pas dore veprimtarinė e tyre tė parapėlqyer. Kjo pjesėmarrje masive ka hedhur bazat pėr popullaritetin e hokejit nė akull ndėrmjet studentėve pekinas. Hokeji nė akull njėherė e njė kohė ka qenė njė garė shumė e pėrhapur ndėrmjet universiteteve tė Pekinit. Gjatė viteve '50 tė shekullit tė kaluar madje skuadra e hokejit nė akull e Universitetit tė Pekinit kishte dy pjesėtarė nga ish-Ēekosllovakia. Ende edhe sot shumė ish-studentė tė Universitetit tė Pekinit flasin me krenari pėr teknikat e tyre tė shkėlqyera tė rrėshqitjes dhe pėr pasimet e tyre tė mrekullueshme.

Nė ditėt e sotme, gjithnjė e mė shumė fėmijė nė Pekin po interesohen pėr hokejin nė akull. Ēdo mbrėmje, sidomos gjatė fundjavėve, stadiumet e akullit shndėrrohen nė parajsėn e fėmijėve. Disa syresh i befasojnė shikuesit me teknikat e tyre, teksa nga ana tjetėr shėrbejnė si shembuj pėr tė tėrhequr nė kėtė sport moshatarė tė tjerė tė tyre. Ashtu si fushat e tenisit dhe klasat e pianos, stadiumet e akullit janė bėrė njė vend tjetėr ku prindėrit i dėrgojnė fėmijėt pėr tė ushtruar aftėsitė e tyre.

Ndonėse disi topolak, Zhou Youliang, vetėm 8 vjeē, ka dy vjet qė merret me hokejin nė akull. Dy vjet mė parė, djaloshi i vogėl u njoh me hokejin nė akull dhe ra nė dashuri me tė. Njė javė mė vonė e ėma e regjistroi nė njė kurs stėrvitjeje tė hokejit nė akull. Dashuria e Zhou-t pėr kėtė sport mbėshtetet si financiarisht, ashtu edhe mendėrisht nga e ėma. Ndonėse Zhou shkon pėr t'u stėrvitur dy herė nė javė, e ėma e shoqėron gjithnjė. Ajo i ka blerė gjithashtu edhe tė gjitha pajisjet qė duhen.

Kur vjen fjala pėr fizikun e Zhou-t, e ėma e tij flet ēiltėr se, ndonėse ėshtė e vėrtetė sė Zhou-ja vjen ca topolak, pesha e tij kontrollohet mirė nga ushtrimi i tij dyvjeēar nė hokejin nė akull. Dhe ai ėshtė mė i gjatė se bashkėmoshatarėt e tij. Ajo shton gjithashtu se qėllimi i saj kryesor nuk ėshtė qė Zhou-ja nė tė ardhmen tė bėhet njė sportist profesionist, por qė tė nxitė vetėdisiplinėn tek ai. Dy vjet stėrvitje e kanė forcuar djaloshin. Edhe pse ndonjėherė kėmbėt e tij lėndohen gjatė ushtrimeve, Zhou e vazhdon stėrvitjen si zakonisht. Nėpėrmjet hokejit nė akull, djalosh i vogėl ka mėsuar shumė pėr kėmbėnguljen. Gjatė kėtyre dy vjet stėrvitjeje, ai nuk ka lėnė pa shkuar qoftė edhe njė orė tė vetme nė kurs dhe shfaqet pėrpara trajnerit tė tij plot shpirt.

Popullarizimi i hokejit nė akull nė Kinė

Nėse stėrvitja e Zhou-t ėshtė njė arritje vetjake, atėherė programi i shkėmbimit tė njė skuadre nxėnėsish 7-10 vjeēarė kinezė, qė vizituan ShBA-nė, ėshtė njė "ngjarje zyrtare" tipike. Kėta lojtarė tė vegjėl zhvilluan tri ndeshje miqėsore me skuadrėn e hokejit nė akull tė tė rinjve tė Baltimores dhe mėsuan teknika tė reja tė shumta.

Pėr tė tejkaluar mungesėn e arenave tė lira sportive e pėr tė nxitur hokejin nė akull, Pekini po zhvillon tani hokejin me rrota. Hokeji me rrota ėshtė shumė i ngjashėm me hokejin nė akull, por kėtu lojtarėt veshin patina me rrota, duke i dhėnė ndeshjes njė efekt tė kėndshėm pamor, pa pasur nevojė pėr akull.

Fan Guozhu, drejtor i Departamentit tė Hokejit nė Akull tė Qendrės sė Menaxhimit tė Sporteve Dimėrore tė Administratės sė Pėrgjithshme Shtetėrore tė Sporteve tė Kinės shprehet se hokeji me rrota luan njė rol tė rėndėsishėm nė procesin e popullarizimit tė sporteve dimėrore nė Kinė. Si Turneu Kombėtar i Hokejit me Rrota, ashtu edhe vizita e skuadrės sė fėmijėve nė Shtetet e Bashkuara pėr shkėmbim sportiv kėtė vit do tė nxitin mė tej njohjen e kėtij sporti prej tė rinjve.

Tė tjera sporte tė parapėlqyera prej studentėve tė Pekinit

Pėrveē hokejit nė akull, fleg futbolli dhe bejsbolli nuk duhen lėnė mėnjanė kur flitet pėr sportet mė tė reja tė pėrhapura ndėr studentėt e Pekinit. Me fleg futbollin mund tė merren si djemtė, ashtu edhe vajzat e moshės 8-14 vjeēare. Ky sport u shfaq nė Kinė nė vitin 2003. Programi u zhvillua shkallė-shkallė nė 60 shkolla tė mesme nė Pekin, Shangai e Guangzhou, e tani bėhen kampionate ndėrmjet shkollave. Pekini, qyteti i parė nė Kinėn kontinentale qė pėrqafoi fleg futbollin, ėshtė gjithashtu i vetmi qytet ndėr tre tė sipėrpėrmendurit qė ka lojtare femra qė marrin pjesė nė ndeshjet e kampionatit.

Sa pėr bejsbollin, pėr studentėt pekinas ai ėshtė diēka shumė e njohur. Qė kur shkolla e parė e bejsbollit nė Kinėn kontinentale u krijua nė Pekin nė prill 1988, programi, i miratuar nga Shoqata Kineze e Bejsbollit, ndihmoi qė sporti nė fjalė tė bėhej gjithnjė e mė i njohur nė universitete, shkolla tė mesme e madje edhe nė shkolla fillore nė Pekin. Sot shumė universitete tė Pekinit, si Universiteti Tsinghua, Universiteti i Pekinit, Universiteti Teknoligjik i Kinės Veriore, Universiteti Normal i Pekinit dhe Universiteti i Ekonomisė dhe Biznesit Ndėrkombėtar e kanė futur bejsbollin nė kurset e tyre tė edukimit fizik. (Artani)