v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2005-11-01 19:43:15    
"Kina dhe Aseani kanė nxitur aktivisht ndėrtimin e zonės sė tregtisė sė lirė dypalėshe"

cri
Kohėt e fundit, u hap nė Nanin, kryeqendėr e Rajonit Autonom Guangxi-Zhuang tė Kinės jug-perėndimore, panairi i dytė Kinė-Asean pėr nxitjen e bashkėpunimit ekonomiko-tregtar midis Kinės dhe Aseanit. Nė kėtė panair u zhvilluan tregtia e mallrave dhe bisedimet pėr investime. Funksionarėt dhe sipėrmarrėsit e Kinės dhe tė vendeve tė Aseanit zhvilluan diskutime lidhur me hapjen e shfrytėzimin e tregut dypalėsh dhe lidhur me probleme tė tjera.

Pėr tė zgjeruar zhvillimin e qėndrueshėm tė ekonomisė dhe hapėsirėn e rritjes sė tregtisė sė jashtme, nė vitin 2002, liderėt e Kinės dhe tė 10 vendeve tė Aseanit nėnshkruan bashkėrisht "Marrėveshjen Kinė-Asean tė kornizės mbi bashkėpunimin e plotė ekonomik"dhe filluan procesin e bisedimeve pėr krijimin e zonės sė tregtisė sė lirė Kinė-Asean. Nė kėtė panair, ndihmėsi i Ministrit tė Tregtisė tė Kinės, z. Chen Jan tha se tani, ndėrtimi i zonės sė tregtisė sė lirė Kinė-Asean po shkon mbarė.

Bashkėpunimi midis Kinės dhe Aseanit nė tregti, investime, teknologji dhe nė fusha tė tjera ėshtė ngushtuar nga dita nė ditė. Ndėrtimi i zonės sė tregtisė sė lirė Kinė-Asean ka pasur pandėrprerė progres tė vazhdueshėm.

Nga viti 2002 deri nė vitin 2004, vėllimi i tregtisė dypalėshe midis Kinės dhe Aseanit u shtua mesatarisht 38,9% nė vit. Nė vitin 2004, vėllimi i tregtisė dypalėshe arriti nė 105 miliardė e 900 milionė dollarė amerikanė, duke realizuar para njė viti objektivin e vėllimit tė tregtisė dypalėshe me mbi 100 miliardė dollarė amerikanė, tė parashtruar nga kryeministri i Kinės Wen Jiabao. Kina dhe Aseani janė bėrė partneri i 4-t tregtar i njeri-tjetrit.

Panairi Kinė-Asean dhe samiti Kinė-Asean mbi tregtinė dhe investimet qė organizohen njė herė nė vit, kanė krijuar njė platformė tė rėndėsishme pėr forcimin e lidhjeve ekonomiko-tregtare midis Kinės dhe vendeve tė Aseanit, pėr zhvillimin e tregtisė sė mallrave, pėr bisedimet e tregtare dhe pėr bashkėpunimin ekonomik e teknik midis sipėrmarrėsve tė kėtij rajoni. Vėllimi i pėrgjithshėm i tregtisė sė mallrave nė kėtė panair arriti nė mbi 1 miliard e 100 milionė dollarė amerikanė, u nėnshkruan kontratat e bashkėpunimit tė investimeve ndėrkombėtare nė mbi 120 objekte, vėllimi i pėrgjithshėm i investimeve arriti nė mbi 5 miliardė dollarė amerikanė. Funksionarėt dhe sipėrmarrėsit e Kinės dhe tė 10 vendeve tė Aseanit folėn edhe pėr politikėn e tyre tė bashkėpunimit ekonomiko-tregtar dhe pėr mjedisin e tregtisė. Nėnkryetari i shtetit i Laosit Choummaly Saygnasone tha se Laosi dėshiron tė thellojė mė tej marrėdhėniet e bashkėpunimit ekonomiko-tregtar me partnerėt e kėtij rajoni.

"Qeveria e Laosit i kushton rėndėsi shumė tė madhe zhvillimit tė bashkėpunimit ekonomik me vendet miqėsore, duke pėrfshirė edhe Kinėn. Bashkėpunimi ekonomik me botėn e jashtme, sidomos, bashkėpunimi ekonomik rajonal ėshtė njė nga detyrat tona kryesore. Pėr tė realizuar intengrimin rajonal tė tregut dhe tė ekonomisė, sistemi i brendshėm i Laosit po pėrmirėsohet gradualisht, duke krijuar njė mjedis mė harmonik dhe mė tėrheqės tregtar pėr investimet e huaja.

Krahas shpejtimit tė procesit tė ndėrtimit tė zonės sė tregtisė sė lirė Kinė-Asean, Aseani jo vetėm ėshtė bėrė vend kryesor importimi i Kinės, por gradualisht po bėhet njė nga zonat kryesore tė investimeve tė jashtme tė ndėrmarrjeve kineze.

Nė panairin Kinė-Asean, ndihmėsi i Ministrit tė Tregtisė tė Kinės, z. Chen Jan tha se hapja dhe rritja e shpejtė ekonomike e Kinės do tė sjellė shanse tė reja pėr zhvillimin ekonomik tė Aseanit. Pala kineze dėshiron tė shpejtojė bisedimet dhe tė thellojė bashkėpunimin nė fushat e ndryshme me Aseanin pėr tė garantuar pėrfundimin, nė vitin 2010, tė ndėrtimit tė zonės sė tregtisė sė lirė Kinė-Asean. (Sihai)