Qeveria kineze nxit aktivisht kontaktet ekonomiko-tregtare midis dy brigjeve tė ngushticės sė Tajvanit.
Pas ndarjes sė dy brigjeve nė vitin 1949, u ndėrprenė edhe kontaktet ekonomiko-tregtare midis Tajvanit dhe pjesės kontinentale. Nė vitin 1979 pala e pjesės kontinentale parashtroi propozimin pėr lidhjen e drejtpėrdrejt; tregtare, postare dhe tė transportit midis dy brigjeve tė ngushticės sė Tajvanit. Pastaj, krahas zbutjes sė gjendjes politike, u krijuan mjedisi dhe atmosfera e pėrshtatshme pėr rimėkėmbjen dhe zhvillimin e marrėdhėnieve ekonomiko-tregtare midis dy brigjeve.
Nė vitin 1987, pala tajvaneze filloi t'i lejojė banorėt e Tajvanit tė shkojnė nė pjesėn kontinentale pėr t'u takuar me tė afėrmit e tyre dhe shumė biznesmenė tė Tajvanit shkuan njėri pas tjetrit pėr vėzhgime mbi tregun e pjesės kontinentale. Nė atė kohė, pėr arsye tė ngritjes sė kostos sė krahut tė punės nė Tajvan, ndėrmarrjet tajvaneze kėrkonin me ngut njė mjedis zhvillimi qė mund tė ulte koston e prodhimit. Ndėrsa pjesa kontinentale e Kinės gjendej nė periudhėn e pėrpjekjeve pėr zhvillimin ekonomik, por mungonin fondet e zhvillimit. Si rrjedhim pjesa kontinentale me krahė tė shumtė pune dhe me treg tė madh u bė natyrisht vendi i ri i investimeve tė ndėrmarrjeve tė Tajvanit. Ndėr tė tjera ndjenjat e veēanta familjare nė gjirin e banorėve tė tė dy brigjeve janė bėrė njė forcė e madhe dinamike pėr nxitjen e zhvillimit tė shpejtė tė bashkėpunimit ekonomiko-tregtar midis dy brigjeve. Duke folur pėr tregtinė e parė me pjesėn kontinentale, biznesmeni i Tajvanit, zoti Lin tha:
"Nė vitin 1989 hyra pėr herė tė parė nė pjesėn kontinentale pėr tregtinė e ēelikut. Tregtia u krye me sukses. Me porosinė e Tajvanit, ēeliku u prodhua nė pjesėn kontinentale dhe u eksportua nė SHBA."
Pėr tė nxitur bashkėpunimin ekonomiko-tregtar midis dy brigjeve, pjesa kontinentale ka hartuar " rregulloren pėr mbrojtjen e investimeve tė biznesmenėve tė Tajvanit" dhe rregullore tė tjera pėrkatėse. Tė frymėzuar nga kėto rregullore dhe tė tėrhequr nga forca dinamike e zhvillimit ekonomik tė pjesės kontinentale, gjithnjė e mė shumė biznesmenė vijnė pėr tė zhvilluar bashkėpunimin ekonomiko-tregtar tė formave tė ndryshme me pjesėn kontinentale. Shumė biznesmenė kanė shtuar investimet dhe kanė zgjeruar sferat e investimit. Pėr shembull, biznesmeni i sipėrpėrmendur Lin, ėshtė njėri prej kėtyre biznesmenėve. Krahas tregtisė metalurgjike, zoti Lin merret edhe me tregtinė e drithėrave.
Vitet e fundit kanė ndodhur ndryshime tė mėdha nė sferat e investimit dhe nė strukturėn e investimeve tė ndėrmarrjeve tė Tajvanit nė pjesėn kontinentale. Mė parė, biznesmenėt tajvanezė dėshironin mė shumė tė investonin nė provincat Fugjian dhe Guandong tė Kinės jugore qė gjenden afėr Tajvanit dhe kanė epėrsi gjeografike. Krahas zhvillimit tė shpejtė ekonomik tė pjesės kontinentale, shumė ndėrmarrje tė Tajvanit avancojnė gradualisht nė krahinat qendrore dhe perėndimore tė pjesės kontinentale, pėr tė shtuar aftėsinė e tyre konkurruese nė tregun e pjesės kontinentale.
Duke folur pėr kėtė, bashkėpunėtori i vjetėr Zhang Kuanhua nga Instituti i Studimit tė Tajvanit pranė Akademisė sė Shkencave Shoqėrore tė Kinės, tha :
"Nga mesi i viteve 90 tė shekullit tė kaluar shumė ndėrmarrje mekanike, petrokimike dhe elektronike tė Tajvanit filluan tė investojnė nė pjesėn kontinentale, duke zėnė vendin e ndėrmarrjeve tradicionale dhe duke u bėrė forca kryesore tė investimeve tė Tajvanit nė pjesėn kontinentale.
Bashkėpunėtori i vjetėr Zhang tha se disa ndėrmarrje tė Tajvanit janė zhvilluar mė herėt se ato tė pjesės kontinentale, por, pjesa kontinentale ka epėrsi pėr tregun dhe lėndėt e para. Ky shkėmbim reciprok nė strukturėn industriale ka sjellė fitime pėr tė dy brigjet.
Duke folur pėr gjendjen e pėrgjithshme tė bashkėpunimit ekonomiko-tregtar midis dy brigjeve gjatė mė shumė se 10 vjetėve tė fundit, drejtori i Drejtorisė Ekonomike tė Zyrės sė Kėshillit tė Shtetit tė Kinės pėr ēėshtjet e Tajvanit, zoti Hė Shizhon tha: Deri nė fund tė majit tė kėtij viti vėllimi i tregtisė indirekte midis dy brigjeve ka arritur nė 430 miliardė dollarė amerikanė, ndėr to importi i pjesės kontinentale nga Tajvani ka arritur nė 360 miliardė dollarė. Tani, pjesa kontinentale ėshtė bėrė tregu i parė i shitjes sė produkteve tė Tajvanit dhe burimi kryesor i suficitit tregtar tė Tajvanit."
|