v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2005-08-11 19:34:40    
Rritja e kapacitetit tė prodhimit tė ilaēeve tė reja

cri

Vitet e fundit, pėr tė plotėsuar kėrkesat e sigurimit tė shėndetit tė popullit dhe tė zhvillimit tė industrisė farmaceutike, shteti kinez mbėshteti mė me forca eksperimentimin dhe prodhimin e ilaēeve tė reja dhe, si rezultat, u prodhuan njė sasi e madhe ilaēesh tė reja, me tė cilat mund tė kurohen sėmundje tė vėshtira.

Eksperimentimi i ilaēeve tė reja ėshtė njė proces i ndėrlikuar dhe i gjatė, qė kėrkon njė sasi tė madhe fondesh dhe paisjesh si dhe personelin kėrkimor tė nivelit tė larė. Sipas pėrvojės sė vendeve tė tjera, pėr eksperimentimin dhe prodhimin e njė lloj ilaēi duhen qindra milionė dollarė amerikanė dhe njė kohė e gjatė, 5 deri nė 10 vjet.

Nė vitet e saj tė para, Republika Popullore e Kinės kishte potencial tė dobėt shtetėror dhe teknikė tė prapambetur, prandaj ajo ndoqi njė rrugė imitimi pėr prodhimin e ilaēeve, me qėllim qė tė sigurohej shėndeti i popullit kinez qindra milionėsh. Asokohe, kinezėt importonin disa lloje ilaēesh nga vende tė tjera dhe, nėpėrmjet analizave tė pėrbėrjes kimike, fillonin prodhimin e tyre nė mėnyrė tė imitimit. Nė kėtė mėnyrė, Kina prodhoi antibiotikėt dhe disa lloje tė tjera ilaēesh, me tė tė cilat mund tė kuroheshin sėmundje qė shfaqeshin dendur. Kėshtu qė, u ngrit niveli shėndetėsor i masave popullore.

Gjatė 20 e ca vjetėve tė fundit, ekonomia kineze u zhvillua nė mėnyrė tė vazhdueshme dhe me ritėm tė shpejtė, si rezultat, potenciali shtetėror u rrit dukshėm. Ndėrkohė, edhe shkenca dhe teknika nė Kinė patėn njė pėrparim shumė tė madh. Nė kėtė gjendje tė mirė, qeveria kineze i kushtoi rėndėsi gjithnjė e mė tė madhe punės sė eksperimentimit dhe prodhimit tė ilaēeve tė reja. Nė vitin 2000, Ministria e Shkencės dhe Teknikės e Kinės vendosi njė objekt tė rėndėsishėm kėrkimor me njė afat 5 vjetėsh, objektin e "krijimit tė ilaēeve tė reja". Funksionari i Ministrisė sė Shkencės dhe Teknikės tė Kinės, Vang Xiaofang, qė ėshtė njė nga pėrgjegjėsit nė kėtė objekt, tha:

"Ky objekt ka qėllim pėr formimin dhe pėrsosjen nė mėnyrė fillestare tė njė sistemi kinez tė eksperimentimit dhe prodhimit tė ilaēeve tė reja dhe pėr krijimin e produkteve tė reja farmaceutike me patentat tona. Prodhimi i ilaēeve tė reja nė Kinė do tė shndėrrohet nga 'imitimi ' nė 'krijimin e tė rejave', nė mėnyrė qė tė formohet sa mė parė njė industri farmaceutike me karakteristika kineze."

Ky pėrgjegjės tha gjithashtu se, nė zbatimin e planit tė kėtij objekti, 22 lloj produktesh kanė fituar tashmė mandate tė ilaēeve tė reja dhe janė ratifikuar pėr prodhimin nė seri, kurse 140 lloje tė tjera tė produkteve tė reja janė nė provė klinike ose janė gati pėr tė fituar patentat e produkteve tė reja.

Njė nga ileēet e reja, qė sapo fituan patentėn, ėshtė ilaēi Taixinsheng, qė ėshtė njė lloj ilaēi pėr kurimin e kancerit. Ky ilaē ėshtė prodhuar nga kompania Baitaisheng, njė kompani aksionare e farmaceutikės bioteknike. Kryetari i kėshillit tė kėsaj kompanie, zoti Bai Xianhong tha se ilaēi Taixinsheng, qė ėshtė eksperimentuar dhe prodhuar me bioteknikėn moderne, mund tė shpejtojė zhdukjen e qelizave tė kancerit dhe tė pakėsojė afekt negativ. Prandaj ai mund tė ngrejė dukshėm pėrqindjen e kurimit tė kancerit. Ai tha:

"Ky ilaē, pasi futet nė trupin e njeriut, mund bėjė efekt pėr qelizat e kancerit dhe pothuajse nuk dėmton qelizat e shėndosha. Ai ka epėrsi tė dukshme nė krahasim me radioterapinė dhe kimioterapinė qė janė terapi tradicionale tė kurimit tė kancerit. Nga provat klinike pėr kurimin e kancerit tė hundės del se ky ilaē ka efet tė mirė kur pėrdoret veēas, pa pėrdorur radioterapinė dhe kimioterapinė. Prandaj themi se ky ilaē ėshtė njė lloj ilaēi me perspektivė tė ndritur. Tani pėr tani, ky ilaē pėrdoret kryesisht pėr kurimin e tumorėve nė qafė dhe nė kokė."

Njė ilē tjetėr i ri ėshtė ilaēi Stahilokinase Rekombinante pėr injeksion. Ky ėshtė njė lloj ilaēi tė shkrirjes sė trombusit pėr kurimin e infarktit akut, ėshtė edhe ilaēi i parė stahilokinas pėr shkrirjen e trombusit, qė ka fituar nė arenėn ndėrkombėtare mandatin e prodhimit. Ai e shkrin trombusin shpejt dhe nė mėnyrė tė sigurt dhe riqarkullon mbi 82% tė anėve tė gjakut. Ky ilaē ka epėrsi edhe nė koston e ulėt tė prodhimit, gjė qė pakėson shpenzimet e mjekimit tė pacientėve.

Krahas prodhimit tė njė sasie ilaēesh tė reja, punonjėsit e shkencės dhe teknikės, qė marrin pjesė nė objektin e "krijimit tė ilaēeve tė reja", i kushtojnė vėmendjen teknikės kyēe tė eksperimentimit tė ilaēeve tė reja, bėjnė pėrpjekje pėr vendosjen e njė sistemi pune qė pėrputhet me kushtet konkrete tė Kinės, si rezultat, kapaciteti i kėsaj industrie nė Kinė u rrit dukshėm. Zv-ministri i Shkencės dhe Teknikės Liu Yanhua tha:

"Pas pėrpjekjeve tona shumėvjeēare, nė vendin tonė ėshtė krijuar tashmė njė ambient relativisht i mirė i eksperimentimit dhe prodhimit tė ilaēeve tė reja dhe janė shtuar investimet, si rezultat, kapaciteti i kėsaj dege tė industrisė ėshtė ngritur nė njė shkallė mė tė lartė."

Objekti i "krijimit tė ilaēeve tė reja" do tė pėrfundojė nė fund tė kėtij viti. Zv-ministri Liu Yanhua tha se, mbi kėtė bazė, do tė marrim masa tė tjera pėr tė pėrkrahur eksperimentimin dhe prodhimin e ilaēeve tė reja, me qėllim qė tė prodhohen sa mė shumė ilaēe tė reja tė ēmimeve tė ulėta dhe me efekt tė mirė.

(Zheng)