Nė zonėn qėndrore tė shkretėtirės Hoh-Ksil do tė duken pėr herė tė parė gjurmėt e njerėzimit. Akademia e Shkencave e Kinės shpalli mė 13 korrik se qysh nga 1 shtator i kėtij viti, shkencėtarėt kinezė do tė bėjė inspektime shkencore nė pėrmasa tė mėdha pėr zonėn bėrthamore tė shkretėtirės Hoh-Ksil dhe kjo do tė jetė hera e parė qė njeriu tė pėrshkojė zonėn bėrthamore tė kėsaj shtretėtire.
Hoh-Ksil, qė nė gjuhėn tibetiane do tė thotė "vajzė e bukur", ndodhet nė zonėn e thellė tė rrafshnaltės Qinghai-Tibet. Kjo ėshtė njė fushė e gjėrė nėnjė lartėsi tė madhe mbi nivelin e detit, me male, kodra dhe liqene. Lartėsia mesatare e kėsaj zone ėshtė 5300 metra mbi detit. I ftohti e ashpėr dhe mungesa e oksigjenit kėtu shkaktojnė njė mjedis tė egėr natyror. Gjatė dhjetra vjetėve, shkenctarėt kinezė kanė shkuar disa herė nė kėtė shkretėtirė, por pėr shkak tė kufizimeve tė ndryshme, deri mė sot asnjė grup inspektues shkencor nuk ka arritur nė zonėn bėrthamore me sipėrfaqe 20 mijė kilometra katėrore.
"Kjo prej kohėsh ėshtė aspirata tonė ." -tha zoti Sun Honglie, anėtari i Akademisė sė Shkencave tė Kinės, kryetar i komitetit drejtues tė kėtij inspektimi shkencor. "Megjithėse inspektimi shkencor i rrafshnaltės Qinghai-Tibet ka zhvilluar dhjetra vjet, kjo rrafshnaltė me sipėrfaqen prej 2,4 milionė kilometrash katėrore ėshtė kaq e madhe, sa njeriu ka patur njohje shumė tė kufizuar pėr disa pjesė tė saj dhe zona Hoh-Ksil ėshtė njera prej tyre. Ne parashikojme se kjo zonė ndoshta ėshtė zona thelbėsore e thatėsirės dhe e ftohtėsisė sė botės, por nėse kjo ėshtė e vėrtetė apo jo, pėrgjigjen do tė jepė inspektim."
Ky inspektim, i organizuar nga Instituti Kėrkimor i Rrafshnaltės Qinghai-Tibet pranė Akademisė sė Shkencave tė Kinės, do tė zgjatė pėr 3 vjet dhe nė secilin vit do tė zhvillohet inspektimi nė terren prej 40 ditėsh nė periudhėn midis pranverės dhe verės ose midis vjeshtės dhe dimrit.
Grupi i inspektimit i vitit 2005 nė Hoh-Ksil i Akademisė sė Shkencave tė Kinės pėrbėhet nga shkencėtarė, persona tė mbėshtetjes sė telekomunikacionit, persona tė prapavijės dhe gazetarė. Kryetari i kėtij grupi ėshtė Ding Lin, bashkėpunėtor i vjetėr i Institutit Kėrkimor i Rrafshnaltės Qinghai-Tibet.
Specialisti vuri nė dukje se gjatė inspektimit tė kėtij viti, grupi do tė pėrshkojė disa breza klimotikė, do tė takohet me pamje gjeologjike si vullkane, ujėra termike, karste rrafshnalte, akullnaja, etj. dhe do tė kalojė nėpėr zonėn gjeografike tektonike dhe zonėn gjeografike tė tegelit (ang. Suture zone). Pra, ky inspektim do tė ketė vlera tė mėdha shkencore.
"Pavarėsisht nga pėrmasat e mėdha tė kėtij inspektimi, e gjithė koha qė grupi do tė qėndrojė nė terren ėshtė vetėm disa muaj. Prandaj duhet t'i trajtojmė nė mėnyrė objective rezultatet e inspektimit." -tha zoti Sun Honglie. (Wang Lei)
|