v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2005-07-19 20:58:06    
Kina ka marrė pjesė dhe ka nxitur aktivisht bashkėpunimin nė fushėn e investimeve nė rajonin e Azisė lindore

cri

dėgjoni

Gjatė disa vjetėve tė fundit, rajoni i Azisė lindore qė pėrfshin Kinėn, Japoninė, Korenė e Jugut dhe 10 vende tė Aseanit, ka qenė gjithmonė njė rajon me rritjen mė tė shpejtė tė ekonomisė botėrore. Tani, vėllimi i pėrgjithshėm i GDP-sė sė rajonit tė Azisė lindore i kaloi tė 7 trilionė e 700 miliardė dollarėt amerikanė, duke zėnė njė tė pesėtat e vėllimit tė pėrgjithshėm tė GDP-sė sė botės. Gjatė procesit tė zhvillimit tė ekonomisė sė Azisė lindore, bashkėpunimi rajonal ėshtė bėrė nga dita nė ditė njė forcė e rėndėsishme pėr nxitjen e zhvillimit tė kėtij rajoni.

Sipas tė dhėnave statistikore, nė vitin 2004, vėllimi i tregtisė brenda rajonit tė Azisė lindore ka zėnė mbi 50% tė vėllimit tė eksportit tė pėrgjithshėm tė kėtij rajoni dhe investimet e kėtij rajoni kanė zėnė dy tė tretat e vėllimit tė pėrgjithshėm tė investimeve tė huaja tė grupit ekonomik tė Azisė lindore.

Kjo shenjė tregon se roli i investimeve, i luajtur nė bashkėpunimin e rajonit tė Azisė lindore, po bėhet gjithnjė e mė e rėndėsishme. Tani, rezerva e valutave tė rajonit tė Azisė lindore arriti nė 2 trilionė e 400 miliardė dollarė amerikanė, shifėr kjo qė ėshtė e pėrafėrt me dy tė tretat e rezervės sė valutave tė mbarė botės. Nė Forumin e investimeve tė Azisė lindore, nėnkryetarja e komitetit tė pėrhershėm tė Asamblesė Kombėtare Popullore tė Kinės, Gu Xioulian tha se bashkėpunimi nė fushėn e investimeve do tė bėhet njė motor i ri i rritjes ekonomike tė Azisė lindore.

"Bashkėpunimi nė fushėn e investimeve do tė jetė njė pikė e re e rritjes sė zhvillimit ekonomik tė Azisė lindore. Disa vende tė Azisė lindore, duke pėrfshirė edhe Kinėn, kanė rezerva shumė tė mėdha tė valutave dhe kanė rezervuar fonde tė mėdha popullore".

Gjatė njė periudhe tė gjatė, qeveria kineze ka mbajtur gjithmonė njė qėndrim pozitiv pėr nxitjen e bashkėpunimit tė investimeve tė Azisė lindore dhe ka nėnshkruar pėrkatėsisht me shumė vende tė Azisė lindore marrėveshjet e sigurisė sė investimeve reciproke.

Nė vende tė ndryshme tė Azisė lindore, Japonia ėshtė vendi me investimet mė tė shumta nė Kinė. Duke iu pėrgjigjur pyetjeve tė gazetarėve, kryetari i kėshillit pranė Shoqatės pėr nxitjen e tregtisė ndėrkombėtare tė Japonisė, z. Joshio Nakata tha se numri i ndėrmarrjeve japoneze, qė kanė investuar nė Kinė kaloi nė 18 mijė, vėllimi i investimeve tė pėrgjithshme arriti nė 48 miliardė dollarė amerikanė. Ai tha, gjithashtu, se dikur, investimet e ndėrmarrjeve japoneze ishin pėrqėndruar kryesisht nė zona bregdetare tė Kinės lindore, por tani ato po shkojnė drejt krahinave tė brendshme tė Kinės.

Kohėt e fundit, shumė ndėrmarrje japoneze e vozhgojnė me shumė vėmendje politikėn e Kinės pėr zhvillimin e krahinave perėndimore dhe pėr rigjallėrimin e Kinės verilindore, dhe janė gati tė hyjnė nė kėto krahina pėr investime.

Pėrveē Japonisė, edhe investimet e ndėrmarrjeve tė Koresė sė Jugut janė shtuar nė mėnyrė tė shpejtė nė Kinė. Vėllimi i pėrgjithshėm i kėtyre investimeve nė vitin 2004 i kaloi tė 3 miliardė e 600 milionė dollarėt amerikanė, duke zėnė 50% e vėllimit tė pėrgjithshėm tė investimeve tė Koresė sė Jugut jashtė vendit. Kina ėshtė bėrė pėr 3 vjet me radhė vendi i investimeve mė tė shumta tė pėrtejdetit tė Koresė sė Jugut.

Duke importuar investimet e vendeve tė ndryshme tė Azisė lindore, Kina edhe ka marrė masa tė shumėllojshme, nė mėnyrė qė tė inkurajohen ndėrmarrjet e vendit me kushte tė mira qė tė bėjnė investime jashtė vendit. Rajoni i Azisė lindore qė kufizohet me Kinėn, ėshtė bėrė vendi paraprak i investimeve tė ndėrmarrjeve kineze. Nė Frumin e investimeve tė Azisė lindore, zv/drejtori i Bankės shtetėrore tė zhvillimit tė Kinės Yao Zhongmin tha se vitet e fundit, institucionet monetare kineze, duke pėrfshirė Bankėn shtetėrore tė Zhvillimit tė Kinės, kanė shtuar pėrkrahjen monetare pėr ndėrmarrjet kineze nė kredi, sigurime dhe nė fusha tė tjera, nė mėnyrė qė mė shumė ndėrmarrje kineze tė shkojnė nė vende tė Azisė lindore pėr investime.

Banka shtetėrore e zhvillimit nėpėrmjet grumbullimit tė fondeve, ndihmės teknike dhe formave tė tjera, i pėrkrah ndėrmarrjet e mėdha shtetėrore tė dalin jashtė vendit pėr investime, sidomos nė rajonin e Azisė lindore pėr investime nė shfrytėzimin e bujqėsisė, tė pylltarisė dhe tė objekteve tė tjera. Pėrveē kėtyre, Banka shtetėrore e zhvillimit po krijon aktivisht platformėn e bashkėpunimit monetar rajonal.

Deri nė fund tė majit tė kėtij viti, numri i ndėrmarrjeve kineze, tė krijuara nė rajonin e Azisė lindore, arriti nė 1500, vėllimi i pėrgjithshėm i investimeve i kaloi tė 3 miliardė e 600 milionė dollarėt amerikanė, shifėr kjo qė ka zėnė njė tė gjashtat e vėllimit tė pėrgjithshėm tė investimeve tė ndėrmarrjeve kineze jashtė vendit. (Sihai)