Nė vitin 1896, Lojėrat e para Olimpike tė verės u organizuan nė Athinė tė Greqisė, duke zgjatur qysh nga 6 prilli deri mė 15 prill. Nė to, morėn pjesė 331 sportistė nga 13 vende tė ndryshme si, Bullgaria, Australia, Kilia, Austria, Danimarka, Gjermania, Anglia, Franca, Zvicra, Suedja, Hungaria, SHBA-ja dhe Greqia. Nė kėto Lojėra Olimpike pati 9 lloj lojėrash qė janė: atletika, noti, peshėngritja, qitja, ēiklizmi, mundja klasike, gjimnastika, skerma dhe tenisi.
Kampioni i parė nė Lojėrat Olimpike moderne ishte sportisti amerikan, Xhejms Konoli. Nė ditėn e parė tė kėtyre Lojėrave Olimpike, d.m.th nė tė njėjtėn ditė me ceremoninė e hapjes, mė 6 prill tė vitit 1896, nė sportin e parė ku lindi kampioni ishte kėrcim sė gjati me trehapsh. Me rezultatin 13,71 metra, Konoli fitoi ēmimin e parė dhe u bė kampioni i parė i Lojėrave tė para Olimpike moderne. Pas shpalljes sė fitores sė tij, nė stadium u interpretua himni kombėtar i SHBA-sė dhe u ngrit flamuri kombėtar amerikan. Kjo ceremoni ėshtė bėrė ceremoni tradicionale e dhėnies sė ēmimeve nė Lojėrat Olimpike. Mirėpo, rezultati i tij nuk ishte mė i miri nė botė, sepse rekordi botėror i kėrcimit sė gjati me trehapsh qė u krijua nga njė sportist irlandez nė vitin 1895, me rezultatin 15,26 metra.
Mirėpo pėr tė fituar kėtė titull kampioni, Konoli ka bėrė njė sakrificė tė madhe. Ai ishte student i Universitetit Amerikan Harvard dhe shprehu dėshirėn pėr tė marrė pjesė nė Lojėrat Olimpike, por universiteti i tij nuk e lejoi. Kėshtu kur ai u kthye nga Greqia, Universiteti i Harvardit e pėrjashtoi Konolin pėr arsye se ai kishte shkelur rregullat e shkollės. Mė vonė, ky kampion i parė i Lojėrave Olimpike moderne u bė njė gazetar dhe shkrimtar i njohur, bile pati njė miqėsi tė thellė me presidentin amerikan, Rusevelt. Ky i fundit i vlerėsonte lart librat e Konolit. Nė vitin 1949, kur Konoli ishte 81 vjeē, Universiteti i Havardit i dha atij titullin e doktorit tė nderit tė universitetit, nė kujtim tė kontributit qė kishte dhėnė pėr Lojėrat Olimpike moderne. Gjithashtu, Universiteti i Havardit kėrkoi falje para kėtij studenti pėr pėrjashtimin e dikurshėm nga shkolla.
Disa fjalė shtesė: Pėr arsye objektive, shumė sportistė pjesėmarrės nė Lojėrat e para Olimpike moderne nuk i njihnin shumė mirė kėto lojėra. Pjesėmarrja e tyre ishte pak e shumė e rastėsishme. Ai sportist qė ndodhej nė Athinė gjatė zhvillimit tė kėtyre Lojėrave Olimpike dhe interesohej pėr kėto lojėra, mund tė marrin pjesė nė kėtė takim madhėshtor sportiv. Si pėrshembull, sportistėt amerikanė erdhėn kryesisht nga Universiteti Harvard dhe Universiteti Princeton. Kėta pjesėmarrės organizuan vet grupe dhe grumbulluan vet fond. Qėllimi kryesor i tyre ishte udhėtimi nė Evropė dhe jo pjesėmarrja nė Lojėrat Olimpike. Dhe persona tė tjerė pėrbėrės tė ashtuquajturve delegacione nuk ishin shumė zyrtarė. Pėr shembull, delegacioni anglez pėrbėhej prej njė australiani, njė irlandezi dhe 4 turistėve nga londinezė nė Athinė si dhe 2 punonjėsve tė ambasadės sė Anglisė nė Athinė. (Ēan Yean)
|