v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2005-05-26 20:07:13    
Edhe pėr fshatarėt tė krijohen kushtet e mjekimit

cri
Nė Kinė, qė ėshtė njė vend i madh bujqėsor, fshatarėsia pėrbėn 70% tė popullsisė. Pėr tė zgjidhur problemin e mjekimit tė fshatarėve, duke filluar nga vitet 50 tė shekullit tė fundit, qeveria kineze filloi tė zbatonte nė fshat njė sistem mjekimi qė u quajt "sistemi i mjekimi tė kooperimit". Mirėpo, pati shumė vėshtirėsi nė zbatimin e kėtij sistemi dhe, pėr shkak tė mungesės sė njė mekanizmi tė sigurimit tė mjekimit dhe, njėkohėsisht pėr shkak tė zhvillimit tė ngadalshėm tė ekonomisė nė disa zona, njė pjesė e fshatarėve nuk mjekohen si duhet pėr shkak tė mungesės sė tė hollave, bile disa familje tė fshatarėve janė katandisur nė varfėri vetėm pėr shkak tė shpenzimeve tė larta tė mjekimit. Pėr tė ndryshuar kėtė gjendje, para dy vjetėve, filloi nė fshatin kinez prova e zbatimit tė njė sistemi tė ri tė mjekimit tė kooperimit.

Disa kohė mė parė, fshatari U Gjun Zhang, qė jeton nė periferi tė qytetit Gongzhuling tė provincės Gjilin, u plagos rėndė nė njė aksident. Shyqyr qė nė provincėn e tyre ka filluar prova e zbatimit tė sistemi tė ri tė mjekimit tė kooperimit, ku merr pjesė edhe familja e tij. Gruaja e tij, Qiu Yazhen tha se pėrndryshe, shpenzimet e larta tė mjekimit do tė ēonin familjen e tyre nė njė gjendje shumė tė vėshtirė.

"Nuk mė shkonte ndėr mend se sistemi i mjekimit tė kooperimit na dha leverdi kaq shpejt. Burri im u plagos keq nė qafė. Fondi i mjekimit tė kooperimit na dha njė subvencion prej 3000 juanėsh. Pėrndryshe, ne nuk ishim nė gjendje tė paguanim shpenzimet e mjekimit tė tij."

Sot nė provincėn Gjilin, gjithnjė e mė shumė fshatarė si U Gjun Zhang marrin leverdi nga pjesėmarrja nė sistemin e ri tė mjekimit tė kooperimit. Praktika konkrete e kėtij sistemi tė ri ėshtė: ēdo fshatar, qė merr pjesė me dėshirėn e vet nė kėtė sistem mjekimi, paguan nė vit 10 juanė dhe qeveria jep nė vit 20 juanė tė tjerė pėr ēdo pjesėmarrės. Kėto para depozitohen me llogari specifike nė bankė, si fond i mjekimit tė kooperimit. Kur sėmuren fshatarėt, qė marrin pjesė nė kėtė sistem, mjekohen nė spitalet e caktuara dhe pastaj, duke i treguar llogaritarit Fletėn e Mjekimit dhe faturat ose dėftesat e pagesės dhe marrin sipas pėrqindjes sė caktuar disa tė holla pėr shpenzimet e mjekimit.

Nė krahinat, ku bėhet prova e zbatimit tė sistemit tė ri tė mjekimit tė kooperimit, zgjedhen me kujdes spitalet e caktuara, me qėllim qė fshatarėt tė gėzojnė shėrbime me cilėsi tė lartė mjeksore. Drejtori i drejtorisė sė shėndetėsisė tė qytetit Gongzhuling, zoti Li Siaoēun tha:

"Drejtoria jonė ka zgjedhur 8 spitale tė qytetit tonė, qė kanė kushte tė mira dhe nivel tė lartė teknik, dhe 22 qendra sanitare tė lokaliteteve si njėsi tė caktuara tė sistemit tė ri tė mjekimit tė kooperimit. Kėrkojmė qė kėto qendra sanitare tė vendosin edhe stacionet e tyre nė fshatrat e largėt dhe tė dėrgojnė dy herė nė javė mjekė pėr t'u shėrbyer fshtarėve."

Korrespondenti ynė mėsoi se, pėr tė garantuar pėrdorimin e fondeve tė mjekimit tė kooperimit pėr shėndetėsinė e fshatarėve, administrata e qytetit Gongzhuling ka formuar Komisionin e Mbikėqyrjes dhe Administrimit, tė pėrbėrė nga pėrgjegjėsit pėsrkatės tė sektorėve tė kontrollit disiplinor, tė revizionimit dhe tė financave, i cili kontrollojnė nė kohė tė caktur gjendjen e pėrdorimit tė fondeve tė mjekimit. Pėr tė shtuar tejdukshmėrinė e punės financiare, administrata e kėtij qyteti ka vendosur nė njėsitė mjeksore tabela njoftimi, qė tė publikohen nė kohė gjendja e pėrdorimit tė fondeve tė miekimit. Sot 80% i fshatarėve nė periferi tė qytetit Gongzhuling marrin pjesė nė kėtė sistem mjekimi.

Qyteti Gjiutai ėshtė njė qytet tjetėr ku provinca Gjilin bėn provėn e sistemit tė ri tė mjekimit tė kooperimit. Fshatarėt nė periferi tė kėtij qyteti, gjithashtu, tregojnė iniciativė tė madhe pėr tė marrė pjesė nė kėtė sistem mjekimi. Disa kohė mė parė, fshatari Vang Zhong Liang vuante nga sėmundja e stomakut dhe u shtrua nė spital. Pasi u shėrua dhe doli nga spitali, mori njė subvencion prej 400 juanėsh pėr shpenzimet e mjekimit. Lidhur me kėtė, ai tha i gėzuar:

"Ky sistem i ri i mjekimit ėshtė njė punė e mirė qė bėri qeveria. Ėshtė mirė qė zbatohet ky sistem, sepse ndihmoi ne fshatarėt. Ne fshatarėt e kemi shumė tė vėshtirė, kur sėmuremi. Kėsaj here, 400 juanėt mė shpėtoi mua."

Qyteti Gjutai i provincės Gjilin ka 600 mijė fshatarė nė distriktet e periferisė. Sot, 85% i kėtyre fshatarėve marrin pjesė nė sistemin e ri tė mjekimit tė kooperimit. Pėrgjegjėsja e zyrės sė mjekimit tė kooperimit tė kėtij qyteti, zonja Gjang Enqin tha:

"Ėshtė shtuar dukshėm numri i pacientėve qė vijnė pėr mjekim nė spital. Vitin e kaluar, numri i tyre u shtua njė e treta nė krahasim me vitin 2003. Mė parė, pėr shkak ekonomik, disa fshatarė nuk vinin pėr mjekim nė spital, kur ishin tė sėmurė. Sot, kjo gjendje ka ndryshuar, sepse ata mund tė marrin disa subvencion, po tė marrin pjesė nė sistemin e mjekimit tė kooperimit."

Sot nė provincėn Gjilin, 2 milionė fshatarė marrin pjesė nė sistemin e ri tė mjekimit tė kooperimit. Fondi i mjekimit tė kooperimit u ka dhėnė fshatarėve 21 milionė juanė si subvencion pėr shpenzimet e mjekimit, duke lehtėsuar barrėn e fshatarėve pėr shpenzimet emjekimit.(Zheng)