v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2005-05-11 14:57:52    
Origjinata e Lojėrave Paralimpike

cri

Lojėrat Paralimpike filloi gjatė luftės sė parė botėrore. Ushtarė tė Evropės me tė meta fizike organizatuan vetė njė sėrė aktivitetesh pėr mjekim dhe kjo ėshtė faza fillestare gjatė zhvillimit tė Lojėrave Paralimpike. Nė vitin 1948, "Stoke Mandeville", njė qendėr kombėtare e Anglisė pėr mjekimin e dėmtimeve nė palcėn kurrizore, organizoi pėr herė tė parė njė spartakiadė pėr njerėzit me tė meta fizike dhe vetėm 16 ushtarė me tė meta fizike morėn pjesė nė tė. Kjo spartakiadė organizohej ēdo vit dhe pėrhapej gradualisht nė vende tė tjera evropiane. Nė vitin 1952, ajo u shndėrrua nė njė aktivitet ndėrkombėtar sportiv. Dhe nė vitin 1960, kur u organizuan spartakiada botėrore paralimpike nė Itali, mė shumė se 400 lojtarė nga 23 vende tė ndrshme tė botės u mblodhėn nė Romė pėr tė marrė pjesė nė tė. Nė vitin 1976, organizata e njerėzve me tė meta fizike vendosi tė kombinojė spartakiadėn "Stoke Mandeville" me lojėrat botėrore tė njerėzve me tė meta fizike dhe organizoi nė Toranto tė Kanadasė Lojėrat e para Paralimpike, nė tė cilat morėn pjesė mbi 1000 paralimpistė tė 40 vendeve tė botės.

Nė maj tė vitit 1983, Komiteti Ndėrkombėtar Olimpik vendosi tė organizojė pėr herėn e parė Lojėrat Paralimpike nga viti 1984, kur u organizuan Lojėrat verore Olimpike nė Los Anxhelos tė Amerikės. Qysh nga viti 1988, Lojėrat verore Paralimpike dhe Lojėrat dimėrore Paralimpike u pranuan si Lojėrat e pėrhershme tė Komitetit Ndėrkombėtar Olimpik. Sipas rregullave tė komitetit, qyteti qė kėrkon organizimin e Lojėrave Olimpike duhet tė kėrkojė edhe organizimin e Lojėrave Paralimpike. Dhe Lojėrave Paralimpike duhet tė organizohen brenda njė muaji pas organizimit tė Lojėrave Olimpike nė atė qytet qė organizon Lojėrat Olimpike.

Nė vitin 2000 nė Sidnej, Lojėrat Olimpike dhe Paralimpike zgjatėn 60 ditė, duke ēuar pėrpara sportet paralimpike nė njė kulm tė ri. Lojtarėt e vendeve tė ndryshme tė botės janė klasifikuar nė 6 lloj: lojtarė me amputim, me paralizė cerebrale, me vėshtirėsi mendore, me dėmtime pamore, nė karrocė invalidi dhe ata me tė meta tė tjera fizike. Nė Lojėrat Paralimpike janė pėrcaktuar 14 sporte tė njeta me ata tė Lojėrave Olimpike dhe 4 tė ndryshme, tė cilat janė boccia, golboll, peshėngritja dhe regbia nė karrocė invalidi. Pėrveē ēiklizmit, kalorėsisė, varkave me vela dhe qitjes, tė gjitha sportet e tjera u organizuan nė parkun olimpk tė Sidnejt.

Pėr shkak qė shumė sporte paralimpike janė tė njeta me ata olimpike, gjatė lojėrave, personat e kontrollit dhe funksionarėt pėrkatės pėrgjigjen ndėrkohė pėr kontrollin e Lojėrave Paralimpike.

Nė vitin 2004 nė Athinė, 3969 lojtarėt nga 136 vendet e rajonet tė botės morėn pjesė nė Lojėrat Paralimpike tė Athinės. Pas pėrpjekjeve tė pėrbashkėta tė personave tė vendeve tė ndryshme, Lojėrat Paralimpike tani janė pranuar nga tėrė bota dhe janė konsideruar si njė skenė ndėrkombėtare pėr njerėzit me tė meta fizike pėr t'i treguar botės shpirtin dhe fuqinė e tyre tė jashtzakonshme. (Jiang Lei)