Ndėr autorėt e romaneve tė Kinės, njeri ėshtė romancieri Er Yuehe qė shkruan posaēėrisht romanet me temė historike dhe pėr perandorėt kinezė. Nė rubrikėn e sotme " Kultura kineze " do t'ju njohim me lėvruesin e romanit historik, Er Yuehe
Er Yuehe mė se 50 vjeēar ėshtė i dashur dhe pak i shėndoshė nga pamja e jashtme. Njerėzit thonė se ai ėshtė i thjeshtė si babaxhan i vėrtetė. Er Yuehe ka patur emrin Ling Jefang qė lindi nė provincėn Shansi tė Kinės perendimore. Pėr arsye se ka punuar dhe jetuar pėr njė kohė tė gjatė nė provincėn Hėnan qė ndodhet nė rrjedhėn e lumit tė Verdhė tė Kinės qendrore, ai mori pseudonim Er Yuehe qė ka kuptim: "uji i shkurtit tė lumit tė Verdhė shkon dhe rrjedh drejt detit. "
Romancieri Er Yuehe ėshtė njeriu qė e ka arritur suksesin vonė. Ai e filloi krijimtarinė letrare nė vitin l986 nė moshėn 40 vjeēare dhe romani i tij i parė "Perandori Kanxi" ku pėrshkruhet me l milion e 500 mijė hieroglife perandori Kanxi i dinastisė Qing para 3 qind vjetėsh. Ky roman pati jehonė tė madhe dhe pas tij ai shkroi edhe dy romane tė tjerė "Perandori Yongzheng" dhe "Perandori Qianlong" qė gjithashtu janė tė pritur shumė mirė nga lexuesit kinezė. Kėto tri romane janė pėrfshirė nė serialin e romaneve tė perandorėve tė dinastisė Qing. Nė kėto romane, Er Yuehe nxjerr nė pah tabllon e shoqėrisė kineze tė para 300 vjetėve, duke pėrshkruar njė histori l30 vjeēare tė perandorėve Kanxi, Yongzheng dhe Qianlong tė dinastisė Qing. Tė gjitha figurat e kėtyre romaneve pavarėsisht nė se janė perendarė apo njerėz tė thjeshtė janė shumė tė gjallė, edhe jeta perandorake e betejat e atėhershme, si dhe aspekte tė tjera janė shumė tėrheqese. Kėto tri romane u pėrpunuan edhe nė seriale tė filmave televizive qė gjithashtu patėn jehonė tė madhe brenda e jashtė vendit.
Duke folur pėr krijimet e kėtyre romaneve, Er Yuehe tha :
"Reforma dhe hapja na dha ne shkrimtarėve njė mjedis tė lirė politik dhe njė gjendje tė mirė shpirtėrore pėr krijimtari. Nuk ka ndonjė gjė qė na frenon dhe ne mund tė shkruajmė me shpirt, gjak, lot dhe djersė nė mėnyrė qė romani tė jetė gjithmonė me vitalitet".
Pėr arsye tė revolucionit kulturor tė Kinės, Er Yuehe humbi rastin pėr vazhdimin e studimit nė shkollė tė lartė.
Ai ka punuar si minator nė minierėn e qymyrgurit, si ndėrtues pėr ndėrtimin e shtėpive dhe pėr ndėrtimin e rrugėve automobilistike. Pastaj, ai ka punuar edhe mė se dhjetė vjet nė reparte ushtarake. Jeta plot zigzake e kaliti shpirtin dhe mendjen e tij. Ai nguli kėmbė nė leximin e librave, sidomos tė librave historike. Pas njė akumullimi shumėvjeēar, atij i lindi pathosi pėr krijimtari letrare. Ai kishte shumė pėr t'u treguar njerėzve tė botės. Nė fillim, ai pati vėshtirėsi tė mėdha. Er Yuehe kujton : "Nė fillim isha shumė i lodhur me krijimtarinė letrare, sepse ditėn duhet tė shkoja nė punė dhe natėn shkruaja deri nė orėn 2 a 3 tė mėngjesit. Megjithėse isha nė njė mjedis shumė tė keq, me dimėr me ngricė tė madhe dhe me verė me mushkonja, prapė nuk u ndalur, por vazhdova pa u lėkundur nė krijimtari ".
Romanet e tij ai e shkroi me punė tė palodhshme dhe me kėmbėngulje. Edhe romanin e tretė " Perandori Qianlong " ai e realizoi ne shtratin e spitalit, duke qenė i sėmurė.
Pėrveē krijimtarisė letrare, atij i pėlqen edhe koleksionimi i pullave dhe ka 30 vjet qe merret me filateli. Kur ėshtė i lodhur nga puna krijuese, ai hap albumet e tij tė pullave edhe ky ėshtė pushimi mė i mirė pėr tė.
Vitet e fundit, pėr arsye shėndetėsore, ai nuk krijoi mė romane tė reja, por ka shkruar njė numėr tė madh prozash.
Er Yuehe ka njė familje tė lumtur. Gruaja dhe bija e tij kanė punėt e veta. Er Yuehe tha : "Edhe shkrimtarėt janė njerėz tė thjeshtė dhe duke u trajtuar si i tillė, mund tė ndjehem mė i gėzuar. Megjithėse jam shumė i zėnė me punė, prapė gjej edhe kohė tė lirė tė takohem me miqtė e mi e tė bisedoj me ta pėr planet e mia tė krijimtarisė letrare ose tė bėj ndonje lojė me ta. "
Si lėvrues i romanit historik, Er Yuehe i kushton rėndėsi edhe realitetit tė shoqėrisė kineze. Ai ka dhėnė mjaft herė kontribut pėr shkollat fillore me nxenės tė varfėr . Objektivi i tij ėshtė kontributi me honorarėt e veta pėr 5 shkolla fillore me nxėnės tė varfėr.(zhai)
|