Formimi i Federatės Ndėrkombėtare tė Notit (FINA) nė vitin 1908 ėshtė njė pėrgjigje programatike pėr rritjen e lojėrave sportive, tė kurorėzuara nga Lojėrat Olimpike. Nė Lojėrat e parė Olimpike Moderne tė vitit 1896, u pėrgatitėn 3 gara tė notit. Por nuk kishte rregulla dhe norma tė unifikuara pėr garat e notit. Pėr t'u pėrmirėsuar kjo gjendje, u formua zyrtarisht FINA nė vitin 1908.
Para formimit tė FINA-t, nė Lojėrat Olimpik pėrfshiheshin disa gara tė posaēme, si noti zhyt, noti 200 metra me pengesa tė vitit 1900, etj. Para Lojėrave Olimpike tė Londrės, ku filloi tė pėrdorej pishina 100 metra, nė Lojėrat Olimpike garat e notit zhvilloheshin nė det (1896), nė Lumin Seine (1900), dhe nė njė liqen tė vogėl shtetit St. Louis tė SHBA-sė.
Pėr tė unifikuar rregullat e garės sė notit dhe pėr tė krijuar njė forum pėr lojėrat sportive tė notit, u takuan mė 19 korrik tė vitit 1908 nė hotelin Manchester tė Londrės, liderėt e 8 vendeve, tė Gjermanisė, Belgjikės, Danimarkės, Finlandės, Francės, Anglisė, Hungarisė dhe Suedisė. Nė kėtė takim, ata vendosėn qė tė krijonin njė shoqatė botėrore tė notit. Qėllimi kryesor i kėsaj shoqate ėshtė shumė i qartė: standaritizimi i rregullave tė garave tė notit, tė kėrcimit nga trampolina, tė vaterpolit, shqyrtimi, caktimi dhe rivendosja e rekordeve botėrore dhe drejtimi i garave tė sporteve tė ujit.
Arritjet e mėdha tė sporteve tė ujit gjatė 40 vjetėve tė kaluar pėrfshinė organzimin e Kampionatit Botėror nė vitin 1973, organizimin e garės pėr Kupėn Botėrore nė vitin 1979, organizimin e Kampionatit Botėror nė distanca tė shkurta nė vitin 1993 dhe organizimin e garės pėr Ēmimin e madh tė Kėrcimit nga Trampolina nė vitin 1994. Nė garat e notit, janė pėrdorur gjerėsisht pajisjet e teknologjisė sė lartė, posaēėrisht ato elektronike tė kohėmatjes dhe janė shtuar shumė shpejt llojet e garave tė notit, duke pėrfshirė garėn superiore tė notit etj.
|