dėgjoni Duke iu pėrgjigjur pyetjeve tė gazetarėve, disa personalitete tė qareqve ekonomike kineze dhe tė huaja thanė se nė vitin 2005, ekonomia kineze ka mundėsi tė vazhdojė ruajtjen e prirjes sė zhvillimit tė qėndrueshėm dhe tė shpejtė. Gjithashtu rritja ekonomike e Kinės do tė jetė edhe nė favor tė zhvillimit ekonomik tė vendeve tė tjera tė botės.
Nga tė dhėnat e statistikave fillestare del se nė vitin 2004, ekonomia kineze ruajti prirjen e mirė tė zhvillimit tė qėndrueshėm dhe tė shpejtė, GDP-ja i kaloi tė 13 trilionė juanėt, sasia e prodhimit tė pėrgjithshėm vjetor tė drithėrave arriti nė 470 miliardė kg, duke ndryshuar gjendjen e uljes pėr 5 vjet me radhė. Vėllimi i pėrgjithshėm i fitimeve tė ndėrmarrjeve industriale i kaloi pėr herė tė parė tė 1 trilionė juanėt. Tė ardhurat e banorėve nė qytet dhe nė fshat u shtuan shumė shpejt. Ndėr to tė ardhurat bruto mesatare tė fshatarėve pėr frymė u shtuan nė mėnyrė reale nė 6%. Vėllimi i pėrgjithshėm i import-eksportit vjetor i kaloi tė 1 trilionė e 100 miliardė dollarėt amerikanė, investimet e huaja tė pėrdorimit tė drejtpėrdrejtė i kaluan tė 60 miliardė dollarėt amerikanė dhe rezerva shtetėrore e valutave arriti nė mbi 600 miliardė dollarė amerikanė.
Duke folur pėr sukseset e arritura nė zhvillimin ekonomik tė vitit 2004 tė Kinės, drejtori i Drejtorisė Shtetėrore tė Statistikave tė Kinės, z. Li Deshui ėshtė i mendimit se rritja e ekonomisė kineze. qė vazhdon tė jetė e qėndrueshme dhe e shpejtė, ėshtė e domosdoshme.
Nga viti 1978 deri nė vitin e kaluar, pėrqindja e rritjes mesatare vjetore tė ekonomisė kineze ishte 9,4%. Pėrveē kėsaj, forca e brendshme dinamike e rritjes sė ekonomisė kineze ishte me tė vėrtetė e fortė dhe kėrkesa pėr investime ishte shumė e madhe. Krahas ngritjes sė nivelit tė jetesės sė popullit dhe shtimit tė tė ardhurave ekonomike, edhe konsulmi bėhet gjithnjė e mė i madh. Vitin e kaluar, zhvillimi i ekonomisė botėrore ishte shumė i mirė, gjė qė dhe ėshtė nė favor tė eksportit tonė.
Pak kohė mė parė, qeveria kineze u shpreh qartė se nė vitin 2005, Kina do tė vazhdojė pėrsėri tė marrė masa mbi forcimin e mėtejshėm tė makrokontrollit, pėr tė garantuar zhvillimin e qėndrueshėm dhe tė shpejtė tė ekonomisė. Duke iu pėrgjigjur pyetjeve tė gazetarėve, shefi i zyrės studimore tė makroekonomisė nė Qendėr studimore pėr Zhvillimin Ekonomik pranė Kėshillit tė Shtetit, z. Lu Zhongyuan ėshtė i mendimit se politika financiare pozitive ka luajtur rol aktiv gjatė procesit tė nxitjes sė rritjes ekonomike tė Kinės, por tani, kjo politikė nuk pėrputhet me kėrkesat aktuale tė zhvillimit tė qėndrueshėm dhe tė shpejtė tė ekonomisė kineze.
Unė jam i mendimit se orientimi i politikės financiare ka bėrė rregullimin e pėrshtatshėm, sepse ndodhėn ndryshime tė mėdha nė gjendjen e zhvillimit tė ekonomisė kineze. Tani, prirja e investimeve pėr shpejtimin e zhvillimit tė ekonomisė ėshtė shumė e fortė. Nė qoftė se do tė vazhdojė tė zbatohet politika e zgjeruar financiare, ka mundėsi tė ndikojė mbi qarkullimin e qėndrueshėm tė ekonomisė kineze. Nė njė gjendjen tė tillė, rregullimi i pėrshtatshėm i orientimit tė politikės financiare, do tė ruajė stabilitetin e kėrkesave tė investimeve dhe tė konsumit.
Nė vitin 2005, Banka Qendrore e Kinės edhe ka parashtruar objektivat e qėndrueshme pėr rregullimin dhe kontrollin e politikės monetare.
Vitet e fundit, rritja ekonomike e Kinės ka luajtur rol aktiv nė nxitjen e zhvillimit tė ekonomisė botėrore. Marrėdhėniet e mira tė mbėshtetjes reciproke nė kėtė zhvillim ekonomik edhe kanė fituar pohimin e shumė personaliteteve tė qarqeve ekonomike tė huaja. Duke folur pėr marrėdhėniet ekonomiko-tregtare midis Kinės dhe Japonisė, zoti Hirokazu Janagigaoka tha se tani, ekonomia kino-japoneze po bėhet gjithnjė e mė shumė e ngushtė, se pa investime nė kinė dhe pa tregti me Kinėn, ekonomia japoneze nuk mund tė ketė njė prirje tė tillė tė rritjes. Zoti Hirokazu Janagigaoka i tha gazetarit se ai ka besim tė plotė pėr perspektivėn e zhvillimit tė kėtij viti tė marrėdhėnieve ekonomiko-tregtare midis Kinės dhe Japonisė.
Kryetari i Shoqatės sė tregtisė kino-amerikane, z. Charles M. Martin analizoi zhvillimin ekonomik tė Kinės, qė u ka sjellė ndėrmarrjeve amerikane interesa dhe raste, nėpėrmjet marrėdhėnieve ekonomiko-tregtare kino-amerikane. Ai tha se nė vitin 2004, Kina qė vendi, qė importoi mė shumė mallra amerikane. Ai theksoi veēanėrisht se ndėrmarrjet amerikane nė Kinė kanė pasur interesa nga zhvillimi i shpejtė i ekonomisė kineze. (Sihai)
|