v Protokolli mbi bashkėpunimin e uebsajtit nė gjuhėn shqipe tė CRI Oline me botėn e jashtmev Tėrmeti nė Wenchuan
SONDAZH OLIMPIK
ZONA E ANKETAVE
ENCIKLOPEDIA
China Radio International
Rreth Kinës
Nga Bota
   Politikë
   Ekonomi
   Kulturë
   Shkencë e Teknikë
   Sport

Fusha ekonomike

Muzika

Sport
Shkencė e Teknikė

Tregime dhe Legjenda Kineze
(GMT+08:00) 2005-01-28 18:38:51    
Tė ēmojmė jetėn

cri

Tė dashur lexues, po japim korrespondencėn me titull "Tė ēmojmė jetėn".

Ēdokush mund tė hasė raste shqetėsimi ose pikėllimi, bile nganjėherė ndokush nuk di se ē'tė bėjė kur ėshtė tepėr i shqetėsuar. Nė kėto rrethana, ndokush mund tė pėrėballojė me guxim, por ndokush mund tė zgjedhė alternativėn e vetėvrasjes qė ėshtė mėnyra mė pasive pėr shkėputjen nga vuajtjet. Sot nė Kinė, kjo ēėshtje ka tėrhequr gjerėsisht vėmendje si njė problem i rėndė i shėndetėsisė dhe njė nga problemet shoqėrore. Pėr tė ulur pėrqindjen e vetėvrasjes, shumė organika nė Kinė kanė filluar punėn e ndėrhyrjeve nė krizat psikike.

Studimet psikologjike dhe mjeksore tregojnė se sėmundja e depresionit, shqetėsimet psikike, keqėsimi i marrėdhėnieve me tė tjerėt, mossuksesi nė punė ose nė mėsim dhe shqetėsime tė tjera pėrbėjnė faktorė tė rėndėsishėm tė vetėvrasjes. Nga tė dhėnat e Ministrisė sė Shėndetėsisė tė Kinės del se ēdo vit nė Kinė, tė paktėn 250 mijė veta vdesin nga vetėvrasja dhe 2 milionė veta orvaten pėr vetėvrasje, por dėshtuan, dhe disa prej tyre mbeten tė cakatuar si pasojė e vetėvrasjes sė dėshtuar.

Kėshilltari i Organizatės Botėrore tė Shėndetėsisė profesor Miēel Filips ėshtė i mendimit se pjesa mė e madhe e njerėzve, qė ndėrmarrin vetėvrasje, kanė kontradikta tė shmta nė zemėr. Ata kanė ndėr mend t'u japin fund vuajtjeve dhe jo jetės, prandaj, po tė ketė ndėrhyrje shkencore dhe racionale nė krizat e tyre psikike, kjo do tė ndihmojė ata tė rimarrė guxim pėr tė rrojtur.

"Ekzistojnė sot nė shoqėri njė numėr i madh pacientėsh qė vuajnė nga pengesat psikike dhe qė kanė shumė rrezik tė ndėrmarrin vetėvrasje, por nuk synojnė pėr mjekim psikologjik, duke patur frikė se mos shpenzimet pėr mjekim janė shumė tė larta ose duke patur frikė se ata mund tė konsiderohen si psikopatė. Njė linjė e nxehtė me cilėsi tė lartė tė ndėrhyrjeve nė krizat psikike u jep atyre shėrbime anonime dhe falas, gjė qė ka zbutur problemin e sipėrpėrmendur."

Ndėrhyrjet nė krizat psikike, qė pėrmendi profesor Miēel Filips, janė shėrbime nė lėmin e shėndetėsisė psikike, qė, nėpėrmjet kėshillave telefonike, shėrbimeve klinike, edukimit psikologjik dhe mjekimit me ilaēe, i ndihmojnė pacientėt tė marrin pėrsėri ekujlibrin psikik dhe tė heqin dorė nga ideja pėr vetėvrasje. Sipas tė dhėnave statistikore, disa vende dhe rajone tė botės, nėpėrmjet ndėrhyrjeve nė krizat psikike, kanė parandaluar me sukses rreth 90% tė veprimeve tė vetėvrasjes.

Vitet e fundit, ndėrsa vendet dhe rajonet e ndryshme i kushtojnė gjithnjė e mė shumė vėmendje dukurisė sė vetėvrasjes, edhe nė Kinė ėshtė zhvilluar gradualisht puna pėr ndėrhyrjet nė krizat psikike.

Tė dashur dėgjues, zėri, qė sapo dėgjuat, ėshtė zė nga linja e nxehtė telefonike e Pekinit pėr ndėrhyrje nė krizat psikike, qė ėshtė e linja e parė e kėtij lloji nė Kinė. Kjo linjė e nxehtė ėshtė instaluar nė qendrėn e studimit tė krizave psikike dhe tė ndėrhyrjeve nė krizat psikike tė qytetit Pekin. Drejtori i kėsaj qendre Zoti Cao Lian Yuan tha se kjo linjė e nxehtė telefonike, qė ėshtė njė nga format e rėndėsishme tė ndėrhyrjeve nė krizat psikike, u ofron shėrbime tė gjithė personave qė kėrkojnė nė telefon pėr kėshiilla tė mjekėve.

"Nė linjėn tonė tė nxehtė telefonike, shėrben personeli profesional i shėndetėsisė psikologjike, qė pėrbėhet kryesisht nga punonjės tė miekėsisė sė psikiatrisė, psikologė dhe punonjės tė sociologjisė. Ata u kualifikuan dhe u specializuan rrepėtsisht sipas standardeve pėrkatėse. "

Zoti Cao tha se qė nga hapja e linjės sė nxehtė tė ndėrhyrjeve nė krizat psikike nė dhjetor tė vitit 2002, ata kanė marrė telefon nga 110 mijė veta qė kėrkuan kėshilla. Pas shėrbimeve psikologjike, 80% i tyre e ndiejnė depresionin e tyre tė lehtėsuar dhe kanė marrė pėrsėri guxim pėr tė rrojtur.

Tani, krahas Pekinit, edhe nė qytetet Nankin, Ēangsha dhe mbi 10 qytete tė tejra tė Kinės janė formuar organe tė posaēme tė ndėrhyrjeve nė krizat psikike. Me popullarizimin e njohurive mbi shėndetėsinė psikike, gjithnjė e mė shumė njerėz vijnė pėr kėshilla nė organet e ndėrhyrjeve nė krizat psikike. Korrespondenti ynė vizitoi nė njė mbledhje tė aktiviteteve tė konsultimeve psikologjike, qė u organizua nė qendrėn e studimit dhe ndėrhyrjeve nė krizat psikike tė Pekinit, dhe intervistoi zonjushėn Sun Li, qė kishte ardhur pėr tė kėrkuar kėshilla psikologjike. Zonjusha Sun Li, e cila do tė diplomohet sė shpejti, kishte ardhur me tė dėgjuar se specialistėt e shėndetėsisė psikike po jepnin kėtu kėshilla psikologjike.

"Unė ndiej shqetėsim psikik dhe erdha kėtu pėr tė kėrkuar kėshilla nga specialistėt, tė cilėt kanė shumė njohuri nė kėtė drejtim. Mė kėnaqėn kėshillat e tyre."

Tė dashur lexues, dhamė korrespondencėn me titull "Tė ēmojmė jetėn".

(Zheng)