Gjatë periudhës së shteteve ndërluftuese në historinë kineze, në shtetin Çu, që ndodhej në provincat e sotme Hubei dhe Hunan, jo vetem rronin shumë elefantë dhe rinocerontë, por kishte edhe shumë flori dhe gurë të çmuar. Banorët e atjeshëm gjenin në çdo kohë në ara gurë të çmuar.

Njëherë, shtetari i zakonshëm He Shi gjeti një gur shumë të madh të çmuar në malin Çushan të ulin ia dhuroi me gëzim mbretit Çu Li-vang. Mbreti porositi mjeshtrin gurgdhendës ta vlerësonte, por ai tha se ishte një gur i zakonshëm. Sipas ligjit përkatës të shtetit Çu, kush e mashtronte mbretin, dënohej me prerjen e putrës së një këmbe dhe këshu He Shi humbi putrën e këmbës së majtë.

Pas vdekjes së mbretit Li-vang, erdhi në fuqi mbreti Vu-vang. He Shi e mori përsëri atë gur të çmuar, shkoi duke ecur çalë-çalë me një bastun dhe ia dhuroi mbretit Vu-vang. Mbreti porositi po atë mjeshtër ta vlerësonte atë gur të çmuar, por mjeshtri prapë tha se kemi të bëjmë më një gur të zakonshëm. Në këtë mënyrë, He Shi humbi edhe putrën e këmbës së dhjathtë.

Pas disa vjetësh, vdiq edhe mbreti Vu-vang dhe erdhi në fuqi mbreti Ven-vang. He Shi, duke mbajtur në gji gurin e tij të çmuar mezi u zvarrit deri në rrëzë të malit Çushan dhe vajtoi me të madhe. Ai vajtoi tri ditë e tri net me radhë, derdhi lot, lotët iki shterën dhe ai filloi të prikontë gjak nga sytë.

Mbreti Ven-vang mori vesh dhe dërgoi dikë për ta pyetur pse po vajtonte aq i pikëlluar. He Shi tha: "Unë vajtoj jo se kam humbur putrat e të dy këmbëve, por sepse një gur i çmuar u konsiderua si gur i zakonshëm dhe një shtetar besnik u konsiderua si mashtrues." Mbreti Ven-vang e porositi mjeshtriu gurgdhendës ta përpunonte atë gur. Mjeshtri e fërkoi dhe i hoqi shtresën e jashtme dhe pa se ai ishte me të vëretë një gur shumë i çmuar. Në shenjë respekti ndaj He Shiut, mbreti Ven-vang i shtetit Çu e emërtoi atë gur të çmuar si "Smeraldi He Shi".

Të dashur lexhues, dhamë rubrikën "Tregime dhe legjenda kineze".