Mė 17 shtator nė mbrėmje sipas orės lokale, u hapėn nė Athinė tė Greqisė Lojėrat e 12-tė Paralimpike. Lojėrat Paralimpike janė lojėrat sportive tė nivelit mė tė lartė nė botė pėr njerėzit me tė meta fizike. Mė 9 qershor tė vitit 2001, Komiteti Olimpik Ndėrkombėtar dhe Komiteti Paralimpik Ndėrkombėtar arritėn marrėveshjen ku u pėrcaktua se Lojėrat Paralimpike dhe Lojėrat Olimpike do tė zhvillohen nė tė njejtėn vit dhe vend.
Fjala "paralimpik" pėrbėhet nga parafjala "para" dhe mbiemri "limpik". Sipas gjuhės greke, fjala "para" do tė thotė barazi, prandaj "paralimpik" do tė thotė se Lojėrat Olimpike dhe Lojėrat Paralimpike janė tė barasvlershme.
Komiteti Paralimpik Ndėrkombėtar ėshtė agjencia ndėrkombėtare e sportistėve me tė meta fizike qė u krijua mė 22 shtator tė vitit 1989 nė Duseldorf tė Gjermanisė. Komiteti Paralimpik Ndėrkombėtar kontrollon dhe ndihmon zhvillimin e Lojėrave Verore Paralimpike, tė Lojėrave Dimėrore Paralimpike, tė kampionateve botėrore ose rajonale tė kontrolluara nga ky komitet dhe tė garave tė nivelit tė lartė tė sportistėve me tė meta fizike. Si njė organizatė ndėrkombėtare, tani nė Komitetin Paralimpik Ndėrkombėtar ka 160 vende e rajone anėtare dhe 5 federata sportive ndėrkombėtare. Kryetari i tanishėm i Komitetit Paralimpik Ndėrkombėtar Fil Kraven ėshtė ish-kryetari i Federatės Ndėrkombėtare tė Basketbollit pėr njerėzit me tė meta fizike, ai edhe vetė ėshtė njė njeri me tė meta fizike.
Nė vitin 1984, Kina mori pjesė pėr herė tė parė nė Lojėrat Paralimpike tė Los Anxhelosit. Pas kėsaj, ėshtė shtuar shumė numri i sportistėve me tė meta fizike tė Kinės dhe ėshtė ngritur pandėrprerė niveli i sportistėve. Por gjatė 20 vjetėve, nė sheshin sportiv tė Lojėrave Paralimpike nuk ka pasur asnjė gjyqtar kinez. Kjo gjendje nuk pėrputhej me pozitėn e Kinės nė arenėn sportive ndėrkombėtare.
Mė 18 shtator, gjyqtarja kineze Cai Lin gjykoi ndeshjen e parė tė xhudos tė Lojėrave Paralimpike tė Athinės. Ajo ėshtė gjyqtarja e parė e Kinės nė Lojėrat Paralimpike. Nė kėto lojėra paralimpike ka dy gjyqtare kineze. Krahas Cai Linit, Shi Gui Lan do tė gjykojė ndeshjet e pingpongut. Ato janė pedagoge tė shkollave tė larta tė Pekinit. Cai Lini tha se ato janė jo vetėm gjyqtare nė sheshin sportiv, por nė tė njejtėn kohė edhe nėpunėse qė u shėrbejnė sportistėve me tė meta fizike.
Cai Lini tha se nė tė kaluarėn, pėr shkak tė mungesės sė shkėmbimeve me Komitetin Paralimpik Ndėrkombėtar, gjyqtarėt kinezė nuk u kushtonin mjaft rėndėsi Lojėrave Paralimpike dhe nuk dėshironin tė marrin pjesė nė punėt e gjykimit tė Lojėrave Paralimpike.
Nė vitin 2008, do tė zhvillohen nė Pekin Lojėrat Olimpike dhe Lojėrat Paralimpike, Kina ka filluar punėn pėr tė pėrgatitur gjyqtarė pėr Lojėrat Paralimpike. Nė fakt, sporti i njerėzve me tė meta fizike ka karakteristikat e veta, disa rregullore tė ndeshjeve kanė pak ndryshime me Lojėrat Olimpike. Pėr tė gjykuar ndeshje tė Lojėrave Paralimpike, gjyqtarėt duhet tė marrin edukim tė posaēėm. Pasi mori edukimin pėrkatės vitin e kaluar, Cai Lin gjykoi garėn e njerėzve me tė meta fizike tė zhvilluar nė Kanada. Pėr shkak tė punės sė shquar, ajo fitoi kualifikimin e nevojshėm pėr tė gjykuar ndeshje tė Lojėrave Paralimpike. (fani)
|