Nė historinė kineze, fisi Zhou qė jetonte nė pjesėn lindore tė Gansusė sė sotme dhe nė pjesėn perėndimore tė Shansisė sė sotme krijoi dikur shtetin Zhou, shtet i rendit skllavopronar, i cili u bė shtet vasal i dinastisė Shang. Nė periudhėn e fundit tė dinastisė Shang, forcat e shtetit Zhou ishin shtuar nė mėnyrė tė paparė dhe pėr kėtė arsye mbreti i korruptuar Ēu i dinastisė Shang pati shumė frikė dhe burgosi pa asnjė arsye mbretin Ven tė shtetit Zhou. Ministrat e shtetit Zhou i dhanė ryshfete mbretit Ēu, duke i dhuruar atij gurė tė ēmuar, kuaj tė mirė dhe vajza tė bukura dhe, si rezultat, mbreti Ven u lirua. Ai vendosi tė administronte si duhej vendin e tij dhe tė priste rastin pėr tė marrė hak duke pėrmbysur dinastinė Shang. Ai filloi tė kėrkonte njė njeri tė talentuar qė mund tė tė drejtonte si duhej shtetin.
Njė ditė, mbreti Ven i shtetit Zhou doli pėr peshk dhe, kur arriti nė bregun e lumit Veishui, pa njė plak qė zinte peshk dhe qė mėrmėriste vazhdimisht "Hajde nė grep, eja shpejt nė grep po tė duash!" Por grepin e kishte tė drejtė pa kthesė dhe e ngrinte larg sipėrfaqes sė ujit, pra nuk dukej si njė njeri qė po zinte peshk. Mbreti Ven i shkoi pranė, hyri nė muhabet me tė dhe mori vesh se plaku e kishte emrin Gjang Xi Ja dhe banonte nė Ēaogė, kryeqytet i dinastisė Shang. Plaku dikur shiste raki, por pėr shkak se nuk i jepej pėr tregti, pati shumė humbje dhe erdhi nė bregun e lumit Veishui, gjoja pėr tė zėnė peshk. Nė fakt ai nuk kishte ndėr mend tė kapte peshk, por priste vizitėn e ndonjė monarku me moral dhe me mend.
Gjatė bisedės me Gjang Xi Ja, mbreti Ven vuri re se ai ishte njeri largpamės dhe me njohuri tė gjithanshme, dinte edhe astronomi, edhe gjeografi, veēanėrisht analizonte thellė situatėn e atėhershme politike. Gjang Xi Ja ishte i mendimit se mbreti Ēu i dinastisė Shang ishte i korruptuar, mediokėr dhe i paįftė, pra dinastia Shang nuk do tė zgjaste shumė, duhej njė udhėheqės i zgjuar dhe i aftė pėr tė pėrmbysur atė dhe pėr tė krijuar njė dinasti tė re me qėllim qė populli tė bėnte njė jetė mė tė mirė. Mbreti Ven i shtetit Zhou i besoi Gjang Xi Ja njė detyrė tė rėndėsishme duke e emėruar atė kryeministėr tė shtetit Zhou.
Nė kohėn e pleqėrisė sė mbretit Ven, territori i shtetit Zhou ishte zgjeruar shumė, duke pėrbėrė dy tė tretat e territorit tė dinastisė Shang dhe duke iu afruar qytetit Ēaogė, kryeqytet i dinastisė Shang, gjė qė krijoi mundėsi tė mirė pėr pėrmbysjen e dinastisė Shang. Disa vjet mė vonė pas vdekjes sė mbretit Ven, biri i tij mbreti Vu pėrmbysi dinastinė Shang dhe themeloi dinastinė Zhou. Kinezėt e brezave tė mėvonshėm e quajtėn me respekt Gjang Xi Janė "Duka veteran Gjang" dhe tregimi i tij pėr zėnien peshk nė bregun e lumit Vei u pėrhap dhe u ruajt pėr mė se 3000 vjet nė Kinė, bile edhe sot nė gjuhėn moderne kineze pėrdoret dendur shprehja fraziologjike "Duka veteran Gjang zinte peshk--le tė vijė nė grep po tė dėshirojė".
|