Sivjet është 35 vjetori i fillimit të emisioneve të Radios së Jashtme të Kinës në gjuhën shqipe dhe 55 vjetori i vendosjes së marrëdhënieve diplomatike midis Kinës dhe Shqipërisë.

Pikërisht në prag të këtyre ngjarjeve të shënuara doli në qarkullim në Kinë një album me këngë nga filmat e vjetër artistikë, me emrin e filmit shqiptar "Ngadhnjim mbi vdekjen" si titull, i projektuar nga drejtuesi i njohur televiziv i CCTV-së Cui Yong Yuan që para l2 vjetëve. Ky album që ngërthen ndjenjat miqësore të një adhuruesi të filmave shqiptarë, është pritur shumë mirë në krahina të ndryshme të mbarë Kinës.

Ëshë pikërisht kjo miqësi që nxiti edhe një takim të përzemërt midis ambasadorit shqiptar në Kinë Kujtim Xhani dhe drejtuesit të njohur televiziv Cui Yong Yuan.

Që në fillim të takimit, z.Cui i dhuroi ambasadorit shqiptar albumin me këngë filmash "Ngadhnjim mbi vdekjen ? kujtimet e një adhuruesi të filmave artistikë ", albumin e fotografive nga rubrika e tij televizive "Mrekullitë e filmave " me nënshkrimin e qindra artistëve veteranë, librin shkruar prej tij " Ky jam unë" me një shitje prej l milionë e 40 mijë kopjesh dhe një broshurë me vizatime që pasqyrojnë përmbajtjen e filmit artistik " Lenini më l9l8".

Z.Kujtim e falenderoi shumë drejtuesin e njohur televiziv për këto dhurata të çmuara, duke shprehur edhe kënaqësinë e tij për këtë takim të jashzakonshëm, pas 4 vjetësh në Kinë.

Ai tha : "Kam lexuar një shkrim të Huailusë në faqen e internetit të Radios Ndërkombëtare të Kinës, ku kam mësuar për një reagim shumë pozitiv për të blerjen e këtyre CD-ve. Ne jemi shumë të gëzuar që një vend i vogël si Shqipëria, nëpëmjet artit, ka bërë kaq jehonë në Kinë."

Pasi u njoh nga ambasadori me Shqipërinë e tanishme dhe pasi biseduan për nevojën e edukimit të të rinjve me moral të lartë, z.Cui tregoi interes për shitjen në Shqipëri të broshurave me vizatime që pasqyrojnë përmbajtjen e filmave shqiptarë, pasi ai është koleksionist i posaçëm i këtyre broshurave dhe e ka filluar këtë aktivitet qysh në moshë të vogël, deri tani duke mbledhur 3 mijë broshura të tilla e duke u rradhitur i pari në Kinë.

Me të mësuar këtë fakt, ambasadori Kujtim i dhuroi këtij admiruesi të filmave shqiptarë të vetmin album të çmuar me fotografi nga filmat shqiptarë të botuar në vitin l977, që e ka ruajtur për shumë vjet.

Duke folur për filmat e vjetër artistikë shqiptarë, z.Cui tha : " filma të tillë i kam parë kush e di sa herë, filmin 'Ngadhnjim mbi vdekjen' e kam parë, të paktën, me dhjetra herë, sepse kam jetuar në vendndodhjen e reparteve ushtarake dhe gjithmonë kam shkuar pas grupeve që i shfaqnin filmat nëpër reparte. Ka pasur rasti që e kam parë edhe tri here në natë filmin 'Ngadhnjim mbi vdekjen'. Më ka lënë përshtypje shumë të thellë parrulla e këtij filmi 'Vdekje fashzmit - Liri popullit !'.

Në vitet 70-të të shekullit të kaluar, filmat shqiptarë për ne ishin jetësorë e të bukur, me metodë bashkëkohore xhirimi, si filmat evropanë. Prandaj kam dëshirë të madhe të shoh edhe filmat e sotëm shqiptarë. Sipas mendimit tim personal, filmat e rinj kinezë nuk janë kaq të mirë se ata të vjetrit."

Lidhur me këtë pikë të bisedës, ambasadori tha: "Nuk mund të them se filmat e rinj nuk janë më të mirë se të vjetrit, sepse filmi paqsyron realitetin, niveli artistik varet nga aktorët dhe secili ka vlerën e vet. Tani ka rryma të ndryshme, në art është futur më tepër modernia dhe kjo është e vështirë të pranohet nga brezi ynë. Po të pyesësh të rinjtë, ata do të thonë se i pëlqejnë filmat e kohës së tyre, sepse ata nuk i njohin të vjetrit, nuk i kanë parë ato, kurse ne që i kemi parë, mund të bëjmë krahasime."

Duke iu përgjigjur pyetjes se a shfaqen tani këta filma të vjetër në Shqipëri, ambasadori tha se në rubrikën e Televizionit Shqiptar " Nostalgjia" ato shfaqen. Kjo rubrikë ka nja dy vjet që ka filluar të transmetohet, dhe në të ne kemi parë edhe filma, që nuk i kishim parë më përpara, si p.sh filmin "Tana". z.Cui nuk kishte lindur akoma kur shfaqej në kinema filmi shqiptar "Tana", megjithëatë ai e ka njohur këtë film nga revistat kineze të filmave artistikë, prandaj ai ka dëshirë të madhe për të parë rubrikën "Nostalgjia ".

Ata biseduan edhe për tregun e filmave si dhe për shfaqjen e filmave të Hollivudit në Shqipëri dhe në Kinë.

Z.ambasador, duke parë dhe ndjerë interesin e bashkëbiseduesit, i tregoi z.Cui për vizitën para disa kohësh të delegaciont të televizionit shqiptar, që kishte shfaqur interes për shfaqjen e filmave kinezë në televizionin shqiptar. Për këtë ka edhe marrëveshje të shkëmbimeve kulturore ? vazhdoi ambasadori. Bile ka edhe kompani private si ajo e regjizorit të filmit "Ngadhnjim mbi vdekjen", të cilat interesohen të blejnë filma kineze e të sheshin filma shqiptarë.

" Kjo do të jetë një gjë shumë e mirë veçanërisht për rininë që ta njohin më mirë njeri-tjetrin, që të mos mbetet njohuria vetëm në brezin tonë. Prandaj ne e vlerësojmë inisiativën tuaj-vlerësoi ambasadori.

Z.Cui, duke folur për ambiciet e tij, tregoi se tani në Kinë ka një entusizëm të madh për rixhirimin e filmave të vjetër, si filmat " Si u kalit çeliku ", etj. Kina investon dhe artistët e vendit luajnë - bëri me dije ai. "Unë dua të bëj një punë të tillë që biznesmenët kinezë të investojnë dhe artistët shqiptarë të luajnë filmat e vjetër, ne do t'i rixhirojmë me ngjyra këta filma. Do të bëjmë filma serialë televizivë, ku në çdo seri të shfaqet një film, për të ulur kështu koston. Unë kam dëshirë të përfshij në rubrikën time të CCTV-së 'Mrekullitë e filmave artistikë' filmat e vjetër që kam parë dikur, ata shqiptarë, koreanë, vietnamezë, rumunë dhe të ish-Jugosllavisë. "

Z. Cui shprehu dëshirën e tij për të shkuar në Shqipëri, të takohet me artistët veteranë shqiptarë, t'u thotë atyre se tani në Kinë ka akoma shumë kinezë që i ka marrë malli për ta dhe t'u bëjë një intervistë televizive, ku këta artistë t'u tregojnë spektatorëve kinezë ngjarje interesante gjatë xhirimit të atyre filmave. Ai ka vendosur të rixhirojë disa fragmente nga 4 filma artistikë shqiptarë si "I teti në bronz", "Guximtarët ", "Njesiti guerril "etj.

Ambasadori Xhani tha : "Do të bëj të gjitha përpjekjet që ju ta realizoni këtë nismë. Sivjet është 55 vjetori i vendosjes së marrëdhënieve diplomatike. Ky rast do të ishte një rast shumë i mirë për të realizuar këtë mendim". Ambasadori tregoi se, me këtë rast, do të organizohet në Tiranë "Java e filmit kinez". Nuk është përcaktuar akoma në se do të organizohet në Kinë një javë e filmit shqiptar apo do të hapet ndonjë ekspozitë fotografish këtu.

Z.Cui shprehu dëshirën se do të ishte mirë të organizohet "Java e filmit shqiptar" këtu në Pekin, sepse, në se organizohet kjo javë, "unë do të organizoj të gjithë miqtë e mi për të parë filmat shqiptarë dhe të gjitha vendet në kinema do të jenë të zëna." Organizimi i "Javës së filmit shqiptar" është jo vetëm dëshira e z.Cui, por edhe e shumë adhuruesve të filmve shqiptarë. Besohet se kjo dëshirë do të realizohet ! (Zhai Huailu)