Në seancën e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara për situatën në Mali u diskutua zgjatja e mandatit të Misionit të Stabilizimit të Integruar Shumëdimensional të OKB-së në Mali, për shkak të përkeqësimit të sigurisë dhe situatës së rëndë humanitare e të të drejtave të njeriut në këtë vend.

Foto nga VCG

Foto nga VCG

“Ndërsa sfidat në Mali janë të shumta dhe komplekse, ato janë larg të qenit të pakapërcyeshme”, -tha El-Ghassim Wane, përfaqësues special i Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së në Mali dhe kreu i Misionit të OKB-së, duke shprehur besimin se do të ketë përparime.

Duke vlerësuar deklaratën e shefit të OKB-së Antonio Guterres për nevojën për praninë e vazhdueshme të misionit dhe rekomandimin për të zgjatur mandatin e tij për një vit tjetër, Wane theksoi rëndësinë e faktit që misioni duhet të lejohet të lëvizë lirshëm për të përmbushur mandatin e tij.

“Konfliktet e armatosura kanë çuar në zhvendosje masive”, -tha Sadya Toure, drejtoreshë e “Mali Muso”, një organizatë jofitimprurëse për arsimimin e vajzave, kur informoi Këshillin në emër të shoqërisë civile.

“Gratë nuk janë të sigurta askund dhe shumë shkolla janë mbyllur në të gjithë vendin, duke prekur rreth 450.000 fëmijë”, -tha ajo, duke shtuar se adoleshentët në Mali janë rritur në një mjedis të dhunshëm pa asnjë perspektivë dhe nivelet e larta të papunësisë kanë çuar në pasiguri dhe trazira sociale, duke bërë që adoleshentët të rekrutohen lehtësisht nga grupe të armatosura.

Trajtimi i këtyre çështjeve duhet të jetë një prioritet nëse komuniteti ndërkombëtar dëshiron të sigurojë paqen dhe pajtimin afatgjatë, tha Toure, duke theksuar nevojën për të forcuar mandatin e Misionit të OKB-së, për ta lejuar atë të veprojë së bashku me forcat në Mali për të luftuar terrorizmin.

Në diskutimin në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, u mbështet gjerësisht zgjatja e mandatit. Nicolas de Riviere, përfaqësuesi i përhershëm i Francës në Kombet e Bashkuara, propozoi rinovimin e mandatit të misionit edhe për një vit. Ndërkohë, ai tha se autoritetet në Mali duhet të marrin gjithashtu përgjegjësitë e tyre dhe të heqin pengesat ndaj aktiviteteve të misionit dhe rotacionit të kontigjenteve.

“Misioni do të përfitonte nga mbështetja më e fortë në kontributin e trupave, nga ngritja e kapaciteteve për masat kundër terrorizmit dhe ofrimi i logjistikës së duhur”, -tha Harold Agyemag, përfaqësuesi i përhershëm i Ganës, duke folur gjithashtu për Gabonin dhe Kenian. Ndërsa nënvizoi rolin kritik të misionit, përfaqësuesi i përhershëm i Indisë, T. S. Tirumurti, theksoi rëndësinë e mosngarkimit të misionit me operacione të drejtpërdrejta kundër terrorizmit, duke injektuar një perspektivë të ndryshme.

Këto operacione duhet të ndërmerren nga forcat e sigurisë kombëtare, tha ai, duke theksuar shqetësimet e ngritura nga misioni në lidhje me boshllëqet e kapaciteteve prej tërheqjes së forcave ndërkombëtare nga Mali. Duke vënë në dukje se shumica e viktimave ishin nga grupet e barinjve Fulani, Odd-Inge Kvalheim, zëvendëspërfaqësuesi i përhershëm i Norvegjisë në Këshillin e Sigurimit, vuri në dukje dimensionin etnik të dhunës dhe këmbënguli që misionit të OKB-së t'i jepet akses i plotë dhe i pakufizuar për të hetuar krime të tilla.

Konflikti në pjesën veriore të vendit është përhapur në të gjithë kombin dhe tani ka arritur në shtetet fqinje, tha ministri i Jashtëm i Malit, Abdoulaye Diop, duke vënë në dukje se për të ndryshuar këtë prirje, qeveria ka investuar masivisht në mbrojtjen kombëtare dhe forcat e sigurisë.

Sipas raportit të fundit për Malin, të Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, të datës 2 qershor, largimi i forcave franceze dhe i forcave të tjera ndërkombëtare ka të ngjarë të krijojë një vakuum në pjesë të ndryshme të vendit, gjë që mund të shfrytëzohet nga grupet e armatosura terroriste.

Sipas raportit, dhuna që përfshin grupet e lidhura me Shtetin Islamik, të cilat vranë qindra civilë dhe zhvendosën 32.000 njerëz në rajonin lindor të Malit, Menaka, mund t'i atribuohet largimit të këtyre forcave.

Që nga shkurti, autoritetet e Malit kanë bllokuar rotacionin e 2480 anëtarëve të personelit në uniformë nga shtatë vende të Afrikës Perëndimore. Kjo ishte në përgjigje të sanksioneve që Komuniteti Ekonomik i Shteteve të Afrikës Perëndimore vendosi ndaj Malit në janar, për shkak të vonesave në tranzicionin politik të vendit për të rivendosur rendin kushtetues pas grushteve të shtetit në vitin 2020 dhe 2021, sipas raportit të Këshillit të Sigurimit.

Mali mbetet një nga vendet më të rrezikshme për paqeruajtësit. I themeluar në prill 2013 pas një grusht shteti ushtarak dhe pushtimit të veriut nga islamistët radikalë, misioni i OKB-së në Mali mbështet proceset politike dhe kryen detyra që lidhen me sigurinë dhe mbrojtjen civile.