Foto:VCG

Foto:VCG

Në një seancë pyetje-përgjigje, pasi mbajti një fjalim të titulluar "Vizioni i Indisë për Rajonin Indo-Paqësor" në Bangkok të enjten, Ministri i Punëve të Jashtme të Indisë Subrahmanyam Jaishankar tha se marrëdhëniet midis Kinës dhe Indisë janë ende në një fazë "jashtëzakonisht të vështirë", që po pengon bashkëpunimin e nevojshëm për të realizuar “Shekullin aziatik”.

Kanë kaluar më shumë se 30 vjet që kur ish-lideri kinez Deng Xiaoping u takua me kryeministrin e atëhershëm indian Rajiv Gandhi në vitin 1988 dhe tha se: "Nëse Kina dhe India nuk zhvillohen, nuk do të ketë asnjë shekull aziatik. Asnjë shekull i vërtetë aziatik-paqësor apo aziatik. Shekulli mund të vijë derisa Kina, India dhe vendet e tjera fqinje të zhvillohen”.

Edhe pse Kina dhe India kanë marrë një rëndësi më të madhe si në arenën rajonale ashtu edhe në atë globale, marrëdhëniet midis dy fqinjëve kanë mbetur të komplikuara për shkak të mosmarrëveshjes së tyre të vazhdueshme kufitare dhe animit të Nju Delhit më pranë Perëndimit të udhëhequr nga SHBA.

Mbajtja e konsensusit për të mos lejuar që çështjet kufitare të pengojnë marrëdhëniet dypalëshe, që u arrit mes dy vendeve në vitin 1988, është e nevojshme nëse të dy fqinjët duan të punojnë së bashku për zhvillimin e përbashkët dhe të bashkojnë forcat për të realizuar "Shekullin aziatik".

Edhe pse të dyja palët kanë punuar shumë për të zbutur tensionet në zonat kufitare, duke zhvilluar një sërë negociatash ushtarake dhe diplomatike për të de-përshkallëzuar situatën, fërkimet janë ende të acaruara. Vërejtjet e Jaishankar për marrëdhëniet e Indisë me Kinën pasqyrojnë dilemën në marrëdhënie, pasi ato zbulojnë ndjenjat e përziera që mbizotërojnë në Indi në lidhje me Kinën, me perceptime pozitive dhe negative që konkurrojnë për të mbajtur ndikimin.

Megjithatë, thjesht duke përmendur "Shekullin aziatik", diplomati më i lartë indian ka fituar tashmë disa merita pasi është njohja që rajoni duhet të përcaktojë të ardhmen e tij dhe të mos tërhiqet zvarrë në përçarjet gjeopolitike të gjeneruara nga "strategjia indo-paqësore" e Uashingtonit, që synon të mbështesë hegjemoninë rajonale të SHBA-së.

Siç ka kërkuar në një sërë rastesh këshilltari i shtetit dhe ministri i jashtëm kinez Wang Yi, si Kina ashtu edhe India duhet të përqendrohen në pamjen më të gjerë të marrëdhënieve dypalëshe dhe t'i përmbahen gjykimit strategjik të bërë nga udhëheqësit e të dy vendeve se "Kina dhe India duhet të të mos jenë kërcënim për njëri-tjetrin, por mundësi për zhvillimin e njëri-tjetrit”.

Përpjekjet e tyre për të nxitur zhvillimin do të kenë një ndikim të gjerë në Azi dhe në botë në përgjithësi. Siç ka theksuar Wang, Kina nuk ndjek një Azi unipolare dhe respekton rolin e Indisë në rajon. Duke vendosur dallimet e tyre për çështjen e kufijve në vendin e duhur në marrëdhëniet dypalëshe, të dyja palët mund të eksplorojnë bashkëpunimin "Kinë-Indi Plus" në mënyrë që të promovojnë zhvillimin dhe rigjallërimin e tyre dhe duke bërë kështu realizimin e "Shekullit aziatik".