Foto:Chinadaily
Mbështetja sociale
Nga Zhai Kun dhe Ma TianYue
Bashkëpunimi për uljen e varfërisë është një shtyllë e marrëdhënieve Kinë-ASEAN. Që nga vendosja e marrëdhënieve të dialogut midis Kinës dhe Shoqatës së Kombeve të Azisë Juglindore në vitin 1991, bashkëpunimi dypalësh në uljen e varfërisë ka shënuar arritje të jashtëzakonshme.
Bashkëpunimi Kinë-ASEAN për reduktimin e varfërisë ka dëshmuar përpjekjet e vazhdueshme të të dyja palëve gjatë 30 viteve të fundit. Që nga viti 2003, Kina dhe ASEAN kanë formuluar një sërë planesh bashkëpunimi për reduktimin e varfërisë, të përfshira në Deklaratën e Përbashkët mbi Partneritetin Strategjik ASEAN-Kinë për Paqe dhe Prosperitet (2005-10) dhe plane veprimi nga viti 2005 e deri më sot. Këto plane siguruan qëllime dhe udhëzime për përpjekjet bashkëpunuese në praktikë. Për më tepër, që nga viti 2007, Forumi ASEAN-Kinë për Zhvillimin Social dhe Reduktimin e Varfërisë është bërë një dialog vjetor midis dy palëve, në të cilin ata ndajnë përvojat e tyre për reduktimin e varfërisë.
Programi i shkëmbimit të liderëve të fshatit ASEAN+3 u prezantua në vitin 2013, i plotësuar nga programe të ndryshme trajnimi dhe pilot për të inkurajuar shkëmbimet dhe bashkëpunimin për reduktimin e varfërisë në nivel bazë. Këto nisma kanë përmirësuar kushtet e jetesës së banorëve vendas dhe shkalla e varfërisë në rajonet e bashkëpunimit ka rënë në mënyrë të vazhdueshme.
Këto arritje bazohen në instalimin gradual të forcave shtytëse me tre shtylla - thellimin e bashkëpunimit në nivel shtetëror, tregu dhe niveli shoqëror. Në fazën e hershme, bashkëpunimi Kinë-ASEAN për reduktimin e varfërisë u drejtua kryesisht në nivel shtetëror. U hartuan plane shtetërore të veprimit dhe u dhanë nga qeveria parimet dhe udhëzimet për praktikën bashkëpunuese. Forumi ASEAN-Kinë për Zhvillimin Social dhe Reduktimin e Varfërisë u bazua gjithashtu në bashkëpunimin midis qeverive dhe ndërmjet zyrtarëve të nivelit të lartë, studiuesve të dalluar dhe përfaqësuesve të organizatave ndërkombëtare.
Ndërsa Kina dhe ASEAN kanë forcuar lidhjet e tyre tregtare dhe ekonomike, tregu ka luajtur një rol gjithnjë e më të rëndësishëm në uljen e varfërisë. Kina ka qenë partneri më i madh tregtar i ASEAN-it për vite me radhë, me vëllimin e përgjithshëm të tregtisë dypalëshe në mallra që tejkalon 878.2 miliardë dollarë në 2021. Investimet direkte të Kinës në ASEAN janë rritur gjithashtu me shpejtësi, duke arritur në 14.35 miliardë dollarë në 2021 dhe janë akumuluar në 300 miliardë dollarë në mënyrë dypalëshe gjatë 30 vitet e fundit.
Tregtia dhe investimet kanë përshpejtuar zhvillimin lokal dhe kanë ndihmuar në zbutjen e varfërisë. Investimet në infrastrukturë kanë kontribuar ndjeshëm në zhvillimin ekonomik, krijimin e vendeve të punës dhe furnizimin e qëndrueshëm të energjisë, gjenerimin e burimeve shtesë të të ardhurave dhe përmirësimin e cilësisë së jetës për të varfërit. Përveç kësaj, bashkëpunimi në teknologjinë bujqësore ka rritur në mënyrë të ndjeshme produktivitetin, duke ndihmuar në lehtësimin e mungesës së ushqimit.
Ndërsa Kina dhe ASEAN thellojnë bashkëpunimin e tyre në uljen e varfërisë, komunikimi në nivel social është thelbësor.
Që nga viti 2013, krerët e fshatrave të Kinës, Koresë së Jugut, Japonisë dhe ASEAN-it kanë marrë pjesë në shkëmbime të rregullta nëpër vendet e ASEAN+3, duke kryer vizita fushat dhe duke qëndruar për javë të tëra për të përjetuar jetën lokale si dhe duke shkëmbyer pikëpamjet. Ndërkohë, u zhvilluan qindra programe trajnimi për të prezantuar përvojat, rastet e suksesshme dhe praktikat më të mira.
Vendet anëtare të ASEAN-it kanë nisur programe pilot për të ndërtuar infrastrukturën, për të ofruar shërbime publike, për të trajnuar aftësitë për fuqinë punëtore dhe për të përmirësuar teknologjitë në zonat e goditura nga varfëria. Rritja e bashkëpunimit në nivel social i mundëson Kinës të mësojë më shumë për nevojat lokale dhe të marrë qasje më efektive për të ndihmuar në zbutjen e varfërisë në anëtarët e ASEAN-it, duke e bërë bashkëpunimin më thelbësor.
Pavarësisht një progresi kaq mbresëlënës, bashkëpunimi Kinë-ASEAN për reduktimin e varfërisë po përballet me sfida të shumta. Edhe pse një shenjë inkurajuese është se një numër në rritje vendesh i janë bashkuar bashkëpunimit për uljen e varfërisë në këtë rajon, megjithatë, shumica e programeve japoneze dhe amerikane tentojnë të politizojnë çeshtjen dhe madje të vendosin standarde për të përjashtuar qëllimisht Kinën nga pjesëmarrja në disa nisma bashkëpunuese. Reduktimi i varfërisë ka nevojë për më shumë bashkëpunim nga komuniteti ndërkombëtar, por ka ende shumë gjasa që më shumë projekte për uljen e varfërisë në këtë rajon mund të politizohen.
Për më tepër, pandemia COVID-19 dhe shpërthimi i konfliktit Rusi-Ukrainë kanë përkeqësuar varfërinë në anëtarët e ASEAN-it. Në vitin 2021, 4.7 milionë njerëz në rajon u shtynë në varfëri ekstreme dhe 9.3 milionë vende pune u humbën.
Kriza e Ukrainës ka prerë zinxhirët e furnizimit të shumë mallrave, duke shkaktuar mungesë të ushqimit, plehrave dhe lëndëve të para industriale. Këto do ta bëjnë më të vështirë për t'u realizuar objektivat e reduktimit të varfërisë.
Për të përballuar këto sfida, në të ardhmen, bashkëpunimi Kinë-ASEAN për reduktimin e varfërisë mund të ndërmarrë hapat e mëposhtëm.
Së pari, duke ruajtur rolet e rëndësishme të luajtura nga shteti dhe tregu, Kina mund të zgjerojë më tej rolin e angazhimit social dhe të rrisë pjesëmarrjen në bazë. Kjo duhet të përfshijë rritjen e bashkëpunimit në arsim, kulturë dhe media, inkurajimin e shkëmbimeve ndërmjet grupeve të mendimit, qeverive lokale dhe të rinjve, rritjen e edukimit të fëmijëve, kanalizimeve të ujit, ushqimit të nënës dhe fëmijës, aksesit në kujdesin shëndetësor, projekteve të strehimit dhe bujqësisë si modele të projekteve të bashkëpunimit cilësor të nismës “Një Brez, një Rrugë”, duke ndihmuar në rritjen e elasticitetit, qëndrueshmërisë dhe gjithëpërfshirjes së shoqërive ASEAN.
Së dyti, Kina mund të rrisë angazhimin e grupeve sociale dhe organizatave shumëpalëshe. Organizatat shumëpalëshe kanë grumbulluar njohuri dhe përvojë të vlefshme për reduktimin e varfërisë dhe janë në gjendje të ofrojnë këshilla të dobishme dhe rrjet për të zgjidhur problemet që i përshtaten nevojave lokale. Përveç kësaj, grupet sociale mund të plotësojnë nevojat e ndryshme të grupeve të ndryshme të interesit. Prandaj, ata duhet të angazhohen më shumë në përpjekjet e ardhshme bashkëpunuese për uljen e varfërisë.
Së treti, Kina mund të bëjë përpjekje për të rritur dialogun me vendet e tjera, duke ndërtuar ura për bashkëpunim trepalësh ose shumëpalësh.
Pavarësisht sfidave të konsiderueshme, Kina është e gatshme të bashkëpunojë me kombe të tjera, veçanërisht vendet aziatike si Japonia dhe Koreja e Jugut, për të punuar në të njëjtin mision për uljen e varfërisë në ASEAN. Këto përpjekje do të përfitonin jo vetëm nga ASEAN, por gjithashtu do të ndihmonin në uljen e tensioneve rajonale dhe ruajtjen e paqes dhe prosperitetit në Azinë Juglindore.
Së katërti, Kina mund të paraqesë një sistem vlerësimi sistematik. Këto përfshijnë hetimet, monitorimin e procesit, rregullimin e planit dhe vlerësimet. Për më tepër, sistemi duhet të përmbajë në mënyrë gjithëpërfshirëse tregues shumëdimensionale, duke përfshirë ato për zhvillimin ekonomik, progresin social, mjedisin dhe mbrojtjen ekologjike, duke i bërë programet e zbutjes së varfërisë më efektive dhe të qëndrueshme.
(Autorët Zhai Kun është profesor i Shkollës së Studimeve Ndërkombëtare dhe zëvendësdrejtor i Institutit të Studimeve të Zonës në Universitetin e Pekinit. Ma Tianyue është një studiuese e asociuar në Qendrën Kineze për Njohuri Ndërkombëtare mbi Zhvillimin. Autorët kontribuan me këtë artikull në China Watch, një institut kërkimi i mundësuar nga China Daily.)
