Foto nga CFP

David Baker, Demis Hassabis dhe John Jumper janë nderuar me Çmimin Nobel 2024 në Kimi për punën e tyre të jashtëzakonshme në kërkimin e proteinave, njoftoi të mërkurën Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave. Puna e tyre ka avancuar ndjeshëm kuptimin dhe dizajnimin e proteinave, të cilat janë thelbësore për jetën.

Gjysma e çmimit iu dha Bakerit "për dizajnin e proteinave kompjuterike", ndërsa gjysma tjetër u nda nga Hassabis dhe Jumper "për parashikimin e strukturës së proteinave", tha Akademia. Çmimi, i konsideruar si një nga nderimet më të larta në shkencë, vjen me një shpërblim monetar prej 11 milionë korona suedeze (rreth 1.1 milionë dollarë).

Baker, një shkencëtar në Universitetin e Uashingtonit në Seattle, ka udhëhequr përpjekjet në hartimin e proteinave të reja që nga viti 2003. Sipas komitetit të Nobelit, ekipi i tij ka zhvilluar struktura imagjinare të proteinave me aplikime të ndryshme, duke përfshirë përdorimin në farmaceutikë, vaksina, nanomateriale dhe sensorë të vegjël.

Ndërkohë, Hassabis dhe Jumper, të dy nga Google DeepMind në Londër, zhvilluan një model të AI, të aftë për të parashikuar strukturën e pothuajse të gjitha 200 milionë proteinave të njohura për shkencën. Kjo arritje u mundëson shkencëtarëve të përcaktojnë strukturat komplekse tre-dimensionale të proteinave, bazuar në sekuencat e tyre aminoacide.

Çmimi i kimisë i këtij viti vjen pas shpalljes së çmimeve Nobel në mjekësi dhe fizikë në fillim të javës. Amerikanët Victor Ambros dhe Gary Ruvkun fituan çmimin e mjekësisë, ndërsa John Hopfield dhe Geoffrey Hinton, dy pionierë të mësimit të makinerive, u nderuan me çmimin e fizikës.