Kina është e para në botë për nga numri i duhanpirësve, por edhe tregu më i madh prodhues dhe konsumues. Vlerësohet se në Kinë ka më shumë se 300 milionë duhanpirës. Meqenëse gati 100 për qind e duhanpirësve janë meshkuj, kjo do të thotë se nga çdo dy kinezë, njëri është duhanpirës. Ndikimi i dëmshëm i industrisë së duhanit në mjedis është i madh dhe shton presion të panevojshëm mbi burimet e planetit tonë, shkruan gazetari veteran i China Daily Kang Bing në artikullin e tij.

China Daily

Duhani i lirë, fitimet e rrezikshme për kontrollin e duhanit

Dita Botërore Pa Duhan po nxjerr në pah shëndetin dhe rreziqet që lidhen me përdorimin e duhanit. Ndikimi i dëmshëm i industrisë së duhanit në mjedis është i madh dhe shton presion të panevojshëm mbi burimet e planetit tonë, shkruan gazetari veteran i China Daily Kang Bing në artikullin e tij.

CFP

Dita e 36-të Botërore kundër Duhanit më 31 maj kaloi në Kinë si çdo ditë tjetër. Ndryshe nga disa vite më parë kur u mobilizuan të gjitha organet e publicitetit dhe miliona vullnetarë dolën në rrugë për të informuar publikun për rreziqet e duhanit, këtë vit u organizuan pak aktivitete për të shënuar këtë ditë.

"Qetësia" e ditës këtë vit është kundër një sfondi që pavarësisht përpjekjeve të mëdha të bëra nga qeveria dhe shoqëria në dekadën e fundit, popullsia e duhanpirësve në Kinë nuk po tregon rënie të dukshme dhe industria e duhanit po lulëzon.

Duhani u fut në Kinë rreth 400 vjet më parë nga evropianët, të cilët u mbështetën në pirjen e duhanit nga vendasit kur zbarkuan në Amerikën e Jugut. Kinezët e  përvetësuan shpejt këtë ves, duke pirë jo vetëm duhan, por edhe opium. Duke kuptuar se pirja e duhanit popullor të opiumit mund të shkatërronte përfundimisht vendin, sundimtarët e atëhershëm kinezë u përpoqën ta ndalonin drogën gati 200 vjet më parë.

Përpjekjet për ndalimin shkaktuan Luftën e Opiumit (1840-42) kur Mbretëria e Bashkuar, duke pretenduar se interesat e saj prekeshin nga ndalimi, dërgoi dhjetëra anije luftarake në Kinë. Kina e humbi luftën dhe kështu filloi mjerimin e saj gjysmëkolonial për gati një shekull.

Pra, për popullin kinez, pirja e duhanit nuk është vetëm e rrezikshme për shëndetin personal, por edhe katastrofike për fatin e kombit.

Ndërsa pirja e opiumit është hequr në mënyrë rigoroze dhe efektive në Kinë pas krijimit të Republikës Popullore në 1949, pirja e duhanit mbijetoi për shkak të popullaritetit të tij si dhe për faktin se dëmet e tij nuk ishin kuptuar plotësisht në atë kohë.

Me gjithnjë e më shumë rreziqe të shkaktuara nga pirja e duhanit të zbuluara nga shkencëtarët në dekadat e fundit, Kina i është bashkuar përpjekjeve globale për të kontrolluar duhanin. Disa vite më parë, qytete të tilla si Pekini dhe Shenzhen publikuan rregullore lokale që ndalonin pirjen e duhanit në ambiente publike. Pati raportime për shkelësit, qofshin ata duhanpirës apo ambiente publike që toleronin duhanpirësit, duke u kapur dhe ndëshkuar rëndë.

CFP

Por zbatimi i vazhdueshëm i rregulloreve të tilla është i kushtueshëm dhe me kalimin e kohës duhanpirësit po fitojnë terrenin e humbur. Të varurit nga duhani gjenden duke pirë duhan në korridoret e pallateve të tyre, duke pretenduar se kanë të drejtë; ndërsa në restorante kur pihet duhan pronarët mbyllin sytë.

Vlerësohet se në Kinë ka më shumë se 300 milionë duhanpirës. Meqenëse gati 100 për qind e duhanpirësve janë meshkuj, kjo do të thotë se nga çdo dy kinezë, njëri është duhanpirës.

Ndërsa punonjësit e shëndetësisë po punojnë shumë për të bindur duhanpirësit të lënë duhanin, një armik më i rrezikshëm,  cigaret elektrike  janë  përhapur në Kinë. Të pretenduara se janë më pak të dëmshme për shëndetin dhe miqësore me mjedisin, cigaret elektronike po fitojnë popullaritet mes të rinjve, përfshirë nxënësit e shkollave të mesme.

Analistët nuk ngurrojnë të vënë në dukje se paratë qëndrojnë pas vështirësisë së madhe për reduktimin e përdorimit të duhanit në Kinë. Vendi nuk është vetëm numri 1 në botë për nga numri i duhanpirësve, por edhe tregu më i madh prodhues dhe konsumues. Edhe me përpjekjet për kontrollin e duhanit, ka ende rreth 100 fabrika cigaresh, duke bërë qindra milionë juanë fitime në ditë. Ky është një fitim i papritur i taksave për shumë qeveri vendore.

Kur një pjesë e madhe e disa të ardhurave të pushtetit vendor vjen nga industria e duhanit, është e kuptueshme që ato duhet të jenë më pak se plotësisht të përkushtuara në zbatimin e masave për kontrollin e duhanit. Rajone të tilla do të duhet të inkurajohen për të ngritur industri të tjera përpara se të nxiten të bëjnë përpjekje më të përkushtuara për të kontrolluar duhanin.

CFP

Analistë të tjerë kanë sugjeruar që çmimi i cigareve të rritet sërish për ta bërë më të vështirë për duhanpirësit aksesin në duhan. Hera e fundit që u ngrit çmimi ishte rreth 10 vjet më parë dhe qysh atëherë çmimi ka qenë i qëndrueshëm. Si rezultat, ajo që ishte e shtrenjtë një dekadë më parë, tani është bërë lehtësisht e aksesueshme për publikun për shkak të rritjes së të ardhurave, të cilat janë dyfishuar mesatarisht gjatë asaj periudhe. Çmimi mesatar i një pakete cigare është vetëm 16 juanë (2.3 dollarë) në Kinë.

Situata e pakënaqshme tregon se rruga e kontrollit të duhanit do të jetë me zigzage. Megjithëse mund të na duhen edhe 36 vite të tjera për të arritur rezultate të rëndësishme, as qeveritë dhe as publiku nuk mund të rrinë duarkryq nëse duam të arrijmë në destinacionin tonë.