Kina pengon propozimin për të legjitimuar marrëveshjen e nëndetëseve bërthamore të AUKUS
2022-10-02 14:46:42

Foto: VCG

Misioni i përhershëm i Kinës në OKB në Vjenë pengoi të premten një amendament të propozuar nga vendet e AUKUS (Australia, Mbretëria e Bashkuar, Shtetet e Bashkuara) për të legjitimuarbashkëpunimin e tyre me nëndetëset bërthamore në një takim të mbikëqyrësit bërthamor të OKB-së, tha kreu i misionit. 

Në Konferencën e Përgjithshme të Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (ANEA) të kësaj jave, Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar dhe Australia propozuan një ndryshim në njërezolutë mbrojtëse të  ANEA-s, në përpjekje për të legjitimuar marrëveshjen e tyre për nëndetëset në kontekstin e Traktatit për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore, por më vonë e tërhoqën atë paskundërshtimit të Kinës. 

Wang Qun, përfaqësuesi i përhershëm i Kinës në OKB në Vjenë, deklaroi pas takimit se që nga nëntori 2021, kur Kina nisi një proces shqyrtimi ndërqeveritar mbi marrëveshjen e nëndetëseve AUKUS në mbledhjen e bordit të IAEA, se është hera e parë që agjencia shqyrton marrëveshje në nivel të konferencës së përgjithshme.

Wang akuzoi vendet e AUKUS se po përpiqeshin të zbardhnin marrëveshjen e tyre të nëndetëseve bërthamore duke e shtyrë konferencën e përgjithshme të IAEA të miratonte amendamentin e tyre dhe duke u përpjekur të mashtrojnë opinionin publik dhe të “demonizojnë” procesin e rishikimit ndërqeveritar të iniciuar nga Kina.

Në shtator të vitit 2021, SHBA, Britania e Madhe dhe Australia krijuan aleancën AUKUS, sipas së cilës SHBA dhe Britania e Madhe do të ndihmojnë Australinë në blerjen e nëndetëseve me energji bërthamore. Kina dhe shumë vende të tjera kanë shprehur vazhdimisht shqetësime për transferimin e materialeve të armëve bërthamore të përfshira në paktin trepalësh.

I dërguari kinez u bëri thirrje vendeve të AUKUS që të ndjekin procesin e rishikimit ndërqeveritar, t'i përmbahen regjimit ndërkombëtar të mospërhapjes dhe të kërkojnë bazë të përbashkët për të zgjidhur çështjen e bashkëpunimit të tyre në nëndetëse.