Bota sot po përballet me kriza, emergjenca konflikte, duke sjellë pasiguri për të ardhmen. Përballë kërcënimeve globale, bashkëpunimi ndërkombëtar mbetet jetik. Për të çuar përpara prioritetet e zhvillimit, partneritetet duhet të jenë të rrënjosura në interesa të përbashkëta që mund të çojnë në përfitime të përbashkëta. Kina ka treguar gatishmërinë për të ndihmuar atëherë kur dhe ku është dashur, për të mbështetur vendet në nevojë.
Bota sot po përballet me pasigurinë për të të ardhmen, që duket se është në rrezik. Sfidat tona janë bërë më komplekse dhe të ndërlidhura, pasi shohim ndikimet e pandemisë Covid, rimëkëmbje të pabarabartë ekonomike, emergjencë klimaterike, pabarazi në rritje dhe një rritje të konflikteve globale. Ky vit shënon gjithashtu një moment historik të zymtë, me mbi 100 milionë njerëz që janë zhvendosur me forcë.
WANG JUN/FOR CHINA DAILY
Këto ngjarje ndikojnë në një ndarje në rritje në komunitetin e kombeve, e cila kërcënon arritjen e Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm në Jugun global.
Sipas statistikave të UNDP-së, rritja e çmimeve të ushqimit dhe energjisë, e nxitur nga konflikti në Ukrainë, mund të çojë 71 milionë njerëz në varfëri. Jugu Global, i përbërë zakonisht nga vende në Amerikën e Jugut, Afrikë, Azi dhe Oqeani, tashmë po përballen me çështje ekonomike të cilat janë përkeqësuar nga krizat planetare. Me burime të kufizuara, cenueshmëri të lartë dhe elasticitet të ulët, njerëzit në Jugun global do të mbajnë barrën e mosveprimit, në disa drejtime. Vetëm varësia nga ndihma e jashtme nga vendet e Veriut global ose G7-a nuk mund të jetë zgjidhje. Vendet e Jugut mund të fuqizojnë veten dhe të kombinojnë përpjekjet për të arritur një zhvillim të qëndrueshëm.
Bashkëpunimi për të katalizuar ndryshimin
Përballë kërcënimeve globale, bashkëpunimi ndërkombëtar mbetet jetik, siç u theksua në Ditën Ndërkombëtare për Bashkëpunimin Jug-Jug. Bashkëpunimi Jug-Jug kërkon të plotësojë modelet tradicionale të zhvillimit duke hedhur dritë mbi transformimet e nevojshme për të përmbushur prioritetet, duke përfshirë Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm, që ofron zgjidhje të mundshme për këto vende.
Vendet e Jugut global kanë kontribuar në më shumë se gjysmën e rritjes ekonomike globale në kohët e fundit. Tregtia brenda Jugut është më e lartë se kurrë, duke zënë mbi një të katërtën e tregtisë botërore. Është koha për të rritur më tej këto partneritete në hapësirën e zhvillimit.
Dhe kjo u vu re ndërsa shumë vende po përpiqeshin të merrnin vaksinat për Covid-19. Qytetarët e vendeve me të ardhura të ulëta dhe të mesme u përballën me diskriminim sistematik në përgjigjen globale ndaj pandemisë, duke lënë miliona njerëz pa akses në vaksina, teste dhe trajtime. India dërgoi mbi 254.4 milionë furnizime vaksinash për kombet në mbarë botën, nën ombrellën e “Vaccine Maitri”, një nismë për eksportin e vaksinave.
Po kështu, Kina ka furnizuar me mbi 200 milionë doza vaksinash nismën COVAX, përveç sigurimit të miliona dollarëve në furnizime mjekësore për vendet në Jugun global, përfshirë Afrikën, gjatë gjithë pandemisë.
Modelet e partneritetit Kinë-Afrikë
Për të çuar përpara prioritetet e zhvillimit, partneritetet duhet të jenë të rrënjosura në interesa të përbashkëta që mund të çojnë në përfitime të përbashkëta, siç shihet në modelet tradicionale të zhvillimit dhe ndihmën nga Veriu global. Kjo dinamikë duhet të jetë gjithashtu në thelb të marrëdhënieve Kinë-Afrikë. Një fuqi ekonomike si Kina ka potencialin për të çuar përpara zhvillimin në Jugun global, veçanërisht në Afrikë, duke sjellë përvojën, ekspertizën dhe burimet e saj.
Po ashtu, ndihma e saj duhet të avancojë si interesat e saj ashtu edhe ato të vendeve ku operon.
Investimet në qëllimet e përbashkëta reflektohen në përpjekjet e Kinës për të përmirësuar shëndetin publik në Afrikë, duke përfshirë ndërtimin e Qendrave Afrikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në Etiopi, dhe në energjinë e pastër, përmes projekteve të tilla si Stacioni i Energjisë në Zambia.
Kina premton të investojë 60 miliardë dollarë në Afrikë deri në vitin 2035, fonde të orientuara në bujqësi, prodhim, infrastrukturë, mbrojtjen e mjedisit dhe ekonominë digjitale. Kjo është shumë e mirëpritur dhe këto investime të planifikuara duhet t'u përgjigjen nevojave të ekonomive dhe shoqërive lokale.
Ajo që funksionon në një vend mund mos të funksionojë diku tjetër, por bashkëpunimi i vërtetë lejon që të mësohet nga gabimet dhe të ndahen sukseset. Në këtë drejtim, ekspertiza e OKB-së mund të sigurojë që bashkëpunimi të jetë i drejtuar nga kërkesa, në përputhje me pritshmëritë dhe nevojat lokale, prioritetet kombëtare të zhvillimit dhe normat dhe standardet përkatëse ndërkombëtare.
Platformat si Forumi për Bashkëpunimin Kinë-Afrikë (FOCAC) mund të punojnë për të përmirësuar këtë partneritet thelbësor. Ky mekanizëm ka identifikuar prioritete të përbashkëta si ndryshimi i klimës, sistemet e bujqësisë dhe ushqimit, shëndeti global, siguria e energjisë dhe të tjera midis Kinës dhe Afrikës.
Për herë të parë në historinë e Forumit dhe me mbështetjen e fondacionit “Rockefeller”, OKB-ja në Kinë është e angazhuar si një partner strategjik në këtë mekanizëm dypalësh midis Kinës dhe Afrikës. OKB-ja në Kinë po vazhdon përpjekjet e ngjashme në konsultim të ngushtë me homologët përkatës, përfshirë Agjencinë e Kinës për Bashkëpunimin Ndërkombëtar për Zhvillim.
Për fondacionin “Rockefeller”, është një shenjë e trashëgimisë së tij në Kinë që daton që nga viti 1914, e rrënjosur në ridizajnimin e edukimit mjekësor për të përmirësuar kujdesin shëndetësor dhe prioritetet e tij aktuale për të çuar përpara bashkëpunimin për Jugun global, veçanërisht në shëndetin publik, ushqimin dhe aksesin në energji të pastër, të gjitha të mira publike globale.
Bashkëpunimi përtej Jugut global
Me më pak se tetë vjet për të arritur Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm, bashkëpunimi i vërtetë ndërkombëtar është shpresa jonë e vetme. Tendencat në zhvillim në teknologji dhe inovacion mund të na çojnë në drejtimin e duhur, së bashku me përpjekjet e zgjeruara të bashkëpunimit Jug-Jug. Por kjo mund të kërkojë që edhe të rishkruhen rregullat, siç këshilloi zëvendëssekretarja e përgjithshme e OKB-së, Amina J. Mohammed.
Kriza e Ebolës është një shembull ku bashkëpunimi global, duke përfshirë bashkëpunimin Jug-Jug, i mundësoi Sierra Leones të mposhtte përhapjen e sëmundjes, veçanërisht përmes një brigade prej 461 punonjësish shëndetësorë të dërguar në Sierra Leone për të mbështetur sistemin e tyre të mbingarkuar. Më vonë, vende të tjera bënë përpjekje të ngjashme për të mbështetur Sierra Leonen dhe vendet e afërta, si Guineja dhe Liberia. Ky shembull tregon potencialin e bashkëpunimit Jug-Jug, por edhe bashkëpunim trekëndor dhe partneritet Veri-Jug. Partneritetet Publiko-Privat (PPP) janë një tjetër mekanizëm për financimin dhe ngritjen e kapaciteteve.
Kjo mund të shihet në Kenia, ku qeveria dhe sistemi i OKB-së mblodhën një Platformë Partneriteti për Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm me kompani të tilla si “Philips”, “Huawei”, “Safaricom”, “GSK” dhe “Merck”. Rezultatet përfshijnë një prirje rënëse të vdekshmërisë së nënave dhe fëmijëve në disa nga rajonet më të largëta të vendit. PPP-të mund të premtojnë për të zhbllokuar progresin global për Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm.
Sot, ndërsa përballemi me një botë më të paqëndrueshme, fryma e bashkëpunimit Jug-Jug tregon një vlerë thelbësore që na nevojitet: solidaritetin.
Sekretari i përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, ka thënë se dy vitet e fundit kanë demonstruar një të vërtetë të thjeshtë, por brutale, nëse lëmë dikë pas, i lëmë të gjithë pas.
