Si pjesë e bisedimeve hiperaktive të zyrtarëve të lartë dhe ministrave gjatë vizitës së presidentit amerikan Joe Biden në Japoni në maj, Shtetet e Bashkuara po presin takimin e parë ministror të shteteve nënshkruese të "Kornizës Ekonomike Indo-Paqësore" të enjten dhe e premten. Të udhëhequr nga Përfaqësuesja e Tregtisë e SHBA-së, Katherine Tai dhe Sekretarja e Tregtisë, Gina Raimondo, tre muajt e fundit janë parë disa takime të tilla në internet dhe hibride që synojnë "përcaktimin" e "marrëveshjeve" për katër shtyllat e IPEF rregullat tregtare, energjia e pastër, zinxhirët e furnizimit dhe taksave dhe antikorrupsionit.
Pavarësisht shpejtësisë, IPEF mbetet një punë në vazhdim dhe asnjë deklaratë e përbashkët deri më tani nuk e ka bërë të qartë se çfarë ka arritur. SHBA, nga ana tjetër, dëshiron të finalizojë parimet bazë të IPEF-it përpara se të presë Takimin e Udhëheqësve të APEC-it në nëntor 2023.
Por 18 muajt midis majit 2022 dhe nëntorit 2023 nuk janë sfida e vetme e tij. Si fillim, India ka shfaqur shqetësime, duke ndezur spekulime për daljen e saj të mundshme nga IPEF.
Refuzimi i Indisë për të denoncuar "operacionin special ushtarak" të Rusisë në Ukrainë dhe rritja e importeve të naftës ruse gjatë gjashtë muajve të fundit kanë ekspozuar përçarje në rritje, që mund të ndikojnë Indinë në rrugën e të bërit një anëtare e përhershme e grupimit. Rasti i Indisë ka nxjerrë gjithashtu në dritë ndarje të ngjashme midis SHBA-së dhe shteteve të tjera nënshkruese të IPEF.
Në fakt, vendimi i minutës së fundit të Indisë për të dalë nga marrëveshja më e madhe në botë e tregtisë së lirë e vitit 2019 përforcon shqetësimet rreth zgjedhjes së Indisë për të bërë të njëjtën gjë me IPEF. Fakti që India iu bashkua negociatave tregtare të IPEF-it në muajin gusht vetëm si "vëzhguese" i shton më shumë këto spekulimeve.
Gjithashtu, India kohët e fundit ka hyrë në një fazë të nënshkrimit të marrëveshjeve tregtare. Ajo ka nënshkruar marrëveshje tregtare me Australinë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe dhe po vijon me shpejtësi negociatat me Kanadanë, Izraelin, Bashkimin Evropian dhe Mbretërinë e Bashkuar. Megjithatë, marrëveshja e tregtisë së lirë Indo-SHBA mbetet me implikime që India t'i bashkohet përgjithmonë IPEF-it të udhëhequr nga SHBA.
Fleksibiliteti i IPEF i përshkruar në Tokio mund të ketë bërë që Nju Delhi të përafrohet me të. IPEF u prezantua si një kornizë për "përparimin e elasticitetit, qëndrueshmërisë, gjithëpërfshirjes, rritjes ekonomike, drejtësisë dhe konkurrencës" duke krijuar marrëveshje fleksibël ku shtetet anëtare janë të lira të bashkohen ose jo me iniciativat sipas ndonjë prej shtyllave të përcaktuara, dhe të dyja shtyllat dhe anëtarët mund të zgjerohen përtej katër dhe 14-shit origjinal.
Ashtu si RCEP, IPEF nuk pritet të jetë një tjetër marrëveshje e tregtisë së lirë që përfshin reduktime tarifash, akses më të madh në treg ose mekanizma për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve. Por tani, pasi kaloi nga vizioni në realitetin e zakonshëm, ajo konsideron krijimin e një mekanizmi rregullator, ndërtimin e zinxhirëve alternativë të furnizimit dhe luftimin e korrupsionit si të nevojshme, ndërsa India mund të përballet me disa nga sfidat e vjetra të RCEP.
Veç kësaj, vetëdija për deficitin e infrastrukturës dhe lidhjes midis vendeve të "Indo-Paqësorit" është përkeqësuar, veçanërisht për shkak të formimit të Partneritetit Trans-Paqësor të udhëhequr nga SHBA gjatë administratës Barack Obama dhe mënyrës se si ai u braktis nga ish presidenti Donald Trump në vitin 2017.
Ndërkohë, pesë vitet e fundit kanë qenë dëshmitarë të disa prej këtyre vendeve që janë përafruar me Iniciativën "Një brez, një rrugë" të propozuar nga Kina. Kjo e bën vizionin e IPEF-it tepër të përqendruar te Kina, gjë që do ta bëjë jashtëzakonisht të vështirë, nëse jo të pamundur, për shtetet anëtare të zgjedhin anët.
Kina jo vetëm që ka ndihmuar në themelimin e Bankës Aziatike të Investimeve në Infrastrukturë, e cila tani ka 105 ekonomi si anëtare , por është bërë flamurtari i ri i globalizimit ekonomik dhe teknikisht "udhëheqësi" i MTL-së më të madhe në botë. Nga ana e saj RECP gjithashtu ka aplikuar për t'u bashkuar me TPP Marrëveshja Gjithëpërfshirëse dhe Progresive mbi Partneritetin Trans-Paqësor.
Këtu, angazhimi paralel i Indisë me Kinën dhe SHBA-në i ndërlikon negociatat e saj në IPEF. Kina mbetet një konkurrent i ngushtë i SHBA-së dhe megjithatë është partneri më i madh tregtar dhe investitori kryesor në Indi. Kjo i ka shtyrë bashkëbiseduesit amerikanë të shohin motive aty ku nuk ekzistojnë. Për shembull, në vazhdën e përplasjeve të vazhdueshme kufitare me Kinën, pse India ka refuzuar të pranojë ndërmjetësimin nga SHBA? Plus, partneriteti tregtar Indi-SHBA ka pasur pengesat e veta, me Indinë që insiston në lokalizimin e të dhënave dhe SHBA-të pret që India të përmirësojë standardet e saj mjedisore dhe të punës. E gjithë kjo mund të kufizojë formularin IPEF që plotëson shqetësimet e Nju Delhit.
Foto:VCG
Së fundi, shumë anëtarë të IPEF janë gjithashtu anëtarë të RCEP. India mbetet e ndjeshme ndaj deficiteteve negative tregtare, ndaj mbrojtjes së industrive të saj të vogla dhe të mesme dhe eksplorimit të mundësive për fuqinë punëtore të saj të aftë. Por më shumë se RCEP, IPEF ka shtuar nyje për t'u zgjidhur: Uashingtoni dëshiron të eksplorojë rrugët për prodhim të lirë për modelet e tij të nivelit të lartë dhe megjithatë nuk ka qenë në gjendje t'u besojë marrësve teknologjinë e tij të përparuar.
SHBA është një mjeshtër në ndërtimin e rreshtimeve politike të stilit të vjetër me një sy në kapjen e tregjeve globale për mallrat dhe shërbimet e saj dhe për eksportimin e armëve të saj. Kjo shpjegon njoftimet e fundit të saj për hapjen e ambasadave të reja në Kiribati dhe Tonga dhe mbajtjen e një samiti special ASEAN-SHBA. Por multilateralizmi ekonomik që përfshin bashkëjetesën komplekse me koordinimin dhe përshtatjen e impulseve të kundërta, mund të zgjasë, ndërsa SHBA ta shtyjë Indinë të bëjë zgjedhje të vështira, që dëshiron t'i shmangë.
