Disa nga fijet e rrjetit të kulturës së ndërlikuar kineze e thurrur nga 5.000 vjet dashuri, familje dhe martesë ende mbahen të forta deri në ditët e sotme. Ndërsa disa fije të tjera kanë filluar të dobësohen.

Pyet një vajzë të re kineze për të të rekomanduar ndonjë person ndërlidhës martesash dhe, fytyra e saj do marri një shprehje të çuditçme. Pyet nënën e saj dhe ajo mund të të rreshtoj një list të tërë të tyre. Por nëse pyet të po të njëjtën vajzë se a do ti pëlqente martesa në një ditë me fat si dhe vendosja e gështenjave në krevatin e martesës, një tradite kjo që ndiqet për mijëravjet, ajo do të pyesi veten se si mund të lindi fëmijë pa këto dy rite. Modernizimi dhe ndryshimet ideologjike kanë bërë që të rinjtë e sotëm kinez të flakin tutje disa tradita të vjetra familjare. Ndërsa, disa të tjera nuk tregojnë ende asnjë shenjë të zhdukjes.

Martesat e shumellojshme

Preferencat tradicionale të kinezëve për ditët me mbarësi vazhdojnë mes të rinjve deri në ditët e sotme. Të fejuarit zgjedhin ditët me fat për datën e martesës. Numri i muajit nuk ka shumë rëndësi por dita duhet patjetër një datë e veçantë. Gjashta dhe teta konsiderohen si numrat më me fat. Pastaj komplikohet edhe më tej. Data me fat që caktohet sipas kalendarit kinez të hënës ? në mënyrë më perfekte, duhet gjithashtu të korespondojë edhe me datën Gregorian-e me fat. Dhe për të qënë të sigurtë që të gjithë të ftuarit do të jenë të lirë atë ditë për të marrë pjesë në dasëm, duhet që këto dy data të koincidojnë gjithashtu edhe me ditë fundjavë ose ditë pushimi.

I sapo martuari Hong thotë se, "Jeta martesore kërkon dashuri, përkushtim, dhe, mendoj edhe pak fat gjithashtu. Gruaja ime dhe unë u martuam vitin e kaluar në një ditë me mbarësi. Shpresojmë se kjo do të na drejtojë drejt një jetë martesore të lumtur ? megjithatë ne nuk varemi plotësisht tek fati!" Shumë veta hasin vështirësi për të bërë prenotime gjatë këtyre datave, ose paguajnë çmime ekstra për rezervimin e tyre. I fejuari pekinas Xiao Lang thotë, "Planifikova të martohem në Shtator, në një datë me mbarësi. Shtatori është muaji më i preferuar për martesa në Pekin, për shkak të motit të mirë gjatë këtij muaji. Sidoqoftë, ne kemi disa muaj që jemi duke kërkuar për një vend ku do organizojmë dasmën tonë, dhe vendet më të mira janë prenotuar tashmë të gjitha. Duhet të vendosim mes dy alternativave, ose të prenotojmë një restorant më pak luksoz ose të zgjedhim një muaj tjetër." Java e pushimit rreth 1 Tetorit, që është Dita Ndërkombëtare e Kinës, është gjithashtu një ndër javët më të preferuara në Kinë për martesë.

Shumë zakone tradicionale të martesës ende kanë mbetur deri në ditët e sotme ? disa janë krijuar qysh nga themelimi i Republikës Popullore ndërsa të tjera i gjejmë të shtrira në një periudhë mijëravjeçare si në Libri i Riteve, Libri i Etikës dhe Ceremonive, Interpretimi i përgjithshëm i Tigrit të Bardhë (Baihu Tong) ? tre vëllime të mëdha që përshkruajnë gjashtë elementet e një martese. Dragoi-dhe-Feniksi nderohen dhe një hieroglif i veçantë kinez me kuptimin "Lumturi r dyfishtë" vendosen gjithandej murrit të sallës ku organizohet ceremonia e martesës. "Martesa është pothuajse një nga ngjarjet më të rëndësishme në familjen kineze," thotë Xiao Lang. Në kohët e vjetra, ritet martesore ishin shumë të komplikuara, dhe çdo familje i kushtonte asaj një vëmendje të madhe. Shumë prej këtyre riteve kanë mbetur deri më sot në ditët tona."

Disa nga traditat e martesave të kohëve të vjetra, fatmirësisht, janë hedhur poshtë dhe nuk ndiqen më nga njerëzit. Në ditët e sotme, të rinjtë takohen me njëri tjetrin para se të lidhin martesën, vajzat nuk shkëmbehen me familjen e djalit për derra ( si shkëmbim në natyrë), dhe nusja nuk bëhet më zotërim i dhëndrit dhe i familjes së tij. "Në kohët e vjetra, femrat trajtoheshin më shumë si objekte se sa si qënie njerëzore. Gjithashtu martesa në ato kohë ishte më tepër si një marrëveshje mes dy familjeve të djalit dhe asaj të vajzës sesa mes atyre vetë, të cilat përpiqeshin të përfitonin sa më shumë nga njëra tjetra," thotë Xiao Lang. "Sigurisht sot nuk ndodhin më asnjë nga këto raste që përmendëm më sipër. Por në disa pjesë të fshatrave, paja e nuses ende konsiderohet si shumë e rëndësishme."

Shtatzani të shumta

Duke folur përsëri për ditët me fat, nuk ka evidence më të madhe për vazhdimësinë e popullaritetit të tyre në Kinë se ky vit që jemi -- Viti i Derrit -- ku pritet lindja e 25 milion fëmijve Kinez. Në vitet e zakonshme të Vitit të Derrit, ose vite të tjera me fat si viti i Kalit apo i Ka-ut rezultojnë me rritje të vogël të lindjeve, 2007-ta është viti i Derrit të Artë ? i cili vjen për çdo një herë në gjashtëdhjetë vjet. 28 vjeçarja Xiao Lu e cila pret një fëmijë thotë se, "Prindërit e mi na kanë kërkuar me insistim bashkëshortit tim dhe mua që të lindnim një fëmijë para tre vjetëve. Por ne të dy vendosëm që të prisnim këtë vit për të pasur fëmijën tonë. Ne të dy besojmë se lindja e fëmijës sonë në këtë vit me fat, do të garantojë një jetë të shëndetshme, të lumtur dhe të lulëzuar për të." Fëmijët e lindur këtë vit nga ana e tyre padyshim që kanë nevojë për fat për shkak të kërkesave të shumta këtë vit për kujdestare të mira të fëmijve në familje të cilat nëpër qytetet kryesore tani është pothuajse e pamundur që të gjenden. Gjithashtu produktet e fëmijve janë mbi vlerën nominale, dhe këta fëmijë do të përballin një konkurencë të pa imagjinueshme kur të jetë koha për ta që të konkurojnë për universitete ose për punë. Xiao Lu thotë se, "Ne e dime se vajza apo djali ynë në të ardhmen do të hasi vështirësi përgjatë rrugës së jetës. Sidoqoftë, ne do të përpiqemi ti sigurojmë atij ose asaj një shkollim të mirë në mënyrë që të përmbushi qëllimet e jetës së tij."

Telashet e këtyre fëmijve

Atëherë, Xiao Lu, duhet të shpresoj se të paktën një nga traditat kryesore të Kinës do të vazhdoj të mbahet fort. Dashuria dhe kujdesi birëror që besohet për një kohë të gjatë të jetë "Virtyti më i lartë i shoqërisë kineze," tani ka filluar të zbehet ? por ende mbetet vetëm në një shkallë të vogël. Gjeneratat kineze me rradhë ndër shekuj kanë ngecur në këtë traditë që është ? pasja e një dashurie kulminante dhe respekti të fortë për prindërit gjatë kohës së fëmijërisë, dhe kujdesi e përkushtimi ndaj tyre gjatë kohës kur prindërit janë të moshuar. Ndërsa kjo traditë mbështetet gjërësisht fuqishëm në zonat rurale, të rinjtë nëpër qytete ? veçanërisht në Pekin, Shanghai and Guangzhou ? janë duke shfaqur disa shenja të mos pëlqimit të kësaj tradite. Zhao Wen 27 vjeç thotë se, "Bashkëkohësit e mi dhe unë i duam me gjithë zemër prindërit tanë. Por ne kuptuam se tani jemi në shekullin e 21-të, dhe ne kemi gjithashtu jetën tonë për të përballuar. Jeta moderne e shoqërisë së sotme na ka sjell sfida të mëdha që prindërit tani si kishin kurrë më parë, prandaj dhe përkushtimi ynë tani ndaj prindërve është më i kufizuar."

Të rinjtë e sotëm, zakonisht të njohur si "Perandorët e vegjël," mund të jenë ata që do ti mbyllin kapakun kësaj tradite. Zhao Wen thotë se, "Të flasim për respektin ndaj prindërve apo për mungesën e saj në radhë të parë duhet të hedhim një vështrim tek fëmijët e sotëm. Pothuajse të gjithë fëmijët e sotëm në Kinë janë fëmijë të vetëm ? shumica e tyre janë shumë të përkëdhelur, të mësuar të ndjekin rrugën e vetë ashtu siç ju pëlqen, dhe ata bërtasin dhe ulërasin nëse nuk marrin atë që kërkojnë nga prindërit. Sa vjen e më shumë ata po tërheqin kulturën perëndimore e cila nuk ndihmon në mbajtjen gjallë të kulturës tradicionale kineze." Koha atëherë do të na tregojë se çfarë këta 25 milion "derra të vegjël" do të bëjnë me gjithë këtë fat të tyre. Eva Veizaj