dëgjoni

Me rastin e 50 vjetorit të Konferencës së Bandongut, më 22 dhe 23 prill të këtij viti do të mbahet Konferenca e 2-të e vendeve Azi-afrikane në Xhakartë të Indonezisë dhe më 24 prill do të organizohen aktivitetet kremtuese në Bandong kushtuar Konferencës së Bandongut. Liderët e dhjetrave vendeve të Azisë dhe të Afrikës do të mblidhen bashkë dhe do të lëshojnë një thirrje të përbashkët: Fryma e unitetit dhe e bashkëpunimit e mishëruar nga Konferenca e Bandongut ende ka forcë të madhe jetëdhënëse.

Konferenca e bandongut u mbajt nga 18 deri më 24 prill të vitit 1955 në Bandong të Indonezisë, ku morën pjesë 304 përfaqësues të vendeve dhe rajoneve aziatike dhe afrikane. Kjo ishte konferenca e parë ndërkombëtare e propozuar nga vetë vendet aziatike dhe afrikane. Konferenca miratoi njëzëri "Manifestin mbi nxitjen e paqes dhe bashkëpunimit botëror", parashtroi 10 parimet për trajtimin dhe zhvillimin e marrëdhënieve ndërshtetërore, të cilat janë zgjerim dhe zhvillim i 5 parimeve të bashkekzistencës paqësore të propozuara nga Kina, India dhe vende të tjera, ata shërbejnë si një kontribut i rëndësishëm i vendeve aziatike dhe afrikane për normat në marrëdhëniet ndërkombëtare. Fryma e bashkimit si një trup i vetëm, fryma antiimperialiste dhe antikolonialiste e popujve të vendeve Azi-afrikane e pasqyruar në Konferencën e Bandongut për mbrojtjen e pavarësisë kombëtare, për mbrojtjen e paqes botërore dhe për forcimin e miqësisë midis popujve të ndryshëm quhet ndryshe "frymë e Bandongut". Gjatë shumë vjetëve pas kësaj konference, fryma e Bandongut ka frymëzuar luftën e popujve aziatikë, afrikanë dhe latinoamerikanë për pavarësinë dhe lirinë kombëtare.

Në rast se "fryma e Bandongut" e krijuar në sfondin e lëvizjes për pavarësi dhe çlirim kombëtar që zhvillohej vrullshëm pas luftës së 2-të botërore mishëron synimin dhe etjen e vendeve në zhvillim për çlirim nga sundimi i perëndimit, atëherë sot pas 50 vjetësh, në një mjedis ndërkombëtar me ndryshime të thella, "fryma e Bandongut" që shpreh bashkëpunim, respektim dhe zemërgjerësi jo vetëm nuk është vjetruar, por, përkundrazi, ajo ka marrë rëndësi më të madhe aktuale.

Sot në botë paqja dhe zhvillimi, këto dy tema kryesore, ndodhen para sulmeve të shumë rrymave regresive. Nga njera anë, me përfundimin e luftës së ftohtë, SHBA-ja si e vetmja superfuqi ka prirjen gjithënjë e më të madhe të njëanshmërisë, nga ana tjetër, zhvillimi i globalizimit ekonomik dhe integritetit rajonal nuk ka sjellë pasurimin e përbashkët të botës, ekzistojnë akoma problemi i varfërisë dhe hendeku midis jugut dhe veriut, disa vende në zhvillim jo vetëm nuk kanë përfituar prej tyre, por kanë pësuar dëme. Në këto rrethana, bëhet gjithënjë e më e fortë thirrja e komunitetit ndërkombëtar, e sidomos e vendeve në zhvillim për vendosjen e rendit të ri politik dhe ekonomik ndërkombëtar.

Përpara një realiteti të tillë ndërkombëtar, duket më e shtrenjtë "fryma e Bandongut". Ish-ambasadori i Kinës në Egjipt An Huihou vuri në dukje se kolonializmi dhe imperializmi kanë të njëtën prejardhje me hegjemonizmin, sfida për vendosjen e rendit të ri ndërkombëtar vjen kryesisht nga hegjemonizmi dhe politika e forcës. Procesi i vendosjes së rendit të ri duhet të jetë një procesi i kundërshtimit dhe dobësimit të hegjemonizmit. Thelbi i "frymës së Bandongut" është lufta antiimperialiste, antikolonialiste dhe antihegjemoniste, pavarësia dhe autonomia, bashkekzistenca paqësore dhe zhvillimi i përbashkët, ajo frymë shërben si bazë ideologjike e rëndësishme për vendosjen e rendit të ri politik dhe ekonomik ndërkombëtar të drejtë dhe racional.

Pas 5 vjeçarësh, "fryma e Bandongut" mban ende vlerë të pallogaritshme. Me rastin e 50 vjetorit të konferencës së Bandongut, duhet të mësojmë përsëri "frymën e Bandongut", dhe ta çojmë përpara këtë frymë, në mënyrë që ajo të bëhet normë e përgjithshme në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe kriter moral ndërkombëtar. (Pina)