Të dashur dëgjues, para 55 vjetëve shpallja e Republikës Popullore të Kinës i dha fund historisë së gjatë të agresionit e shtypjes së kombit kinez nga forcat e huaja. Qysh nga ajo kohë, Kina ka hyrë në rrugën e zhvillimit të pavarur e autonom dhe synon aktivisht për vendosjen e marrëdhënieve paqesore dhe miqësore me vende të ndryshme të botës.

Me një fjalë, Kina i përmbahet gjithmonë politikës së jashtme paqesore, të pavarur dhe autonome. Qysh nga dita e shpalljes së Republikës Popullore të Kinës, Kina filloi të zhvillojë marrëdhëniet me vende të tjera sipas kësaj politike dhe gjatë mbi gjysmë shekulli ajo nuk e ka ndryshuar aspak këtë politikë, pavarësisht nga ndryshimet e mëdha që kanë ndodhur në arenën ndërkombëtare.

Në vitin 1954, para 50 vjetëve, Kina, India dhe Birmania propozuan pesë parimet e bashkekzistencës paqësore: respektimi i sovranitetit dhe tërësisë territoriale të njëri tjetrit, mossulmimi i njëri tjetrit, mosndërhyrja në punët e brëndshme të njëri tjetrit, barazia me leverdi reciproke dhe bashkekzistenca paqësore. Këto pesë parime janë thelbi i politikës së jashtme paqësore, të pavarur dhe autonome të Kinës dhe janë bërë gradualisht kriteret bazë, të njohura në botë, për trajtimin e marrëdhënieve shtetërore. Në bazë të këtyre pesë parimeve, Kina ka vendosur marrëdhënie diplomatike me 165 vende të botës dhe ka zhvilluar shkëmbimet e bashkëpunimin ekonomiko-tregtar, tekniko-shkencor dhe kulturor me pothuajse të gjitha vendet e rajonet e botës.

"Paqja dhe zhvillimi janë dy tema të mëdha të epokës" është gjykimi më themelor i Kinës për situatën botërore dhe, në shekullin e 21-të, ky gjykim i Kinës nuk ka ndryshuar aspak pavarësisht se kanë ndodhur ndryshime të mëdha e të ndërlikuara në situatën botërore.

Shtjellime më të hollësishme e konkrete të politikës së jashtme të Kinës janë këto përmbajte kryesore: Kina është për demokratizimin e marrëdhënieve ndërkombëtare, kundër hegjemonizmit dhe politikës së forcës, është për pjesëmarrje të barabartë në çështjet ndërkombëtare të të gjitha vendeve, pavarësisht të mëdha apo të vogla, të fuqishme apo të dobëta. Në zgjidhjen e mosmrrëveshjeve ndërkombëtare, Kina i përmbahet gjithmonë mendimit të përdorimit të dialogut në vend të kundërvënies, është kundër kërcënimeve për përdorimin e forcës; në qëndrimin ndaj civilizimeve të ndryshme të njerëzimit, Kina është për ruajtjen e shumëllojëshmërisë së civilizimeve të njerëzimit dhe është e mendimit, që civilizime të ndryshme, sisteme të ndryshme shoqërore dhe rrugë të ndryshme të zhvillimit duhet respektuar dhe të zhvillohen bashkarisht, duke synuar pika të përbashkëta dhe duke mënjanuar divergjencat. Vitet e fundit, Kina ka luftuar me vendosmëri kundër terrorizmit dhe ka marrë pjesë aktive në veprimet e goditjes kundër terrorizmit ndërkombëtar; njëkohësisht Kina është për një koncept të ri të sigurimit, synon sigurimin me besimin reciprok dhe nxit bashkëpunimin me dialog si dhe është kundër kritereve të dyfishta në luftën antiterroriste; Kina është e mendimit se mjetet ushtarake sjellin sigurim e afatgjatë, është kundër invadimit të një vendi sovran nën pretekstin e goditjes së terrorizmit ndërkombëtar dhe është kundër veprimeve të lidhjes së luftës antiterroriste me një komb ajo fe të caktuar.

Në problemin e rolit të OKB-së, Kina është për mbrojtjen e autoriteteve të OKB-së dhe për pozitën orientuese të saj në trajtimin e problemeve të rëndësishme ndërkombëtare; Kina është për respektimin e normave ndërkombëtare dhe të kritereve themelor të marrëdhënieve ndërkombëtare, të njohura në botë. Kina përkrah zbatimin e reformës së OKB-së dhe zgjerimin e përpjesëtimeve të Këshillit të Sigurimit, si dhe shtimin e numrit të vendeve të përhershme të Këshillit të Sigurimit.

Në disa probleme të tjera të rëndësishme ndërkombëtare, Kina është e mendimit se globalizimi duhet të jetë në favor të të gjitha vendeve dhe vendet e zhvilluara duhet të mbajnë më shumë përgjegjësi në 1 të zhdukjes së varfërisë dhe të përmirësimit të mjedisit.

Më lart ne ju njohëm me politikën e jashtme dhe me mendimet kryesore të Kinës. Tani na ju flasim shkurtimisht për kontaktet e Kinës me vende të tjera të botës.

Kina është vendi më i madh në zhvillim. Forcimi i unitetit dhe i bashkëpunimit me vendet në zhvillim është pika kryesore e politikës së jashtme të Kinës. Kina dhe vendet në zhvillim të Azisë, Afrikës dhe të Amerikës Latine kanë fate të përbashkëta historike dhe kanë edhe objektivin e përbashkët të mbrojtjes së pavarësisë së vendit dhe të zhvillimit ekonomik. Si i vetmi vend anëtar i përhershëm i Këshillit të Sigurimit të OKB-së, Kina, gjatë shumë vjetëve, ka luajtur me përpjekje rolin e posaçëm të përfaqësimit të vendeve në zhvillim dhe ka bërë përpjekjet e saj për mbrojtjen e të drejtave e interesave legjitime të vendeve në zhvillim.

Kina i kushton rëndësi zhvillimit të marrëdhënieve me Afrikën dhe i përmbahet zgjerimit të pandërprerë të bashkëpunimit të gjithanshëm midis Kinës dhe Afrikës.

Kina është një nga vendet me më shumë vende fqinje në botë. Zhvillimi i fqinjësisë së mirë dhe i bashkëpunimit miqësor me vendet fqinje është një pjesë përbërëse e rëndësishme e politikës së jashtme të Kinës.

Kina i kushton rëndësi të madhe edhe zhvillimit të marrëdhënieve me vendet e zhvilluara dhe është e mendimit se këto vende duhet të tejkalojnë dallimet e sistemeve shoqërore dhe ato ideologjike, duhet të respektojnë njëri tjetrin, të synojnë pikat e përbashkëta duke mënjanuar divergjencat dhe të zgjerojnë bashkëpunimin me leverdi reciproke.

Evropa është një forcë e rëndësishme e paqes dhe e zhvillimit të botës. Vitet e fundit, marrëdhëniet midis Kinës dhe Bashkimit Evropian kanë marrë një zhvillim të shpejtë. Në vitin 2001 të dyja palët vendosën të formojnë marrëdhëniet e partneritetit të gjithanshëm midis tyre dhe në vitin 2003, të dyja palët, arritën mendim unanim për zhvillim me përpjekje të marrëdhënieve të partneritetit të gjithanshëm strategjik. Tani këto marrëdhënie janë në zhvillim e sipër dhe në periudhën më të mirë të tyre në histori.

Në zgjidhjen e problemeve kritike të rajonit, Kina ka luajtur një rol gjithënjë e më aktiv. Për shembull, për nxitjen e zgjidhjes paqësore të problemit bërthamor të gadishullit korean, Kina ka nxitur dhe formuar sistemin e dialogut shumëpalësh të bisedimeve 6-palëshe të Pekinit.

Dhe në fund të këtij artikulli, ju ftojmë të dëgjoni një fragment të fjalimit të ministrit të jashtëm të Kinës, Li Xhao Sin:

"Veçoria më e madhe e zhvillimit të Kinës është zhvillimi paqësor. Rruga jonë është rruga e mbrojtjes së paqes botërore, e pjesëmarrjes aktive në bashkëpunimin e barabartë e me leverdi reciproke dhe e nxitjes së zhvillimit të përbashkët. Zhvillimi paqësor i Kinës nuk u ka sjellë vendeve fqinje dhe mbarë botës pengesa, jo apo kërcënime, por vetëm shanse."

Ju flet Radio e Jashtme e Kinës. Të dashur dëgjues, dëgjuat artikullin e 4-të të konkursit të njohurive: "55 vjetori i shpalljes së Republikës Popullore të Kinës". Po ju parashtojmë tani dy pyetje lidhur me këtë artikull:

Së pari: Me sa vende të botës ka vendosur deri më sot marrëdhënie diplomatike Kina?

Së dyti: Cila është përmbajtja kryesore e politikës së jashtme të Kinës? Për këtë pyetje, ju të dashur dëgjues mund të përgjigjeni shkurtimisht ose hollësisht.

Sot përfunduam të katër artikujt e konkursit mbi njohuritë: "55-vjet?Kinë e Re".

Jemi në pritje të përgjigjeve tuaja. Këta katër artikuj do t' i përsërisim në fund të gushtit dhe në fund të shtatorit. Të dashur dëgjues, mirudëgjofshim në dy rundet e tjera të transmetimit të konkursit të njohurive. ( Daming )