|
|
 |
| (GMT+08:00)
2004-08-10 18:44:13
|
 |
|
Artikulli i parė i Konkursit tė njohurive "55 vjet - Kinė e Re" : "Arsimi kinez nė shėrbim tė popullit l miliardė e 300 milionėsh"
cri
 l tetori i kėtij viti do tė jetė 55 ?vjetori i shpalljes sė RP tė Kinės. Duke filluar nga 9 gushti, redaksia e gjuhės shqipe e Radios sė Jashtme tė Kinės do tė organizojė konkursin e njohurive me titull : "55 vjet - Kinė e Re ". Ky konkurs do tė vazhdojė deri nė fund tė nėntorit tė kėtij viti. Ky konkurs do tė transmetohet nė 4 emisione Radiofonike me vale tė mesme dhe tė shkurtra dhe nė faqen shqipe tė internetit tė Radios sė Jashtme tė Kinės. Pėrmbajtja kryesore do tė jenė gjendja e zhvillimit ekonomik tė Kinės, diplomacia e Kinės, realiteti arsimor nė Kinė, gjendja e autonomisė rajonale tė pakicave kombėtare si dhe gjendja e zhvillimit tė pakicave kombėtare tė Kinės. Ashtu si nė konkurset e kaluara tė Radios sonė, nė fund tė ēdo emisioni, do tė paraqesim dy pyetje pėr dėgjuesit tanė tė nderuar. Pastaj, njė juri do tė gjykojė pėrgjigjet e dėgjuesve tanė duke pėrcaktuar pėr ta ēmimet e kategorisė sė parė, tė dytė dhe tė tretė. Nga fituesit e ēmimit tė parė do tė zgjedhim edhe fituesin e ēmimit tė posaēėm. Fituesit e ēmimeve tė para, tė dyta dhe tė treta do tė marrin nga Radioja dhurata tė bukura, kurse fituesit e ēmimit tė posaēėm do tė vijė falas nė Kinė pėr njė javė turizėm gjatė pranverės sė vitit tė ardhshėm . Ju mirėpresim dėgjues tė  dashur tanė tė mirrni pjesė nė kėtė konkurs dhe ju urojmė suksese. Tė dashur dėgjues, gjendja e arsimit tė njė vendi pasqyron nė njė shkallė tė madhe nivelin e zvillimit tė kėtij vendi dhe vendos edhe tė ardhmen e kėtij vendi. Kina ėshtė njė vend nė zhvillim me l miliardė e 300 milionėsh banorė. Objektivi i qeverisė kineze ėshtė qė tė gjithė njerėzit tė kenė shanse pėr edukim dhe tė ngrejė pandėrprerė cilėsinė e kulturės sė gjithė popullit. Nė emisionin e sotėm tė konkursit tė njohurive : "55 vjet - Kinė e Re ", do t'ju njohim me gjendjen e zhvillimit tė arsimit tė Kinės gjatė 55 vjetėve tė shpalljes sė RP tė Kinės. Para 55 vjetėsh, mbi njė bazė shumė tė dobėt filloi puna pėr ndėrtimin e RP tė Kinės dhe ndėr 450 milionė banorė tė Kinės, 80% ishin analfabetė. Tani, numri i popullsisė sė Kinės ka arritur nė l miliardė e 300 milionė, kurse pėrqindja e analfabetėve ėshtė ulur nė 6%. Por 6% e popullsisė nė Kinė do tė thotė se ekzistojnė akoma mė se 70 milionė analfabetė. Kjo tregon se zhvillimi i arsimit tė Kinės ėshtė njė detyrė e rėndė. Deri nė vitin e kaluar, numri i zonave qė realizuan arsimin e detyrueshėm 9 vjecar nė Kinė ka arritur nė 91%, kurse 9 % e zonave qė nuk e kanė realizuar akoma arsimin e detyrueshėm 9 vjecar janė kryesisht nė krahinat perendimore tė Kinės. Nė kėto krahina, komunikacioni nuk ėshtė i zhvilluar, mjedisi natyror nuk ėshtė i mirė dhe ka vėshtirėsi tė mėdha ekonomike. Shumė familje nuk janė nė gjendje t'i cojnė fėmijėt e tyre nė shkollė, nė disa fshatra dhe lokalitete, bile, nuk ka fonde pėr tė ndėrtuar shkolla zyrtare. Lidhur me  kėtė, vitet e fundit, qeveria kineze i ka shtuar shumė investimet pėr arsimin. Ministri i arsimit i Kinės z. Zhou Gji tha nė njė mbledhje se " Investimet e Kinės pėr arsimin gjatė viteve tė fundit patėn njė shtim tė shpejtė. " Duke filluar nga viti i kaluar, Kina ka shtuar edhe forcat e pėrkrahjes me fonde tė arsimit tė detyrueshėm nė fshat, duke rritur investimet pėr rindėrtimin e ndėrtesave shkollore, pėr zhvillimin e arsimit informativ. Shumė fėmijėve tė familjeve tė varfra u falen tekstet shkollore dhe ndihma tė tjera. Ministri i arsimit Zhou Gji tha se zhvillimi i arsimit nė fshatrat e krahinave perendimore ėshtė theksi i punės arsimore tė Kinės. Nė disa vjet tė ardhshėm, qeveria kineze do tė shtojė mė tej investimet financiare nė kėtė drejtim. Ai tha : "Nė disa vjet tė ardhshėm, investimet pėr arsimin do tė pėrdoren kryesisht nė fshat, do tė forcohet shumė arsimi nė fshat, sidomos arsimi i detyrueshėm. Nė disa vjet tė ardhshėm, qeveria qendrore do tė pėrdorė mė se l0 miliardė juanė pėr fshatrat e krahinave perendimore. Kjo sasi e paparė ndonjėherė tregoi vendosmėrinė e qeverisė qendrore kineze pėr tė zhvilluar arsimin e krahinave perendimore, dhe veēanėrisht, pėr tė zhvilluar arsimin bazė tė krahinave perendimore. Njėkohėsisht pėr tė qėnė mė pėrputhje me gjendjen e hapjes ndaj botės sė jashtme, vitet e fundit, nė shkollat fillore tė krahinave tė ndryshme tė mbarė Kinės po popullarizohet edhe mėsimi i gjuhėve tė huaja. Kėnga qė do tė  dėgjoni, ėshtė interpretuar nė anglisht nga nxėnėsit e njė shkolle fillore tė kombėsisė ujgure nė qytetin Urumēi tė rajonit autonom tė Singajngut tė Kinės veri-perendimore. Krahas zhvillimit si duhet tė arsimit bazė, qeveria kineze i ka kushtuar njė rėndėsi tė madhe edhe arsimit tė lartė. Tė dashur dėgjues, lidhur me emisionin e sotėm, ju parashtrojmė dy pyetje: Sė pari, Sa vjet ėshtė arsim i detyrueshėm qė. zbatohet nė Kinė? Sė dyti, nė disa vjet tė ardhshėm, shtesa e shpenzimeve pėr arsimin nė Kinė do tė pėrdoret kryesisht nė fshat apo nė qytet? Ju faleminderit pėr vėmėndjen, dhe mirudėgjofshim nė emisionet e ardhshme. (zhai)
|
|
|
